Türkçe Bilgi: Tevârih-i Al-i Selçuk

Tevarih-i Al-i Selçuk, Selçukname veya Oğuzname, Yazıcızade Âli tarafından Osmanlı Padişahı II. Murad'ın isteği üzerine kaleme alınmış bir tarih kitabıdır. Yazıcızade Âli, Anadolu Selçuklu Devleti'nin tarih yazarı İbn Bibi'nin El-Evāmirü'l-'Alā'iyye fī'l-Umuri'l-'Ala'iyye adlı Farsça eserinin Türkçe çevirisini eklemiş, böylece Tevarih-i Al-i Selçukun en önemli bölümü oluşturmuştur. Ayrıca, Raşit al-Din Hamadani'nin, Cami'üt-Tevarih adlı eserinden faydalanmakla birlikte, tarihi Oğuz efsanelerinden ve Uygurca Oğuznameden de istifade etmiştir. İçerik Tevarih-i Al-i Selçuk, İslam öncesi Türk tarihinden Osmanlıların kuruluşuna kadar geçen dönemin anlatıldığı tarihi bir kaynaktır. Dört bölümden oluşan eserin birinci bölümünde Türk ve Moğol boylarının tarihi ile şeceresi ve Oğuz boylarının isimleri, tamgaları, ongunları, Türklerdeki toy, orun, ülüş adetleri ve uygulanması, Selçuklular dönemi ordu sistemi, unvanlar ve o dönemde Anadolu'daki yer ve şahıs adları hakkında bilgiler içerir.

Türklerin kökeni

Ebü Hayyan, Oğuz boy adı için kendi sözlüğünde, "Yafes'ten sonra Türklerin büyük babasıdır." (Abū'l-Tūrku'l-kebir bade'l-yāfes) şeklinde tanımlamıştır. Tevrat'ta ise mevcut rivayetlerle Türk soyunun Nuh peygamberin oğlu olan Yafes'ten geldiği söylenir.

Oğuzlar

Oḡuz șuʿbesi șöyle-kim anuñ șerḥi Oḡuz-nāme’de ve Cami'üt-Tevarihte gelür, anuñ altı oḡlı vār-ıdı ve anlaruñ her birinüñ Ḥātūnlarından dörder oḡlānları vār-ıdı. Ve Oḡuz çerinüñ șaḡ ḳolı ve șol ḳolın anlara virdi, bu mūcebce ki ẕikr olınur: :Șaḡ Ḳol: Gün Ḫan, Ay Ḫan, Yılduz Ḫan Ḵayı, Bayat, Yazur, Döger, Ușar (Avşar), Ḳayzıḳ (Kızık), Alḳaövli, Ḳaraövlü, Davdarḡa (Dodurğa), Yaparlu, Bigdeli, Ḳarḳın. :Șol Ḳol: Gök Ḫan, Ṯaḳ Ḫan, Dingiz Ḫan Payındur (Bayındur), Becene (Biçene), Salur, İgdür, Bügdüz, Çavundur, Cibini (Çepni), Alayundlu, Evdagir (Üregir), Yıva, Ḳınuḳ. Șuʿbe: Oḡuz’uñ ḳardașları ve baʿżı ʿammuzādeleri ki anuñ-ıla müttefìḳ oldılar: Ayģur, Ḵanḵlı, Ḳapçaḳ, Ḳarluḳ, Ḳılıç (Ḳalaç), Aḡaçeri Oḡuz’uñ ʿammūları ḳavmlarınuñ șuʿbeleri: Or Ḫan ve Gür Ḫan ve anuñ ḳardașları ve anuñ oḡlanları ki Oḡuz-ıla müttefìk degüller idi. Ve bu ḵavmler ki iki ḳısım dururlar, biri ol ki anlaruñ așlı ve șuʿbeleri ḳadìmlıḳ cihetiyle mufașșal [1] maʿlūm degül ve biri ol ki tafãìl-ile maʿlumdur. * Yazıcızāde ʿÂlì, Tevārih-i Āl-i Selçuḳ, Staatsbibliothek zu Berlin, Ms. Or. Quart. 1823 * Yazıcıoğlu Ali, Tevarih-i Al-i Selçuk, Topkapı Sarayı kütüphanesi, Revan Köşkü bölümü no.1391, 233a * Yazıcızade Ali, Tevārih-i Āl-i Selçuḳ, Çeviren: Dr. Abdullah Bakır, 2009, İstanbul. Çamlıca Basım Yayın ISBN 978-9944-905-75-6

Kaynaklar

Vikipedi

Tevârih-I Al-I Selçuk

Tevârih-I Al-I Selçuk Hakkında Detaylı Bilgi

Türklerin kökeni

Oğuzlar

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar