Türkçe Bilgi: Tüketicinin Korunması

Tüketicinin korunması konusu 1982 Anayasası ile ele alınmış ve Anayasa’nın 172. maddesi; "Devlet, tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder" hükmünü getirmiştir. Böylece 1982 sonrası dönemde tüketici haklarının korunması ile ilgili faaliyetlere odalar, dernekler, vakıflar, diğer meslek kuruluşları ve gönüllü kuruluşlar da katılmışlardır. 1995 yılında ise tüketicinin korunması alanında büyük bir adım atılarak 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çıkarılmıştır. Bu kanunla birlikte tüketicilere çeşitli haklar tanınmış, tüketicilerin korunması ve bilgilendirilmesi amacıyla çeşitli kuruluşlar oluşturulmuştur. Bu kuruluşlar; Reklam Kurulu, Tüketici Konseyi ve Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'dir.

AB ülkelerince, tüketicilerin korunması politikaları çerçevesinde benimsenen ve evrensel kabul gören 8 temel tüketici hakkı (temel gereksinimlerin giderilmesi hakkı, güvenlik ve güven duyma hakkı, mal ve hizmetlerin serbestçe seçilmesi hakkı, bilgi edinme hakkı, eğitilme hakkı, tazmin edilme hakkı, sesini duyurma hakkı, sağlıklı bir çevreye sahip olma hakkı) göz önüne alınarak çıkarılan 4077 Sayılı Yasa’da, sosyal ve ekonomik hayattaki gelişmeler karşısında tüketicinin daha etkin bir şekilde korunması ve Avrupa Birliği’nin Tüketici Hukukuyla ilgili 13 direktifi ile uyumunu sağlamak amacıyla geniş çaplı değişiklik yapılmıştır.

14 Haziran 2003 tarihinde yürürlüğe giren değişikliklere örnek olarak; mal tanımına yapılan ilave ile konut ve tatil amaçlı taşınmazlar ve elektronik ortamda hazırlanan gayri maddi mallar da Kanun kapsamına alınmış; ayıplı malın neden olduğu zararlardan dolayı ölüm ve yaralanmalar meydana geldiği durumlarda veya kullanımdaki diğer mallarda hasar oluşması durumunda, tüketicinin tazminat talep etme hakkı sağlanmış, böylece bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, ayıp oranında bedel indirimi ve ücretsiz onarım isteme biçimindeki dört seçimlik hak beşe çıkarılmış; tüketici sözleşmelerinde yer alan haksız sözleşme şartlarına ilişkin yeni madde ilave edilerek, bu tür sözleşme hükümlerinin geçersiz olması sağlanmış; tüketicilerin, her türlü abonelik sözleşmelerinden tek taraflı olarak dönebileceği düzenlenmiş; sanayi ürünleri ile ilgili asgari garanti süresi bir yıldan iki yıla çıkarılmış, değeri beş yüz milyon TL’nin altında olan uyuşmazlıklarda Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin vereceği kararlar bağlayıcı olarak kabul edilmiştir.

Ülkede ayrıca rekabeti bozucu anlaşma, devralma, karar ve uyumlu davranışların etkin bir şekilde kontrol altına alınması, tekelleşmelerin ve hakim durumun kötüye kullanılmasının önlenmesi, piyasada çalışan tüm teşebbüsler arasında fırsat eşitliğinin, tüketicilerin hak ve çıkarlarının korunması amacıyla 1994 yılında Rekabetin Korunması Hakkında Kanun yürürlüğe girmiş ve Rekabet Kurumu oluşturulmuştur. BM, OECD gibi uluslararası kuruluşların, AB'nin ve diğer ülkelerde faaliyet gösteren benzer kuruluşların, rekabetin korunmasına ilişkin çalışmalarını yakından izleyen Rekabet Kurumu ayrıca özelleştirme uygulamalarında rekabet kurallarının işlemesini sağlayan önlemleri de almaktadır.

Tüketicinin Korunması

Türkiye'deki tüketici mahkemeleri

Tüketici hakları

Acente

Federal Ticaret Komisyonu

Garanti belgesi

Tüketiciyi Koruma Derneği

Tüketiciler Birliği

Avrupa birliği müktesebatı