Standart Model

Kısaca: Standard Model, atomun yapıtaşları ile bunlar arasındaki etkileşimleri parçacıklar modeli ile açıklamaya çalışan bir fizik teorisidir. ...devamı ☟

Standart model
Standart Model

Standard Model, atomun yapıtaşları ile bunlar arasındaki etkileşimleri parçacıklar modeli ile açıklamaya çalışan bir fizik teorisidir.

Atomlar parçacık hızlandırıcılarında hızlandırılıp çarpıştırılarak ne gibi daha küçük parçacıklara ayrıldıkları gözlenmekte, bu gözlemlerden yapıtaşlarına ilişkin matematiksel formüller üretilmekte, bu formüllerden çıkarım yolu ile daha başka alt parçacıklar olduğu tahmin edilip daha da büyük ve güçlü hızlandırıcılar inşa edilmeye çalışılmaktadır.

Standard model birçok eksiklik ve yetersizliğe sahip olduğu halde bugun en iyi anlaşılabilen ve teorik olarak öne sürdüğü parçacıkların zamanla keşfedilmiş olması sayesinde önemini yitirmeyen bir modeldir.

Yapısı



Araştırma sonuçlarına göre bugun 12 temel yapıtaşı ve 4 temel kuvvet taşıyıcı bilinmektedir. Ne var ki bu 12 temel yapıtaşının yüzlerce alt yapıtaşı ve onların da binlerce daha alt yapıtaşı keşfedilmiş ve bunun nereye kadar gidebileceği hala tartışılmaktadır.

Standard Model'de yapıtaşları Lepton ve Quark lar olarak iki ana gruba ayrılır. Quark'lar atomun çekirdeğini (proton, nötron) oluşturan yapıtaşları, Lepton'lar ise atomun kabuğunu (elektron)oluşturan yapıtaşlarıdır.

  1. Quark'ların 6 ana elemanı
* u up (üst)
* d down (alt)
* c charm (çekici)
* s strange (tuhaf)
* t top (tavan)
* b bottom (taban)
olarak adlandırılmaktadır.

  1. Lepton'ların 6 ana elemanı
* e electron
* m muon
* T tau
* Ve electron-neutrino
* Vm muon-neutrino
* Vt tau-neutino
olarak adlandırılmaktadır.

4 kuvvet taşıyıcı ise
* y Photon
* g Gluon
* Z Z boson
* W W boson


Photon, elektro-manyetik denen enerjilerin taşıyıcısıdır. Günlük hayatta iç içe yaşadığımız: Isı, Işık, Radyo-TV sinyalleri, Mikrodalga sinyalleri, X-ışınları, Gamma ışınları ve bunlara benzer enerji yayılımlarını taşımakla yükümlüdür.

Gluon, atom çekirdeğindeki Quark'ları bir ada tutan "Kuvvetli Çekirdek Etkileşimi" adı verilen en guçlü ana kuvvetten sorumlu tutulmaktadır.

Z ve W boson'lar ise "Zayıf Çekirdek Etkileşimi" adı verilen ana kuvvetin taşınmasından sorumludur.

Bunlar dışında Standard Modelin öngördüğü fakat bugüne dek bulunamamış parçacıklar vardır. Bunlardan biri Kütleçekim ana kuvvetinin taşıyıcısı varsayılan Graviton'dur. Bir diğeri de maddeye ve atomlara Kütle verdiği düşünülen Higgs parçacığıdır. Bilimciler özellikle Higgs parçacığına takmış durumdalar ve İsviçre CERN'de dünyanın en büyük ve güçlü parçacık hızlandırıcı-çarpıştırıcısını inşa etmektedirler.

Kaynaklar

* Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Standart model
2 yıl önce

Standart Model, gözlemlenen maddeyi oluşturan, şimdiye dek bulunmuş temel parçacıkları ve bunların etkileşmesinde önemli olan üç temel kuvveti açıklayan...

Standart model, Atom, Fizik, Isı, Işık, Radyo, Mikrodalga, X-ışınları, Gamma ışınları
Standart
2 yıl önce

Standart şu anlamlara gelebilir: Teknik standart Standart Çince Standart hidrojen elektrodu Standart ML Standart Model Standart normal dağılım Standart...

Standart, Fransızca, Kalite, Anlam ayrım
Model
2 yıl önce

prototipi Model (soyut), önceden haber veren formülün bir yaratımında kullanılan kavramsal veya soyut obje Model (sanat) Standart Model (Standart Model ötesi...

Distributed Component Object Model
6 yıl önce

Distributed Component Object Model, kısaca DCOM (Türkçe: Dağıtık Bileşen Nesne Modeli), Microsoft tarafından bilgisayarlar arasında dağıtılmış uygulamaların...

Yarygin PYa
6 yıl önce

Parabellum standart model, 9x19mm 7N21 +P+ ise zırh delici modelidir. Bu model özel operasyonlarda kullanılır. MP-443 Grach: Standart model. MP-446 Viking:...

Model roket
2 yıl önce

Aynı zamanda, düşük güç roketi olarak da bilinen model roket alçak irtifalara (genellikle 30 g bir model için 100–500 m civarında) ulaşmaya göre tasarlanan...

Model roket, Aerodinamik, Model roket kategorileri, Paraşüt
Uluslararası Standart Atmosfer
2 yıl önce

Uluslararası Standart Atmosfer (ISA), Dünya atmosferinin sıcaklık, basınç, yoğunluk, viskozite gibi özelliklerinin irtifaya bağlı olarak nasıl değiştiğini...

OSI Modeli
2 yıl önce

Systems Interconnection (OSI) modeli ISO (International Organization for Standardization) tarafından geliştirimiştir. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda...

OSI Modeli, 1978, 1984, Ağ tabakası (protokol), Bilgisayar, Bilgisayar ağı, Bilgisayar donanımı, Data Link, IBM, Physical, Protokol