Zakkum Ağacı

Kısaca: Meyvesi acı bir cins ağaç, ağu ağacı, cehennemde bitip acı meyvesi cehennemliklere yedirilecek ağaç. Arap dilindeki adı "Şeceretü'z-zakkûm"dur. Türkçe "zokum" olarak da telâffuz edilen Zakkum, (zıkkım) halk dilinde "çok acı, zehir zemberek", "zehir zıkkım" vb. ...devamı ☟

Meyvesi acı bir cins ağaç, ağu ağacı, cehennemde bitip acı meyvesi cehennemliklere yedirilecek ağaç. Arap dilindeki adı "Şeceretü'z-zakkum"dur. Türkçe "zokum" olarak da telaffuz edilen Zakkum, (zıkkım) halk dilinde "çok acı, zehir zemberek", "zehir zıkkım" vb. deyimlerle günlük hayatımızda da kullanılmaktadır. Yine Arap dilinde kelimenin aslı olan "ez-Zakm", yemek, içmek, oburca yemek ve yutmak anlamlarına geldiği gibi "Hurma ve kaymaktan yapılan yiyecek, zehirli, tehlikeli yiyecek" manalarına da gelmektedir (İbn Manzur, Lisanü'l-Arab, Beyrut, 1968, XII, 268).

Zambakgiller (Apocynaceae) familyasından olan Zakkum (Lat. Nerium oleander), Batı'da, güney Portekiz'den başlayarak bütün Akdeniz sahilleri boyunca Suriye'de, batı ve güney Anadolu'nun dere yataklarında yetişir. Ekseriyetle 2-3 bazan 5 m.'ye ulaşan, kışın yaprak dökmeyen sık dallı bir bitkidir. Düşük dozlarda kalb kuvvetlendirici olarak kullanılır, idrar söktürücü özelliği vardır (Pars Tuğlacı, Okyanus, İstanbul, 1974, III, 3080). Yazın çiçeklenen ve uzun bir çiçeklenme devresine sahip olan Zakkum'un meyvesi bakla şeklindedir. Zehirli olduğundan insan ve hayvanlar için tehlikelidir, süs bitkisi olarak saksılarda da yetiştirilir.

Kur'an-ı Kerim'in dört suresinde toplam 15 ayette (el-İsra, 17/60; es-Saffat, 37/62-67; ed-Duhan, 44/4346; el-Vakıa, 56/51-55) zakkum kelimesi geçmektedir.

Allah Teala zakkumun ismini zikrederek şöyle buyurmaktadır: "Şüphesiz zakkum ağacı günahkarların cehennemdeki yiyecekleridir. Zakkum ağacı erimiş maden gibidir. İnsanların karnında tıpkı sıcak suyun kaynaması gibi kaynar" (Ed-Duhan, 44/43-46). "İkram olarak bu mu daha hayırlıdır? Yoksa, zakkum ağacı mı? Şüphesiz biz onu, zalimler için bir bela kıldık. O, Cehennemin dibinden çıkan bir ağaçtır. Onun tomurcukları şeytanların başları gibidir. Cehennemlikler bunlardan yerler ve karınlarını bunlarla doyururlar. Sonra onlara, zakkum ağacının üzerine içecekleri, kaynar su karıştırılmış içkiler verilir" (es-Saffat, 37, 62-67) "Sonra siz, ey doğru yoldan sapan ve hakkı yalanlayanlar! Siz, Cehennemde mutlaka zakkum ağacından yiyeceksiniz. Karınlarınızı onunla dolduracaksınız. Üzerine de susuz devenin içişi gibi kaynar su içeceksiniz" (el-Vakıa, 56/51-55).

Açıkça ismi geçmemekle beraber İsra Suresinin 60 ayetindeki, ... Ve Kur'an'da lanet edilen ağacı biz ancak insanlara bir fitne yaptık..." cümlesinde yer alan "lanet edilen ağaç'ın Zakkum olduğunu savunan müfessirler vardır (İbn Tefsir, Beyrut 1966, IV, 324; Fahruddin er-Razi, Mefatihu'l-Gayb, İstanbul,1307, V, 609). Âyet-i kerimedeki lanet, genellikle bu ağaçtan yiyecek kafirlere lanet manasına geldiği gibi, Arapların zararlı ve hoşlanılmayan yiyecekler için "mel'un" demelerine de bir işaret vardır (İA., İstanbul 1988, ..., 506). Bu ağaca lanetli denmesinin bir diğer sebebi, cehennemliklerin onu Allah'tan bir rahmet olarak değil, lanetlenmelerinin bir sembolü olarak yemeleridir. Lanetlenen insanlar bundan yiyecek ve daha çok acı çekeceklerdir (Mevdudi, Tefhimu'l-Kur iın, Türk. Çev. İstanbul 1986, III, 3).

