Türkçe Bilgi: Tiyatro Kılavuzu

Tiyatro Kılavuzu, Türk sanat tarihi araştırmacısı, akademisyen ve yazar Metin And'ın dünya ve Türk tiyatrosunu ayrıntılarıyla inceleyen başvuru kitabıdır. İlk baskısı 1973 tarihinde Milliyet Yayınları tarafından yapılmıştır. And, bu kitabında tiyatronun ilk çağlardan günümüze kadar olan gelişimini ayrıntılı bir biçimde incelemiş, tiyatroda köklü değişikliklere yol açan tiyatro kuramcılarını anlatmış, tiyatro akımlarına değinmiş, ayrıca sahne tekniği ve tiyatro terimlerine de yer vermiştir Metin And "Tiyatro Kılavuzu"nu, "Tiyatronun tarihi" ve "Dramın tarihi" olmak üzere iki ana bölüme ayırmıştır. Kitabın sonuna da görece daha küçük bir "Türk Tiyatrosu" bölümü eklemiştir. Kitabın sonunda ayrıca oldukça kapsamlı bir "Tiyatro terimleri sözlüğü" de bulunmaktadır. Kitapta tiyatro tarihiyle ilgili fotoğraf, gravür, kroki ve çizimlere de yer verilmiştir. Arka plan Metin And bu kitabını yayımladığında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne bağlı "Tiyatro Kürsüsü"nde öğretim üyesiydi ve bu kitapla hemen hemen aynı günlerde Cumhuriyetin kuruluşunun 50. yıldönümü dolayısıyla "İş Bankası Kültür Yayınları" için 50 Yılın Türk Tiyatrosu adında bir araştırma-başvuru kitabı daha yazmıştı. "50 Yılın Türk Tiyatrosu" yazarın dört ciltlik kapsamlı eseri "Türk Tiyatrosu Tarihi"nin 1923-1973 yılları arasını kapsayan dördüncü cildini oluşturmaktaydı.

Bölümleri

Metin And kitabını iki ana bölüme ayırmıştı: "Tiyatronun tarihi" ve "Dramın tarihi". "Türk Tiyatrosu"na da kısaca değindiği üçüncü bir bölüm de kitabın sonunda yer almaktadır. Bazı tiyatro terimlerinin açıklamalarının yanısıra, diğer bazı dillerdeki karşılıklarının da belirtildiği bir ek bölüm de kitabın son sayfalarına eklenmiştir. Kitabın aşağıda özetlenmiş ana yapısına ve ana başlıklarına göz atıldığında içeriği hakkında genel bir fikir sahibi olmak mümkündür. Bölüm başlıklarının imlası kitaptaki şekli korunarak buraya aktarılmıştır. * Önsöz * Tiyatro ve Dram Nasıl Doğdu?

1. Tiyatronun tarihi

Tiyatro Seyircisi * Yunan-Roma * Ortaçağ * Rönesans * XVII. ve XVIII. Yüzyıl * Doğu Tiyatrosu * XIX. Yüzyıl * Birinci Dünya Savaşı'ndan Sonra Oyuncu * Yunan'da Oyuncu * Roma'da Oyuncu * Ortaçağ * Rönesans * Fransa'nın Altın Çağı * Restoration'da İngiltere * XVIII.Yüzyıl * Asya Tiyatrosunda Oyunculuk * XIX.Yüzyıl XX.Yüzyıl Oyun Yerleri-Tiyatrolar * Yunan ve Roma'da * Ortaçağda * Rönesansta * Elisabeth İngilteresi * Rönesans'ta İspanya'da Tiyatrolar * Fransa * Restoration'da İngiltere'de Tiyatrolar * XVIII. Yüzyıl * Asya'da Tiyatrolar * XIX. Yüzyıl * XX. Yüzyıl Dekor-Giyim-Işık * Eski Yunan'da * Roma'da * Ortaçağ * Rönesans'ta * Elizabeth Çağı İngilteresi * İspanya'da * Fransa'da Altın Çağ * Restoration'da İngiltere * XVIII. Yüzyıl * Asya Tiyatrosunda * XIX. Yüzyıl * Tiyatro Devrimi * XX. Yüzyıl Sahneye Koyucu ve Tiyatro Estetiği * Yunan ve Roma * Ortaçağ * Elizabeth Çağı İngilteresi * XVII.Yüzyıl1 * XVIII.Yüzyıl * Asya Tiyatrolarında * Meiningen Dükü * Antoine * Wagner * Appia * Graig * Stanislavski * Copeau * Reinhardt * Tairov * Meyerhold * Vakhtangov * Piscator * Brecht * Cartel Des Quatre * Artaud * İngiltere'de * A.B.D.'de * Fransa'da * İtalya'da Tiyatro Toplulukları ve Yönetimi * Yunan ve Roma * Ortaçağ * Rönesans * Commedia Dell'Arte * XVII. Yüzyıl * XVIII. Yüzyıl * XIX. Yüzyıl * XX. Yüzyıl

