Kings Canyon Ulusal Parkı

Kings Canyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde Fresno şehrinin doğusundaki güney Sierra Nevada dağlarında bulunan, 1869,25 km² yüzölçümünü kapsayan, 4 Mart 1940'da kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park'dır. Bu ulusal park Sekoya Ulusal Parkı'nın kuzeyinde olup iki ulusal parak birbiriyle ortak sınırları vardır. Bu nedenle ABD Ulusal Park Hizmetleri bu iki ulusal park için tek birleşik idare uygulamaktadır. Tarih ı Kings Canyon Amerika'ya yerleşen beyazlar tarafından 19. yüzyıl ortalarından itibaren bilinmekte idi. Fakat halkın ilgisini çekmesi "John Muir" adlı tanınmış doğa sever yazarın 1973'de bölgeyi ziyaret edip bu bölgenin güzelliklerini övmesi ile olmuştur. Muir Kings Canyon'un Yösemite Vadisi ile benzerliğini çok sevmnisti ve her iki doğa harikası vadinin de aynı doğa süreçleri ile ortaya çıktığını açıklamıştı. Tam bu sırada diğer bir Amerikan çevre otoritesi olan Josiah Whitney daha popüler olarak kabul edilen bunların değişik depremler dolayısıyla ayrı zamanlarda ortaya çıktığı idi. Yapılan araştırmalardan sonra Muir'in teorisi doğrulandı; hem Kings Canyon hem de Yösemite Vadisi son Buz Çağı'nda ortaya çıkan çok masıf ve geniş buzullar tarafından yeryüzünün kazılması ile ortaya çıkmıştır. 1933-1946 dooneminde Birleşik Devletler İçişleri Sekreteri olan Harold İckes Kings Canyon Ulusal Parkı'nı yaratmak için çalışmaya başladı. Çevreciliği ve doğa manzara fotoğrafları ile çok isiim yapan fotiografçı Ansel Adams'i diğer ulusal parklar yanında Kings Canyon ve bölgesinin de ayrıntılı fotoğraflarını çekmek için özel olarak sipariş verdi. Elde edilen fotoğraflar halka yayıldı ve yörenin doğa güzellikleri gayet büyük halk ilgisi çekti. Bu da Mart 1940'da Kings Canyon'da yeni bir ulusal park kurulması için ABD Kongresi'nden yeni bir kanun geçmesinde önemli faktör oldu. Kurulan Kings Canyon Ulusal Parkı, devasa sekoya ağaçlarını korumak için 1890'da General Grant anısına kurulmuş olan "General Grant Korusu" adlı koruluğun Zumwald Merası'nın ilerisinde bulunan ıssız, izsiz dağlık arazilerle birleştirilmesinden ortaya çıkartıldı. Kurulan bu ulusal park Kings Canyonu-vadisini ihtiva etmemkteydi. Bu nedenle elli yıla kadar Kings Canyon'un nasıl kullanılacağı tartışma doğuran sonuçsuz kalan sorunlu bir konu olmust. Bazı kişiler kanyonun batı ağzına bir baraj yapıp canyon-vadisinin su ile doldurulmasını ön görmekte idiler. Diğerleri canyon-vadisini park olarak kullanma taraftarı idiler. Bu tartışma 1965'de alınan kararlarla sona erdi. Kings Canyon vadisi ve Tehipita Vadisi ulusal parka dahil edilip 1940'da kurulan Kings Canyon Ulusal Parkı büyültüldü. Coğrafya Kings Canyon Ulusal Parkı iki kısımdan oluşmaktadır: Birinci kısım (ikinci kısımdan ayrık olan) "General Grant Korusu" adı verilen bir arazide birkaç devasa sekoya ağaçları korularından oluşur. Bu kısımda bulunan çok ünlü "General Grant Ağacı" adı verilen ağaç bulunmaktadır. Bu kısımda bulunan diğer bir arazi de "Redwood Dağı Korusu" olmakta ve bu koru 1.300 hektar arazide 15.800 tane (çapı 30 cm'yi aşan) dev