Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Türk Cihan Hakimiyeti Fikri

Kısaca: kaynaksız aşağıda kaynaklar belirtilmiş ama doğrudan şahıslara yapılan atıflarda vs. doğrudan, bire-bir kaynak gösterilmemiş, bu gerekli olduğu için kaynaksız şablonu konuldu, bu giderilene kadar lütfen kaldırmayınız --> ...devamı ☟

kaynaksız aşağıda kaynaklar belirtilmiş ama doğrudan şahıslara yapılan atıflarda vs. doğrudan, bire-bir kaynak gösterilmemiş, bu gerekli olduğu için kaynaksız şablonu konuldu, bu giderilene kadar lütfen kaldırmayınız --> Türk Cihan Hakimiyeti Fikri, Türk devlet geleneğinin bir özelliği olarak mevcut Türk devletinin dünyadaki diğer devlet ve milletleri hakimiyeti altına alarak yönetmesi fikridir. Sözlü edebiyattan sonra ilk defa Oğuzname ile yazılı kaynaklara geçmiştir. Oğuz Destanı ve Göktürk Kitabeleri`nde de değinilen Kut geleneği gereği Türk Kağanının sadece Türklerin değil tüm dünyanın Kağanı olduğuna inanılır ve fetihler bu esasa uygun olarak yapılırdı. Tanrı`nın cihan hakimiyetini Türklere emanet ettiğine inanırlardı. Hun, Göktürk ve Selçuk devlet geleneğinde çok etkin bir motif olarak görülür. Oğuzhan`a göre gök devletin çadırı güneş ise bayrağıdır. Bu fikir, Türklerin yalnızca devlet idare etme düşüncelerini değil, Türk dininin çok eski prensiplerini de içinde bulunduruyordu. Büyük Hun Devleti`nden Osmanlı`ya kadar bunun sayısız örnekleri mevcuttur.

Destan ve efsanelere göre

Oğuz Kağan: Ey Oğullarım! Çok savaştım, çok yaşlandım. Gök-Tanrı`ya borcumu ödedim.


Türk fetihlerini destansı bir şekilde anlatan Oğuzname`ye göre ilk cihan hakimiyeti Oğuz Kağan tarafından kurulmuştur. Babası ile taht mücadelesine girişerek saltanata geçen Oğuz Kağan`ın ilk işi de bütün kavimlere elçiler göndererek "Ben artık bütün dünyanın Kağanıyım" demek olur.

Tarihi Yansımaları

İstemi Han: Atalarımızdan işittik; Roma elçileri geldiği zaman bu bizim için artık yeryüzünü fethedeceğimiz e delalet eder.

Vatan, Millet ve Din

Mete: Toprak milletin köküdür; onu nasıl verebilirim.

İlahi Kaynağı

Bilge Kağan: Türk Tanrısı Türk milleti yok olmasın diye beni kağanlığa oturttu.

Maddi Kaynakları

Osman Gazi:Olmasun ki oturak olasız, beylik türkmenlik ve yörüklük edenlere kalır.


Kaynaklar

  • Prof. Dr. Osman Turan, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi
  • Prof. Dr. Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi
  • Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü

Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

göktürk hun kut selçuklular türk oğuzname oğuz destanı göktürk kitabeleri türk devlet geleneği

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.