Yığın İleti (SPAM) Nedir?
Elektronik posta (e-posta), Internet`in en eski ve halen en vazgeçilmez iletişim araçlarından birisidir. E-posta, fiziksel, alışılagelmiş posta alımı ya da gönderiminin elektronik olanı ve internet üzerinden gerçekleştirilen, düşük maliyetli ve hızlı halidir. İnternet`in ilk hizmetlerinden birisidir. SMTP (RFC821), İnternet`in ilk hizmetlerinden birisi olmasından dolayı şu anda İnternet hizmetleri söz konusu olduğunda şiddetle ihtiyaç duyulan güvenlik, hız, kimlik denetimi gibi gereklilikler göz önünde bulundurulmamıştır ve bu yüzden e-posta altyapısı günümüzde İnternet`in en büyük problemlerine yataklık etmektedir. SPAM aynı zamanda ``Geo. A. Hormel and Company (Hormel)`` şirketi tarafından üretilen domuz eti konservesinin de adıdır.Yığın ileti İnternet için çok yeni bir problem değildir. İlk yığın ileti girişimi, 1 Mayıs 1978 tarihinde DEC`in ABD`nin batı kıyısındaki tüm ARPANet adreslerine yaptığı ürün tanıtımı olarak kabul edilmektedir:
Mail-from: DEC-MARLBORO rcvd at 3-May-78 0955-PDT Date: 1 May 1978 1233-EDT From: THUERK at DEC-MARLBORO Subject: ADRIAN@SRI-KL
DIGITAL WILL BE GIVING A PRODUCT PRESENTATION OF THE NEWEST MEMBERS OF THE DECSYSTEM-20 FAMILY; THE DECSYSTEM-2020, 2020T, 2060, AND 2060T. THE DECSYSTEM-20 FAMILY OF COMPUTERS HAS EVOLVED FROM THE TENEX OPERATING SYSTEM AND THE DECSYSTEM-10COMPUTER ARCHITECTURE. BOTH THE DECSYSTEM-2060T AND 2020T OFFER FULL ARPANET SUPPORT UNDER THE TOPS-20 OPERATING SYSTEM.
THE DECSYSTEM-2060 IS AN UPWARD EXTENSION OF THE CURRENT DECSYSTEM 2040 AND 2050 FAMILY. THE DECSYSTEM-2020 IS A NEW LOW END MEMBER OF THE DECSYSTEM-20 FAMILY AND FULLY SOFTWARE COMPATIBLE WITH ALL OF THE OTHER DECSYSTEM-20 MODELS. WE INVITE YOU TO COME SEE THE 2020 AND HEAR ABOUT THE DECSYSTEM-20 FAMILY AT THE TWO PRODUCT PRESENTATIONS WE WILL BE GIVING IN CALIFORNIA THIS MONTH.
THE LOCATIONS WILL BE:
TUESDAY, MAY 9, 1978 - 2 PMHYATT HOUSE (NEAR THE L.A. AIRPORT)LOS ANGELES, CATHURSDAY, MAY 11, 1978 - 2 PMDUNFEY`S ROYAL COACHSAN MATEO, CA
A 2020 WILL BE THERE FOR YOU TO VIEW. ALSO TERMINALS ON-LINE TO OTHER DECSYSTEM-20 SYSTEMS THROUGH THE ARPANET. IF YOU ARE UNABLE TO ATTEND, PLEASE FEEL FREE TO CONTACT THE NEAREST DEC OFFICE FOR MORE INFORMATION ABOUT THE EXCITING DECSYSTEM-20 FAMILY.
O günden bu yana yığın ileti çoğunlukla ürün ya da hizmet pazarlamak gibi ticari amaçlara hizmet etmiştir.
Ek olarak yığın ileti sadece e-posta ile sınırlı bir hareket değildir. Aşağıdaki şekillerde de kullanıcının karşısına çıkabilmektedir:
- ICQ, Jabber, MSN gibi hızlı mesajlaşma servislerinde
- Usenet haber gruplarında
- Web arama motorlarında
- Web günlüklerinde (bloglarda)
- Faxlarda
- Cep telefonlarında
Yığın İletinin Tanımı Problemi
Yığın iletinin tanımı uzun süredir tartışılan bir konudur ve "E-posta ile Pazarlama" endüstrisinin de yaygınlaşması ile beraber ortak bir tanım üzerinde hukukçular, pazarlamacılar, Internet servis sağlayıcıları ve kullanıcılar olarak uzlaşmak hayli zor görünmekte bu yüzden hukuki yaptırımları beraberinde getirmek üzere düzenlenmesine çalışılan kanunlar gecikmekte ya da işlevselliğini yitirmiş şekilde çıkmaktadırlar.
Amerika Birleşik Devletleri`ndeki FTC`nin (Federal Trade Commission) ticari elektronik posta tanımının çerçevesinin belirlenmesi konusundaki son çalışmasının sonuçlarını 2004 yılında duyurmuştur. Fakat bu da son kullanıcıyı değil, e-posta ile yasal yollardan ürün tanıtımı yapmayı hedefleyen şirketlerin çıkarına bir çalışmadır.
Bununla beraber yığın ileti genel olarak, "istenmeyen elektronik iletiler" olarak tanımlanmaktadır.
Yığın İletilerin Karakteristikleri
Yığın iletiler genellikle aşağıdaki karakteristik özellikleri sergilerler:- Birden fazla alıcıya aynı içerik ile gönderilirler.
- Çoğunlukla alıcıya hiçbir şey ifade etmezler.
- Çirkin ya da yasadışı içerikle gelirler ya da onlara yönlendirirler.
- İçerikleri yalan ya da yanıltıcı olur.
- Mesajın başlık bilgileri tahrip edilmiş olur.
- Dolayısıyla geriye dönük izleme hayli zor olur.
- Alıcıların bu dağıtımdan ileti almak istemediklerini belirtebilecekleri geçerli/fonksiyonel bir adres sunmazlar.
- Elde edilmesi ve kullanılması kişilik haklarına tecavüz niteliği taşıyan içeriklere sahip olurlar ya da bu yolla toplanan bilgiyi, kitleyi kategorize etmek için kullanırlar.
aíií›u[1]<>~|°¹²³½a†’·±*[2]}bkz.
