Kararname

Kısaca: Kararname Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar Kurulu veya ilgili Bakanlar tarafından imzalanan karar. Kararname, bir idari düzenleyici işlemdir. Kanun Hükmünde Kararnameler (K.H.K.) dışındaki kararnameler, kanun gücünde değildirler (Bkz. K.H.K.). Kararname, idari bir tasarruf olup, gerekli görüldüğü hallerde, çıkaran yetkili organ tarafından değiştirilebilir veya kaldırılabilir. T.C. Anayasası’nda “kararname” adında bir hukuki işlem düzenlenmemiştir. Aslında Türk İdare Hukukunda “kararna ...devamı ☟

Kararname Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar Kurulu veya ilgili Bakanlar tarafından imzalanan karar. Kararname, bir idari düzenleyici işlemdir. Kanun Hükmünde Kararnameler (K.H.K.) dışındaki kararnameler, kanun gücünde değildirler (Bkz. K.H.K.). Kararname, idari bir tasarruf olup, gerekli görüldüğü hallerde, çıkaran yetkili organ tarafından değiştirilebilir veya kaldırılabilir.

T.C. Anayasası’nda “kararname” adında bir hukuki işlem düzenlenmemiştir. Aslında Türk İdare Hukukunda “kararname” ismini taşıyan bir muamele mevcut değildir. Fakat tatbikatta bu tip bir işleme rastlanmaktadır. Türkiye’de olduğu gibi, hemen her ülkede “kararname” adını taşıyan hukuki tasarruflar mevcuttur.

Uygulamada, şekil itibariyle iki tip kararname vardır. Bunlar “Bakanlar Kurulu Kararnamesi” (Toplu Kararnameler) ve “Üçlü veya İkili Kararnameler”dir. Bakanlar Kurulu Kararnamesi, Başbakan ile bütün Bakanların ve Cumhurbaşkanının imzaları ile teşekkül eder. Bakanlar Kurulu Kararnameleri, prensip itibariyle bir kanuna dayalı olarak çıkarılırlar. Fakat tatbikatta, ortada bir kanun hükmü olmadan da Bakanlar Kurulu kararnamesi çıkarıldığı görülmektedir. Üçlü veya İkili Kararname’ye gelince, üçlü kararname ilgili Bakanın, Başbakanın ve Cumhurbaşkanının imzalarını ihtiva eden kararnamedir. Mesela bir İçişleri müsteşarının tayinine dair kararname, İçişleri Bakanı, Başbakan ve Cumhurbaşkanı tarafından imzalanır. İkili kararname ise Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzası ile meydana gelen kararnamedir. Mesela Başbakanlıkta açık bulunan 3. derecedeki bir kadroya bir şube müdürünün tayin edilmesi ikili bir kararname ile olur.

Bu tip kararnameler dışında bir de “Prensip Kararnameleri” adı verilen bir başka müşterek kararname vardır. Mesela bir kanunda birkaç tane bakana yetki verilmiş olabilir; böyle bir durumda bu konu ilgili birkaç bakanın ayrı ayrı imzası ile Başbakanlık Kanunlar Teklif Dairesi tarafından müşterek bir kararname metni haline getirilerek bakanlara imzalattırılmaktadır. Bunların sayısı senede bir-ikiyi geçmez.

Cumhurbaşkanının iradesini ihtiva eden tasarruflar da kararname adı altında düzenlenir. Bu kararnamelere Cumhurbaşkanı Kararnameleri denir.

Bakanların imzasının bulunması bakımından kararnameler Bakanlar Kurulu Kararnamesi ve Müşterek Kararname olmak üzere iki kısma ayrılırlar. Bakanlar Kurulu kararnamelerinde bütün bakanların imzası bulunur. Müşterek Kararname’de ise ilgili bir veya birkaç bakanın imzası bulunur. Fakat her iki tip kararnamede de cumhurbaşkanının ve başbakanın imzası mutlaka bulunur.

Kararnamelerde müsteşar vs. gibi bakan statüsüne tabi olmayanların imzası bulunmaz. Kararnamelerde şekil şartları oldukça önemlidir. Bu unsurlardaki bir bozukluk kararnamenin yokluğu sonucunu meydana getirir.

