Türkiye Biteyi

Kısaca: Türkiye Biteyi, Türkiye Florası olarak da bilinir, Türkiye`de doğal olarak yetişen bütün bitki taksonlarını ifade eder. ...devamı ☟

Türkiye Biteyi, Türkiye Florası olarak da bilinir, Türkiye`de doğal olarak yetişen bütün bitki taksonlarını ifade eder.

Tarihçe

15. Yüzyıl

Pierre Belon (1517-1564)`un Doğu Akdeniz Gezisi ile 16. yüzyılda İstanbul`a gelmiş ve Amasya`ya gitmiş üç Avrupalı bilginin O.G. Busbecq, W.Quackelbeen ve H.Dernschwam) bitki bilimi gözlemleri ve Leonhart Rauwolff (1535-1596)`ın Doğu Akdeniz Gezisi, Türkiye Biteyi ile ilgili ilk kayıtları içerir.

16. Yüzyıl

Sırasıyla George Wheler (1650-1724), J.Pitton de Tournefort (1656-1708), G.Antoine Olivier (1756-1814), J.C.Bauxbaum (1693-1730), J.Sibthorp (1758-1796), P.B.Webb (1793-1854), R.Aucher-Eloy (1792-1838), T.Kotschy (1813-1866), R.Grisebach (1814-1879), E.Boissier (1810-1885),Wiedemann, Pinard, Pavillon, Calvert, Heldreich, E.Koch (1809-1879), C.Clementi (1812-1872), P.Tchitatcheff (1812-1872), B.Balansa, (1825-1891), E.Bourgeau (1843-1877), H.K.Haussknecht (1838-1903), J.Bornmueller (1862-1948), H.Handel-Mazzetti (1882-1940) Türkiye Biteyine katkıda bulunan yabancı bitki bilimcilerdir. Osmanlılarda modern bitki bilimi eğitimi 1839`da Hükümdarlık Hukuksal Tıp Okulu Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane ile başlamıştır.

17. Yüzyıl

Evliya Çelebi 17. yüzyılda yaşamış ve 10 ciltlik gezi defterinde birçok bitki bilimiyle ilgili kayıtlar vermiş, gezdiği yerlerin bitki örtüsü ve yetiştirilen tarım bitkileri hakkında önemli bilgiler vermiş bir Türk gezginidir. Seyehatnamesinde Trakya ve Anadolu`dan 30 ağaç, 35 meyve, 10 tahıl ve baklagil, 15 sebze, 30 çiçek, 8 yabani ot adı vardır.

18. Yüzyıl

Yaklaşık yüz yıl öncesine kadar Türk bitki bilimciler gerçek bitki bilimi çalışmaları ile ilgilenmemişler, genellikle tıpsal ve ekonomik bitkiler üzerinde eserler bırakmışlardır. Yine o dönemlere ait araştırıcılardan Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi, Dr.C.A.Bernard (1808-1844), Salih Efendi (1816-1895), Mehmet Ali Paşa (1837-1914), Esad Şerefeddin Köprülü (1866-1942), Şerafettin Tevfik Tertemiz (1879-1957) sayılabilir. Cumhuriyet dönemi bitki bilimi çalışmaları ise 1933 yılındaki üniversite iyileştirmesi ile başlar. Bu dönemdeki bitki bilimi çalışmaları artık üniversiteler tarafından yürütülmüş ve geliştirilmiştir. Bu yıllarda Alman bitki bilimcilerin etkinliği büyüktür. Ankara`da K.Krause, İstanbul`da A.Heilbornn ile başlayan ve ilk kurulan kurutulmuş bitki derlemleriyle gelişen bitki bilimi çalışmaları Ankara`da Kadri Ahmet, Hikmet Birand, S.Kuntay, Haydar Bağda, K.Mıhçıoğlu, Baki Kasaplıgil, Kamil Karamanoğlu, İstanbul`da M.Başarman, L.Brauner, Nebahat Yakar, Sara Akdik, Turhan Baytop, Asuman Baytop, Hüsnü Demiriz, İzmir`de Yusuf Vardar, Necmi Zeybek ve Erkuter Leblebici ile ile devam etmiştir.

Türkiye Biteyinin yazılmasında büyük emekleri olan araştırmacılar:

E.Boissier (1810-1885)
A.Huber-Morath (1901-1990)
P.H.Davis (1918-1992)`dir.


