Yelkenli
Kısaca: Yelkenli Rüzgar gücünden faydalanıp yol almak üzere direklerine kalın bez gerilen su aracı, gemi. Gerilen beze yelken adı verilir. İnsanlar binlerce yıldır çeşitli vasıtalar yaparak denizlerden, göllerden akarsulardan istifade etmişlerdir. Nuh aleyhisselamın tufanda, kendisine inananlarla gemiye binerek kurtulduğu ve bu geminin buharla işlediği Kur'an-ı kerimde zikredilmektedir. İnsan kuvvetiyle yürüyen deniz araçlarına daha fazla sürat kazandırabilmek için rüzgardan istifade çareleri ...devamı ☟
İnsan kuvvetiyle yürüyen deniz araçlarına daha fazla sürat kazandırabilmek için rüzgardan istifade çareleri arandı. Direkler arasına gerilen kalın bezler, rüzgarı arkadan alınca hız kendiliğinden arttı.
İlk önceleri yelkenler kare biçimindeyken, bunun yerine daha sonraları üçgen biçiminde yelkenler kullanılmaya başlandı. Çünkü kare yelkende (dört yakalı yelken) sadece arkadan gelen rüzgardan yararlanılabiliyordu. Üçgen yelkende (üç yakalı yelkende) ise her yönden gelen rüzgardan istifade etmek mümkün oluyordu. On dördüncü asırla 19. asır sonlarına kadar bütün dünya devletlerinin ticaret filosu ve donanması yelkenli gemilerden meydana gelmekteydi. Fakat bu gemiler rüzgarın yönüne göre hareket ettiğinden tam güvenilmediği için gemilerde kürekler bulunurdu. Bunları esirler çekerdi. Bu yelkenli gemiler 19. yüzyılın sonlarında yerini kömürle çalışan buharlı gemilere bıraktılar.
Günümüzde yelkenli gemilerden faydalanan ülkeler halen vardır. Fakat yelken, eski önemini kaybetmiştir. Ancak küçük yelkenli yatlar deniz gezintilerinde ve yarışlarda kullanılmaktadır. Bu yatların birçok çeşitleri ve motorla çalışanları vardır. İki kişilik küçük yelkenlilerin yanısıra boyu 12 m uzunluğunda olan büyük yelkenliler de kullanılmaktadır.
Osmanlılar zamanında donanmada kullanılan yelkenli gemilere kadırga ismi verilirdi. Bir kadırganın üç yelkeni vardı. Büyüğüne “cankurtaran” denilirdi. Bir kadırganın cankurtaran yelkeni 75 yaprak olup, 952 metre bezden yapılırdı. Orta yelken 671 metre bezden yapılıp, daima kullanılan yelkendi. 544 metre bezden yapılan küçük yelken ise üç köşeliydi. Bu yelkenlerden başka her kadırgada “trinkete” denilen dört köşe küçük bir yelken bulunur ve 408 metre bezden yapılırdı.
Yelkenli çeşitlerinin bir çoğunun dip kısımlarında sert rüzgarların tesiriyle yana yattığı zaman devrilmemesi için yassı bir çıkıntı salma bulunur. Yelkenli bir teknenin rüzgarı alış yönüne göre hareketlerine çeşitli adlar verilir. Tam arkasından rüzgarı alarak ilerleyen yelkenliye “pupa”, yandan alarak gidene “apaz” gidiyor, denir. Yelkenli gemiler rüzgar yönüne doğru yol alamaz. Fakat dümen ve yelkenleri gerektiği ustalıkla kullanmak şartı ile az veya çok yaklaşılabilir. Böylece zikzaklar yaparak rüzgarın içine doğru ilerlemesine yelkenli “orsa çekiyor” denir.
Günümüzde yelkenliler daha çok spor gayesiyle kullanılmaktadır. Son yıllarda dev tankerlerde yakıttan tasarruf maksadıyla elektronik düzenle çalışan yelkenlerin kullanılması için Özellikle Japonya'da çeşitli araştırma ve denemeler yapılmaktadır.
Yelken sporu: Bu spor, deniz sporlarının en zevklisi ve en çok yapılanıdır. Yelken sporu küçüklü büyüklü çeşitli teknelerle yapılır. Milletlerarası Olimpiyat Komitesinin belirlediği ve günümüzde kullanılan tekneler şunlardır:
1) Finn; 4,5 m boyunda, tek kişilik olup, yelken alanı 10 m2dir. 2) 470; ikili bir dingi olup, 4,7 m boyundadır. 13 metrekarelik ana yelkene ek olarak 13 metrekarelik yardımcı balon yelken ve yelkeninin dışa sarkarak denge sağlamasına yarayan bir tropez vardır. 3) Flying Dutchman; 6.05 m boyunda olup, ana yelkeni 18.58 m2, balon yelkeni 17.5 metrekaredir. 4) Tornado; 6.1 m boyunda olup, iki kişiliktir. Yelken alanı 21.83 metrekaredir. 5) Star; 6.92 m boyunda, iki kişilik olup, yelken alanı 26.13 metrekaredir. 6) Soling; 8.15 m boyunda, üç kişiliktir. Yelken alanı 21.7 metrekaredir. Olimpiyat sınıfı teknelerin en büyüğüdür. 7) Winglider: 3.6 m boyunda olup, 6.5 metrekarelik yelken alanı vardır. Sörf tahtası ve üzerine dikilmiş 4.5 metrelik bir direkten meydana gelmiştir.