Zakkum, dindeki kullanılışı dışında zehirli ve öldüren yiyecek manasını da ifade eder. Kur'an-ı Kerim Zakkum'u genellikle "Cehennem halkına eziyet çektiren yiyecek" olarak açıklamıştır. Ahmed b. Hanbel'in İbn Abbas'tan naklettiği, "Cehennem Zakkumundan bir damla yeryüzüne damlatılmış olsa, insanların hayatını zehir ederdi" hadisi (el-Müsned, Kahire 1313, I, 301). Cehennem Zakkumunun ne derece zehirli bir yiyecek olduğunu açıklamaktadır.

Osman CİLACI

 

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Zakkum (ağaç)
6 yıl önce

Zakkum (Arapça: زقوم) ağacı, İslam dinine göre, cehennem'de olduğuna inanılan ölümcül, acı meyveli ağaç. Cennet'te bulunan ağaç ise Tuba'dır. Herhangi...

Zakkum (anlam ayrımı)
6 yıl önce

Zakkum (ağaç), cehennem ağacı ve meyvesi Zakkum (çiçek), Apocynaceae familyasından Haziran-Eylül ayları arasında beyaz veya pembe renklerde çiçekler açan...

Zakkum (anlam ayrımı), Zakkum (grup), Zakkum (çiçek), Anlam ayrım
Tuba (ağaç)
2 yıl önce

dilleri, Cennet bağının gülleri, Kokar Allah deyu deyu Zakkum (ağaç) Cennet ^ a b "Tûbâ ve zakkum hakkında bilgi". sorularlarisale.com. 2 Haziran 2016 tarihinde...

Maki
2 yıl önce

rastlanan pek çok ağaç türü arasında başlıca yabani zeytin, funda, katran ardıcı, keçiboynuzu, sakız ağacı, laden, böğürtlen, zakkum, sandal ağacı, Akdeniz defnesi...

Maki, Akdeniz, Akdeniz iklimi, Ağaç, Bitki, Böğürtlen, Ege, Karadeniz, Katran ardıcı, Keçiboynuzu, Kocayemiş
Ağaç
2 yıl önce

(kambiyum, soymuk) denir. Bu tabaka ağacı geliştiren ve büyümesini sağlayan tabakadır. Genç bir ağaca çivi çakıldığında veya ağaç bir dal verdiğinde, çivinin...

Ağaç, Akasya, Akçaağaç, Armut, At kestanesi, Avustralya, Ayva, Ayçiçeği, Ağaç (anlam ayrım), Bitki, Buharlaşma
Akdeniz İklimi
2 yıl önce

kuraklığına dayanabilen; Mersin, Defne, Kocayemiş, Zeytin, Zakkum, Keçiboynuzu gibi kısa bodur ağaçlardan meydana gelen bir bitki topluluğudur. Kış mevsiminde...

Akdeniz, Marmara Bölgesi, Trakya, Ege Denizi, Toroslar, Türkiye, Akdeniz Bölgesi, Maki, İklim, Graben
Orman
2 yıl önce

vejetasyonun tipik ağaçlarıdır. Arka Hindistan ve Doğu Cava ormanlarının en değerli ağacı, yaprakları (30x50) cm büyüklüğünde olan Tik ağacı(Tectona grandis)'dir...

Orman, Akçaağaç, Amazon, Ardıç, Ağaç, Biyoloji, Brezilya, Cava, Ceviz, Ekmek ağacı, Ekosistem
Kurşunlu Şelalesi
2 yıl önce

çınarı, defne, harnup, yabani zeytin, sakız ağacı, söğüt ve incir ağaçları bulunmaktadır. Mersin, alıç, zakkum, böğürtlen, yabani gül, sütleğen, ılgın, ladin...

Kurşunlu Şelalesi, 1986, Antalya, Kanyon, Mersin, Şelale