Theodoros Komnenos Dukas (Modern Yunanca: Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, Theodōros Komnēnos Doukas, Theodore Comnenus Ducas olarak Latin dillerinde yazılmıştır, (ö. ca. 1253) 1215 ile 1230 yılları arasında Epirus ve Teselya ve 1224 ile 1230 yılları arasında Selanik ile Makedonya ve Batı Trakya'nın büyük kısmının hükümdarı. Selanik'i 1237 ile 1246 yılları arasında yöneten oğulları İoannis ile Demetrios'un arkasındaki güçtür.
Theodoros, imparatorluk hanedanları olan Komninos, Angelos ve Dukas ile ilintili seçkin bir Bizans aristokrat ailesinin çocuğudur. Fakat Konstantinopolis'in düşmesi ve Dördüncü Haçlı Seferi ile Bizans İmparatorluğu'nun dağılmasından önceki hayatı hakkında hiçbir şey bilinmemektedir. Konstantinopolis'in düşmesinin akabinde, birkaç yıl İznik İmparatorluğu kurucusu I. Theodoros'a hizmet etmiştir, sonra bağımsız bir prenslik kuran gayrı meşru kardeşi I. Mihail Komnenos Dukas tarafından Epirus'a çağrılmıştır. Mihail 1215 yılında ölünce, gayrımeşru ve çok genç Mihail'i gözden düşürüp, Epirus devletinin yönetimini ele almıştır. Kardeşinin topraklarını genişletme siyasetini devam ettirmiştir. Sırbistan ile ittifak yaparak, Makedonya'ya genişlemiş, Latin Selanik Krallığı'nı tehdit etmiştir. 1217 yılında Latin imparatoru Pierre de Courtenay'i esir alması Selanik'i nihai kuşatmasının yolunu açmış ve 1224 yılında şehri ele geçirmiştir. Selanik hükümdarı olarak, Theodoros kendini hemen imparator ilan etmiş, İznik imparatoru III. İoannis Vatacis'in Bizans İmparatorluk tacı iddiasına meydan okumuştur. 1225 yılında Konstantinopolis'in civarına ilerlemiş fakat çok küçülmüş Latin imparatorluk koltuğuna nihai saldırısı 1230 yılana kadar gecikmiştir. O yıl, Theodoros Konstantinopolis'i kuşatmak için bir ordu toparladı fakat sonra kuzey kanadını tefdit eden ikircikli müttefiki Bulgaristan'a yöneldi. Klokotnitsa Muharebesi'nde yenildi ve esir alındı ve takip eden yedi yıl esir kaldı. Bu dönem yerine kardeşi Manuil geçti. Manuil çabucak Trakya, Makedonya'nın çoğu ve Arnavutluk'u Çar II. İvan Asen'e kaybetti. Selanik'in kendisi Bulgar vassalı olurken, Epirus'ta gücü sürgünden gelen II. Mihail ele aldı. İvan Asen, Theodoros'un kızı İrini ile evlenince, 1237 yılında serbest bırakıldı ve hemen Manuil'i kovarak Selanik'in kontrolünü ele geçirdi. Esareti sırasında kör edildiği için tacı tekrar alması mümkün değildi, bu yüzden en büyük oğlu İoannis'i imparator yaptı fakat de facto devletin yönetimine devam etti. Manuil Selanik'i İznik desteği ile geri almayı denedi ancak ona Teselya'yı veren ve Selanik ile çevresini Theodore ve İoannis'e bırakan müzakere edilmiş bir çözüme varıldı. 1241'de, III. İoannis Vatacis, Theodore'u İznik'i ziyaret etmeye davet etti. Hoş karşılanıp ve büyük bir onurla misafir edildi, ancak Vatacis Selanik'e, yanında Theodore ile yürüdüğü ertesi yılın ilkbaharına kadar orada etkin bir şekilde gözaltına alındı. Theodore, oğluyla müzakere etmek ve onu Despot rütbesine indirgemek ve İznik'in hükümdarlığını tanımak için ikna etmek üzere gönderildi. İoannis 1244'te öldü ve yerine Theodore'un küçük oğlu Demetrios geçti. 1246'da Vatacis, sevilmeyen olmayan Demetrios'u devirdi ve Selanik'i ilhak etti. Theodore, yeğeni II. Mihail'i 1251'de Selanik'e bir saldırı başlatmak için etkiledi, ancak Vatacis 1252'de onlara karşı sefer yürüttü ve Mihail'i şartlara uyması için zorlamaya çalıştı. Theodore tutuklandı ve 1253'te öldüğü İznik'e sürgüne gönderildi.