Bu sporu yapanların tekneyle ilgili teknik bilgilere sahip olmaları gereklidir. Yelken sporu 19. yüzyılın ikinci yarısında yat sporunun gelişmesiyle başladı. Bu yatlarla denizlerde, göllerde ve akarsularda yelken yarışları düzenleniyordu. Bu spor daha sonraları gelişerek Olimpiyat Oyunlarında da yapılmaya başlandı. Her ülkede bu sporla ilgili bir federasyon bulunmaktadır.
Yurdumuzda Cumhuriyet sonrası gelişen yelken sporu Yelken Federasyonu kontrolünde faaliyetlerini sürdürmektedir. 1957 senesinden sonra bununla ilgili çeşitli klüpler kurulmuştur. Bugün yelken sporuyla uğraşan birçok spor kulübü vardır.
Yelken yarışları, yarışmacıların belirli bir yönde, çevresinden dolaşmaları gereken şamandıralarla tespit edilmiş bir güzergah üzerinde yapılır. Bu güzergahın toplam uzunluğu 10 ile 20 mil arasında değişir. Yarışma yelken açmış olarak başlama usulüne göre, karadan veya bir gemiden top atışı veya bayrakla hareket işareti verilir. Yarışmacıların uymak zorunda olduğu kurallar Milletlerarası Yat Federasyonu tarafından tespit edilmiştir.
Yelken yarışlarının puanlaması ise şöyledir: Birinci gelen “O”, ikinci 3, üçüncü 5, dördüncü 8, beşinci 10, altıncı 11, yedinci 13, sekizinci 14 gibi puan alır. Yarışı terk eden tekneler ise en son bitiren tekneden % 10 fazla puan alır.
Türk yelken sınıfları: Yurdumuzda genelde optimist, cadet, 380, 470, Finn, Laser ve Dragon sınıflarında yarışmalar düzenlenir. Bu sınıflarda Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Federasyon Kupaları ile Türkiye Birinciliği yarışmaları yapılır.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
yelkenli Resimleri
Yelkenli
2 yıl önceYelkenli, yelkeni olan, yelkenle giden deniz, göl veya akarsu taşıtıdır. Teknenin şekli, yelkenlerinin sayısı ve düzenine göre farklı isimlerle adlandırılır...
Yelkenli, Akarsu, Deniz, Ege Denizi, Gulet, Göl, Salma, Taslak, Yelken, Tırhandil, DenizcilikFinn (Yelkenli)
2 yıl önceOlimpiyatları için tasarlanmıştır. O günden bu yana olimpiyatlarda yer alan bir yelkenli tekne modelidir. Tek kişiliktir, çok teknik ve fiziksel anlamda güçlü olmayı...
Finn (yelkenli), 470 (yelkenli), Dragon (yelkenli), Laser (yelkenli), Optimist (yelkenli), Pirat (yelkenli), Spor Portalı, Taslak, Türkiye Yelken Federasyonu, Europe (yelkenli), Yat (yelkenli)Laser (Yelkenli)
2 yıl öncemetrekarelik yelkenli Lasere Laser Radial ve 7,06 metrekarelik yelkenli lasere Laser Standart denir. Laser ilk tasarlandığında yaklaşık 7 m² olan yelkenliyle piyasaya...
Laser (yelkenli), 1, 470 (yelkenli), Almanya, Dragon (yelkenli), Finn (yelkenli), Fransa, Hollanda, Kuzey Amerika, Optimist (Yelkenli), Optimist (yelkenli)Uzay Yelkenlileri
2 yıl önceUzay yelkenlileri (diğer adları ışık yelkeni, foton yelkeni ve güneş yelkeni), foton enerjisi ile çalışan uzay mekiğine alternatif uzay araçlarıdır. İlk...
Yelken
2 yıl önceyelkenli teknelerin Obeyd Döneminde (MÖ 6000-4300) kullanıldığını göstermiştir. MÖ 3200'lerde Mısırlılar duvar resimleriyle Nil'de seyreden yelkenli tekneler...
Yelken, Geniş Apaz, Apaz, Pupa, Rüzgâr, Flok, Dar Apaz, Orsa, Olimpiyatlar, 1896, Türkiye Yelken FederasyonuRüzgâr sörfü
2 yıl öncespordur. Her ne kadar bir yelkenli teknenin küçültülmüş hali gibi bir görüntü verse de, rüzgâr sörfü başka hiçbir yelkenli tekne tasarımının teklif edemeyeceği...
Tramola
6 yıl önceyelkenlinin rüzgârın geliş yönüne doğru teknenin kontrası değişene kadar dönmesine denilen yelkencilik terimidir. Bu manevra ile rüzgârın yelkenliye geldiği...
Sancak
2 yıl önce(bayrak) - Bayrak anlamında gelen sancak Sancak (gemi) - Yelkenli teknelerin sağ tarafıdır. Büyük yelkenli teknelerde, gemilerde, liman veya marina girişlerinde...
Sancak, Boşnak, Gemi, Güneydoğu Avrupa, Karadağ, Müslüman, Novi Pazar, Sancak (bayrak), Sancak (bölge), Sancak (gemi), Sırbistan
ghfghfg - 3 hafta önce
ghfghfg - 3 hafta önce
hunain - 3 hafta önce
ASDF - 1 hafta önce
enjoylife21 - 4 gün önce