Floristik yapı

Türkiye, topografik yapı ve iklim özelliklerinin farklılığından dolayı 3 floristik bölgeye ayrılır. Bunlar;

  • Avrupa - Sibirya flora bölgesi
Geniş yapraklı türlerden oluşur ve yükselti artıkça iğne yapraklı türlerle birlikte görülür. Yaz-kış yağışlı geçer, kuraklık yaşanmaz. Genellikle orman yapısı hakimdir, yağışların bol oluşu gür bir bitki varlığını ortaya çıkarır. Türkiye`nin batısından doğusuna doğru tüm kuzey kısımlarını içine alır.

Öksin ve Kolşik flora olmak üzere 2 bölüme ayrılır. Kolşik flora sırasıyla Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, illeri ile devam eden kısmı kapsarken, batıda, geride kalan kısım Öksin alt flora bölümüne dahil edilir.

  • Akdeniz flora bölgesi
  • İran - Turan flora bölgesi
Doğu Anadolu, Sina yarımadası, Suriye, Filistin, Ermenistan, İran, Ürdün, yukarı Mezopotamya, Transkafkas`ın doğu ve güneyindeki kurak ve yarı-kurak kısımları, Hindikuş`un güneyi, Kuzey Himalaya`nın güney kısmı, Volga nehrinin güneyi, ve Gobi Çölü`nü çevreler. Günlük sıcaklık fakları fazla, yağış miktarı az, karasal iklim görülür, yazları kurak kışları ise çok soğuktur. İran - Turan flora bölgesi, bölgeler arasındaki iklim, vejetasyon ve fitocoğrafik bakımdan farklılıklardan dolayı Batı asya alt bölgesi ve Orta asya alt bölgesi olmak üzere 2 alt flora bölgesine ayrılır.

  • Batı Asya Alt Bölgesi
    • Mezopotamya Alanı
    • Orta Anadolu Alanı
    • Doğu Anadolu- İran Alanı
    • Hirkaniyen Alanı
    • Turan veya Aralo-Kaspiyen Alanı
    • Türkistan Alanı
    • Kuzey Blücistan Alanı
    • Batı Himalaya Alanı
  • Orta Asya Alt Bölgesi
    • Moğolistan Alanı
    • Tibet Alanı
    • Dzungaro-Turan Alanı


Ayrıca bakınız



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Türkiye Florası
2 yıl önce

Antalya) Türkiye'de iklim değişikliği Türkiye biteyi, Apocynaceae Türkiye biteyi, Betulaceae Türkiye biteyi, Fagaceae Türkiye direyi Türkiye'ye endemik...

Türkiye Florası, 1517, 1535, 1564, 1596, 1650, 17. yüzyıl, 1724, Amasya, Anadolu, Ankara
Türkiye biteyi, Plantaginaceae
6 yıl önce

Türkiye biteyinde Plantago cinsine bağlı 27 takson bulunmaktadır. Bunlar 22 türe, ve 5 alt türe ayrılır. Endemik takson sayısı 2'dir. Plantago L. - Sinirli...

Türkiye biteyi, Fagaceae
6 yıl önce

Castanea Mill. Kestane Castanea sativa Mill. Anadolu kestanesi: Artvin, Balıkesir, Bursa, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kütahya, Ordu, Rize, Sinop, Tekirdağ...

Türkiye biteyi, Pinaceae
6 yıl önce

Takson sayısı: 15 Tür sayısı: 9 Alt tür sayısı: 6 Varyete sayısı: 6 Endemik takson sayısı: 3 Cins sayısı: 4 Cinsler: Abies, Cedrus, Picea, Pinus Abies...

Türkiye biteyi, Rumex
6 yıl önce

Rumex acetosella L. Kırmızı kuzukulağı Rumex alpinus L. Dağ labadası Rumex amanus Rech. (E) Rumex angustifolius Campd. Rumex angustifolius subsp. angustifolius...

Flora (botanik)
2 yıl önce

ilkbaharın tanrıçasına verilen isimdir. İlgili bir terim olarak Fauna da hayvan topluluklarını tanımlar. (Türkiye'nin flora bölgeleri için bkz. Türkiye biteyi)...

Flora (botanik), Bitki, Botanik, Coğrafya, Taslak, Bölge
Türkiye biteyi, Betulaceae
6 yıl önce

Alnus Mill. Kızılağaç Alnus glutinosa (L.) Gaertner Adi kızılağaç Alnus glutinosa subsp. antitaurica Yalt. Toros kızılağacı  : Adana, Kahramanmaraş Alnus...

Türkiye biteyi, Apocynaceae
6 yıl önce

Amsonia Decne. Maviyıldız Amsonia orientalis Decne. Avrupa maviyıldızı : Balıkesir, Bursa, İstanbul Apocynum L. Apocynum venetum L. : Ankara, Antalya,...