2. Dramın tarihi

* Eski Çağlarda Dram * Yunan Tragedyası * Yunan Tragedyasının Üç Ustası * Eski Komedya * Yeni Komedya * Hint Dramı * Ortaçağda Dini ve Din Dışı Dram * Rönesans'ta Dram * İtalya * Tragedyalar * Pastorallar ve Operalar * Commedia Dell'Arte * Fransa * İspanya:Lopede Vega ve Calderon * Cizvitler * İngiltere * Shakespeare ve Öncüleri * Fransa: Klasik Çağ * Molière ve Komedya * Japonya: Nove Kabuki * Restoration v eTöreler Komedyası * XVIII. Yüzyıl * Tragedya ve Opera * Ağır Operalar Güldürü Operalar * Burjuva Komedisi * Gozzi ve Goldoni * Kuzey'de Holberg * Komedya: Sheridan, Goldsmith, Beaumarchai * Duygusal Dram * Romantik Tiyatro * Tragedyadan Melodrama * Alman Romantik Dramı: Leasing ve Goethe * Schiller * Schiller'in Ardından Alman Tiyatrosu * Melodram Eğilimi:Kotzebue * Fransa'da ve İngiltere'de Melodram: * Pixérécourt ve Sonrası * Büchner * Rusya'da Romantizmin İzleri * Fransa'da Romantizm * İngiltere ve Doğu Avrupa * Vodvil Eğilimi * Almanya'da * Rusya'da * XIX. ve XX. Yüzyılda Bulvar Tiyatrosu * İngiltere'de * Gerçekçilik ve Toplumsal Dram * Hebbel * Ibsen * Strindberg * Becque * Hauptmann * Avusturya * Macaristan-Polonya * Ostrovski-Turgeniyev * Tolstoy * Çekhov * Gorki ve Sovyet Dramı * Çin Tiyatrosu * Shaw * Priestley * Öfkeli Genç Adamlar * İrlanda * Kışkırtma Tiyatrosu * Varoluşçu Eğilimi * İtalya'da Bölgecilik ve Evrenselcilik * Natüralizm'den Sembolizm'e * Bölgesel Ağızlar ve Gerçekçi Dram * Napolili İnsancıl Komedya * Pirandello * Öteki İtalyan Yazarları * A.B.D.'de O'Neill * Toplumsal Tiyatro * Mitos ve Sembolizm * Öncü Tiyatro * Dışavurumculuk * Brecht * Mayakovski * Savaştan Sonra Almanya * Off Broadway * İtalya'da Töreler Tiyatrosu * Doğu Avrupa * Günümüzün Siyasal Dramı * Happening * Üçüncü Dünya * Living Teatre * Sokak Tiyatrosu * "Off off Broadway"

3. Türk tiyatrosu

* Geleneksel Tiyatro * Tanzimat ve İstibdat Tiyatrosu * Meşrutiyet Tiyatrosu * Cumhuriyet Tiyatrosu * Kısa Kaynakça

4. Tiyatro terimleri sözlüğü

* Tiyatro terimlerinin açıklamalarının yanısıra, İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca ve İspanyolca karşılıkları da belirtilmiştir.

Kaynaklar

Vikipedi

Tiyatro Kılavuzu

Tiyatro Kılavuzu Hakkında Detaylı Bilgi