Çelebi Halife
Kısaca: Osmanlılar zamanında yetişen evliyâ ve âlimlerden. Halvetiyye yolunun büyüklerindendir. İsmi, Muhammed bin Mahmud, lakabı Hamîdüddîn, mahlası Cemâl’dir. Çelebi Halîfe diye meşhur olmuştur. Cemâleddîn-i Aksarâyî’nin torunlarındandır. Amasya’da doğdu. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1493 (H.899) senesinde Hicaz’da Mekke-i mükerreme yolunda vefât etti. ...devamı ☟
Amasya ve Aksaray’da ilim tahsil edip zamanının din ve fen alimlerinden ders aldı. Sa’düddin Teftazani’nin Muhtasarü’l-Meani adlı eserini okurken kalbine ilahi aşk ateşi düştü. Tasavvuf erbabından Alaeddin-i Halveti ve talebelerinden Şeyh Abdullah’ın sohbetlerine katılıp, feyz ve bereketlerine kavuştu. Sonra Tokat’a gidip İbn-i Tahir Halveti’nin hizmetine girdi. Riyazet çekip nefsini terbiye etti. Hocasının vefatı üzerine Erzincan’a giderek Pir Muhammed Bahaeddin Erzincani ile görüşüp, sohbetlerinde bulundu. Tasavvufta yüksek derecelere kavuştuktan ve icazet aldıktan sonra memleketine döndü.
İnsanlara İslam dininin emir ve yasaklarını anlattı. Amasya’da Hak aşıkları yetiştirdi. Fatih Sultan Mehmed Hanın oğlu Şehzade Bayezid Amasya valisiyken Çelebi Halife’ye haber gönderip dua istedi. Çelebi Halife Şehzade Bayezid’e duada bulundu. Şehzade Bayezid sultan olunca Çelebi Halife’yi İstanbul’a davet etti. İstanbul’a gelen Çelebi Halife, yıllarca İslamiyete hizmette bulunup çok talebe yetiştirdi. Sultan İkinci Bayezid Han onu iki defa ziyaret edip duasına kavuştu. Sultan İkinci Bayezid Han, Çelebi Halife’yi kırk talebesiyle birlikte Medine-i münevvereye gönderdi. O sıralarda vuku bulan zelzele ve veba tehlikelerinin kalkması için Resulullah efendimizin huzurunda dua etmelerini istedi. Daha sonra, yapılan duaların kabul olduğu görüldü. 1493 (H.899) senesinde Hicaz’da Mekke-i mükerreme yolunda vefat etti. Vasiyeti üzerine Tebük Korusu denilen ve hacıların yol güzergahı olan bir yere defnedildi.
Çelebi Halife’nin yetiştirdiği talebelerinin en gözdesi Sümbül Sinan Efendidir. Sümbül Sinan Efendi, hocasının vefatında vasiyeti üzerine yerine geçti ve kızı Safiyye Hatun ile evlendi. Sümbül Sinan Efendi de İstanbul’un meşhur evliyasından Merkez Efendiyi yetiştirdi. Çelebi Halife birçok kıymetli eser yazdı.
Eserleri:
1) Tefsir-i Sure-i Fatiha, 2) Şerhu Erbe’ine Hadisen Kudsiyyen, 3) Şerhu Erba’in-i Nevevi, 4) Zübdetü’l-Esrar, 5) Cevahirü’l-Kulub, 6) Risale-i Etvar, 7) Risale-i Sad Kelime-i Sıddık-i Ekber, 8) Risale-i Fakriyye.
Bu konuda henüz görüş yok.
