Delâlet (Edebiyat)

Kısaca: Söz ile anlam arasındaki bağlantıya delâlet denir. Bir sözcüğün okunduğu ya da söylendiği zaman beyinde canlandırdığı anlamdır. ...devamı ☟

Söz ile anlam arasındaki bağlantıya delalet denir. Bir sözcüğün okunduğu ya da söylendiği zaman beyinde canlandırdığı anlamdır.

İki başlıkta incelenir:

  • Sözle alakalı olmayan delalet (gayr-i lafzi delalet): Bu da ikiye ayrılır:
    • Delalet-i vaz`iyye: Sözcükle anlamı arasında sözle ilgili olmayan çağrışıma dayalı bir bağlantı vardır. Şemsiyenin yağmuru anımsatması gibi.
    • Delalet-i akliye: Parçanın bütünü, eserin yayıncısını, kainatın Allah`ı anımsatması gibi.
  • Sözle alakalı delalet (Lafz-ı delalet): Bu da üçe ayrılır:
    • Delalet-i mutabıkiye (Uygunluk): Sözün, ifade ettiği şeyin bütününü ifade etmesidir. Örneğin ev denince bütün odalarının akla gelmesi gibi.
    • Delalet-i tazammuniye: Sözün ifade ettiği şeyin bir bölümünü ifade etmesidir. Musluktan çeşme, evden oda gibi.
    • Delalet-i iltizamiye: Sözün kendi anlamı için gerekli olan bir başka anlamda kullanılmasıdır. Eli açık, gönlü geniş, ağzı sıkı gibi.


Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

söz anlam

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.