Spiroketler, prokaryot aleminde ‘‘ Spirochaetes ’’ sınıfının ‘‘Spirochaetales ’’ takımında yer alırlar. Filogenetik sınıflandırmada Spirochaetales takımı ; Spirochaetaceae, Brachyspiraceae ve Leptospiraceae ailelerine ayrılır. İnsan sağlığı açısından Treponema, Borrelia, Leptospira cinsleri önemlidir.
Spiroketler gram-negatif, hareketli, ince, helikal kıvrımlı, yapıya sahip spiral şekilli bakterilerdir. Cinslere göre spiralleri dar-geniş, düzenli-düzensiz ve sık-seyrek olabilmektedir. Benzer şekilde uçları sivri ya da çengel şeklinde olabilir. Genişlikleri 0,1-0,5 µm, boyları ise 10-15 µm arasında değişmektedir. Diğer bakterilerle kıyaslandıklarında çok daha uzun ancak çok daha ince bakterilerdir. Hareket etmelerini sağlayan ve hücrenin her iki kutbundan uzanan bir ya da daha fazla kamçıya (flagella) sahiptirler. Fakat bu kamçılar tipik bakteri kamçılarından farklı özelliktedir ve bu yüzden endoflajellum adını alır. Endoflajellalar ile kendi eksenleri boyunca ileri-geri, eğilip-bükülme ve burgu şeklinde dalgalanma hareketleri yaparlar.
Spiroketler oldukça nazik bakterilerdir. Laboratuvarda üretilmeleri zordur, özel besiyerlerine ve özel koşullara (düşük oksijen basıncı) gereksinim duyarlar. Diğer bakterilere göre üreme hızları yavaştır. Örneğin spiroketlerin bölünme zamanları 24-33 saati bulurken E. coli nin 20 dakikadır. Hücre duvarları yapısal ve biyokimyasal olarak gram negatif bakteri hücresi yapısında olmakla birlikte spiroketler pek çok bakterinin aksine gram boyama yöntem ile iyi boyanmazlar. Spiroketleri görebilmenin en iyi yolu karanlık alan veya faz kontrast mikroskobu ile incelemektir. Karanlık saha mikroskobik incelemesinin negatif sonuç vermesi hastalığı ekarte ettirmez, en az üç kez tekrarlanmalıdır. Ayrıca floresan mikroskopta da görüntülenebilirler. Karanlık saha mikroskobisi hızlı sonuç vermesi ve ucuz olması nedeniyle tercih edilir. Değerlendirmenin hemen yapılamayacağı durumlarda sızıntı materyali kapiller tüpe alınmalı, iki ucu kapatılmalıdır.
