Unsuri
Kısaca: Unsuri Ünlü şairlerden. İsmi, Ebü'l-Kasım Hasan bin Ahmed'dir. Mahlası Unsuri'dir. 961 (H.350)'de Belh'de doğdu. 1040 (H.431) senesinde Gazne'de vefat etti. Gazneli Sultan Mahmud ve onun oğlu Sultan Mes'ud zamanında sarayda bulunan şairlerin başta geleni olup, “Melik-üş-Şuara” ünvanı ile anılmıştır. Genç yaşta annesi ve babası vefat edince, kalan mirasla ticaret yaptı. Bir yolculukta eşkiyalar tarafından bütün malları alındı ve canını zor kurtardı. Bu hadise üzerine kendini tamamen ilm ...devamı ☟
Genç yaşta annesi ve babası vefat edince, kalan mirasla ticaret yaptı. Bir yolculukta eşkiyalar tarafından bütün malları alındı ve canını zor kurtardı. Bu hadise üzerine kendini tamamen ilme verdi. Ancak ilim tahsilini nerede ve kimden yaptığına dair bilgi yoktur.
Unsuri, genç yaşta şiire başladı ve Gazneli Mahmud'un küçük kardeşi Belh emiri Nasr vasıtasıyla Gazne sarayına girdi. Şiirleri Sultan Mahmud tarafından beğenilip takdir edildi. Kısa zamanda sultanın yakınları arasında yer alan Unsuri, zamanla hükümdarın nedimi oldu. Saraydaki pekçok şair arasında üstad olan ve herkes tarafından hürmet gösterilen Unsuri, devletin ileri gelenlerinden de hürmet görmüştür. Kişiler ve hadiseler hakkında irticalen (içine doğduğu gibi, yazmadan) söylediği şiirlerinde gösterdiği mahareti sebebiyle büyük servete kavuştu.
Unsuri, Sultan Mahmud'un vefatından sonra tahta geçen SultanMes'ud zamanında Gazne sarayında kaldı. Uzun ömrü boyunca pekçok şiir yazdı. Kaside ve gazel sahasında şair Rudeki'den sonra Farisi şiir yazan en Ünlü şairdir. Otuz bir sene hükümdarlık yapan Sultan Mahmud'u, onun kardeşlerini ve oğlu Sultan Mes'ud'u medheden şiirleri vardır. Mazmunları ziyade kullanması; üslubunun en önemli hususiyetidir. Terkipleri, nadir kullanılan kelimeleri, ilmi tabir ve mantıki fikirle istidlalleri şiire sokması bir başka yönüdür. Şiire şekli getirmiş ve kasidede kendinden önce görülmeyen yenilikler yapmıştır. Rubai sahasında da başarılı olan Unsuri'nin kasideleri gazellerinden üstündür. Ayrıca diline geldiği gibi, yazmadan söylediği rivayet edilen şiirlerinin bir vasfı da, sebk-i Horasani üslubuyla yazılmasıdır. Gerçekte o, şiirlerde bu üslubun zirvesine ulaşmıştır. Yaptığı tasvirler canlıdır. Bir Divan ile üç mesnevi yazdığı kaynaklarda zikredilen Unsuri'nin şiirlerinde tabiat tasvirleri, medhiyeler, Sultan Mahmud'un savaşları, ordusunun kahramanlıkları ile bayram konuları işlenmiştir. Divan'ındaki kaside, rubai ve gazellerinden bir kısmıyla manzum olarak yazdığı Farisi Vamık u Azra adlı mesnevisinin baş kısmından 513 beyitlik bir bölüm günümüze kadar ulaşmıştır. Onun bu mesnevisi, İran, Türk ve diğer milletlere mensup şair ve edipler tarafından taklit edilmiştir. Unsuri'nin muasırı ve daha sonraki asırlardaki şairler, onun şiirdeki üstünlüğünü kabul etmişler, methederek üslubunu benimseyip kendi şiirlerinde uygulamaya çalışmışlardır.
Arap edebiyatında da mahir olan Unsuri Ehl-i sünnet itikadındaydı. Şiirlerinde din büyükleriyle alim ve velilere de yer vermiştir. Ayrıca başta ayet-i kerime ve hadis-i şerifler olmak üzere Arap şairlerinden iktibaslar yapmıştır. Şiirde her şeyi gayet maharetli bir şekilde kullanan Unsuri'nin manzumelerinde akıcılık, açıklık görülmekte ve ustalığı dikkat çekmektedir. Özellikle bu vasfı Şuara Tezkirelerinde önemle belirtilmiştir.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Bu konuda henüz görüş yok.