Kararnameler konuları bakımından da objektif ve subjektif kararnameler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Nizamnameleri, talimatnameleri ve hususi bir kanuna istinaden çıkarılmış kararnameleri kabul ve tasdik eden Cumhurbaşkanı Kararnameleri objektif kararnamelerdir. Tayin vs. gibi ferdi tasarrufları (kişilere ait işlemler) ihtiva eden Cumhurbaşkanı Kararnameleri ise subjektif kararnamelerdir.

Ayrıca, 1930 tarihli Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu ve 1940 tarihli Milli Koruma Kanunu’na dayanılarak yapılan işlemler de “kararname” ismini taşımaktadır. Yine, Bakanlar Kurulunun dış ticaretle ilgili olarak yaptığı düzenlemelere de kararname adı verilmektedir.

Kararnameler de, diğer idari ve düzenleyici işlemler gibi idari yargı denetimine tabidir. Bu işlemlerden doğacak davalarda, yüksek idare mahkemesi olan Danıştay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Bölge İdare Mahkemeleri yetkilidir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

kararname

Türkçe kararname kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. decree, bylaw

kararname

cumhurbaşkanının onayladığı hükümet kararı.
bakanlar kuruluna verilen yetkilere dayanarak alınan karar.
bu kararı bildiren resmi yazı.

kararname

Türkçe kararname kelimesinin Fransızca karşılığı.
décret [le]

kararname

Türkçe kararname kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Bestimmung

kararname

Osmanlıca kararname kelimesinin Türkçe karşılığı.
f. Bakanlar Kurulu'ndan çıkan resmî emirler. * Verilen karârı bildiren yazı.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Kanun Hükmünde Kararname
3 yıl önce

Kanun hükmünde kararname ya da KHK genel tanım olarak yasama organının konu, süre ve amacı belirleyen bir yetki kanunu ile verdiği yetkiye veya doğrudan...

Kanun Hükmünde Kararname, 1982 Anayasası, Anayasa, Ansiklopedi, Bakanlar Kurulu, Hükümet, Kanun, Parlamento, Sıkıyönetim, TBMM, Türkiye
Mustafa Hakan Güvençer
7 yıl önce

atanmıştır. 8 Mayıs 2013 tarihli kararname ile Muğla valiliğine atanmıştır. 15 Eylül 2014 tarih ve 6780 nolu müşterek kararname ile Kahramanmaraş valiliğine...

Barış Kararnamesi
6 yıl önce

1917 günü 2. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresi tarafından onaylanan kararname. Kararname 27 Ekim 1917 tarihli ve 208 numaralı İzvestiya gazetesinde yayınlanmıştır...

Mehmet Celalettin Lekesiz
6 yıl önce

yayımlanan 18 Temmuz 2005 tarih ve 2005/9143 sayılı müşterek kararname tarihli kararname ile Amasya Valiliği'ne, 12 Haziran 2009 tarihli Resmî Gazete'de...

Mehmet Celalettin Lekesiz, 18 Temmuz, 1962, 1986, 2005, Amasya (il), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Divriği, Sivas, Erhan Tanju, Ertuğrul Süer, Fahrettin Kiper
Karlsbad Kararnamesi
6 yıl önce

1819'da Karlsbad, Bohemya'da yapılan toplantının ardından yayınlanan kararname ile milliyetçi birlikler ("Burschenschaften") yasaklanmış, liberal üniversite...

Ercan Topaca
6 yıl önce

Müdürü iken 13 Mayıs 2010 tarihli kararname ile Kocaeli Valisi olmuştur. 15 Eylül 2014 tarih ve 6780 nolu müşterek kararname ile Hatay Valiliği'ne atandı....

Mustafa Büyük
6 yıl önce

görevlerini de yürüttü. 27 Nisan 2008 tarihli kararname ile Edirne Valiliğine atanmıştır. 13 Mayıs 2010 tarihli kararname ile Sakarya Valisi olmuştur. 23 Mayıs...

Hüseyin Aksoy (bürokrat)
6 yıl önce

çekmiştir. 13 Mayıs 2010 tarihli kararname ile Samsun Valisi olmuştur. 15 Eylül 2014 tarih ve 6780 nolu müşterek kararname ile Diyarbakır valiliğine atandı...