sekoya ağaclarını kapasamaktadır . Böylece "Redwood Dağı Korusu" dünyada hala elimizde kalan en büyük doğal dev Sequoia korusu olmaktadır. Bu birinci kısımda 81.920 hektar arazide eskiden dikilip yetişmiş iğne yapraklı ağaçlar orman ile karışık sekoya ağaçları korularını ihtiva eden Kings Canyon Ulusal Parkı ve Sequoia Ulusal Parkı bulunmaktadır. Ulusal parkların bu kısmında motorlu vasıtalar için kullanılabilen asfalt yollar bulunmaktadır. Bu yollarla ulusal parkın halk tarafından kolayca erişilıp rahatça ullanılmasını sağlamaktadırlar. Kings Canyon Ulusal Parkı'nın ikinci kısmı parkın alanının %90'ini kapsamaktadır. Bu ikinci kısım General Grant Korusu'nun doğusunda konumludur ve Kaliforniya'daki "Kings Nehri"'nin Güney Kolu ve Kuzey Kolu ile "San Joaquin Nehri"'nin Güney Kolu'nun kaynak bölgeleridir. "Kings Nehri"'nin hem Kuzey Kolu hem de Güney Kolu büyük kanyonlar içinden geçmektedirler. Güney Kolu'nun kanyonunun bir kısmı Kings Canyonu olarak anılır ve bu canyon bu ulusal paaka ismini vermiştir. Kings Canyonu azami 2500m derinlikte olup ABD'de bulunan en derin kanyonlardan biri olma niteliğindedir. Kings Canyon buzullar tarafından granit kayalardan oyulmuşlardır. Parkın arazileri genellik motorlu vasıtalara elverişli olmayıp ancak Kings Canyon ve yakınındaki Cedar Grove adlı yerleşke motorlu vasıtalar tarafından erişebilen arazileri oluşturmaktadır. Hem Kings Canyonu hem de "Orta Kol"'da buna karşıt olan Tehipite Vadisi Ü-seklinde olup buzullar tarafından granit kayaların çok derin olarak oyulması ile ortaya çıkmışlardır ve kenarlarıda bin metreyi aşan gayet yüksek ve dimdik granit kayalar bulunmakta ve ortaları ise nisbeten düzdür. Canyon'da birkaç mağaralar sistemi bulunmaktadır ve bunlardan "Boyden Mağarası" halka açıktır. Kanyonların doğusunda "Sierra Doruğu (Siearra Crest)" adı verilen ("North Palısade" adlı zirvesinde 4.343 m rakıma erişen) dağların yüksek zirveleri ile parkın en yüksek noktaları bulunmaktadır. Bu araziler "yüksek Sierra Arazileri" adı verilen arazi tipinin klasik örneğidir. Hiç bitki örtüsüz Alp-tipi zirveler ve buzullar tarafından kazılmış gol havzalarından oluşmaktadır. Bu yüksek araziler genellikl karla kaplı olup sadece Haziran sonlarından Ekim sonlarında karşız kalmaktadır. Bu arazilere erişebilme ancak yürüyüş ve binek atı patikalarının kullanılması ile mümkün olmaktadır. Kuzeyde Goethe Dağı'ndan daha düşük rakımlı "Junction Zirvesi"'ne kadar, Sierra Doruğu parkın doğududa Sequoia Ulusal Parkı ile sınırını teşkil etmektedir. Bu doruk arazisini geçebilmek için başta "Bishop Geçiti", "Taboose Geçiti", "Sawmill Geçiti", "Kearsarge Geçiti" adlı yüksek rakımlı (3400m'den yüksek) dağ geçitleri bulunmaktadır. Jeoloji Kings Canyonu içinde gayet yüksek ve dimdik kenar yarlar, çok kavisli bir nehir, pırıl pırıl yeşil meralar ve çağlayanlar ihtiva eden bir buzul vadisidir. Ulusal parkın birkaç kilometre dışında nisbeten kısa bir kısım için Kings Canyonu daha da derinleşmekte ve kaya vadi kenarları daha da dikleşmekte ve ABD'nin en derin kanyonu olma niteliğine girmektedir. "Kings Nehri"'nin Güney Kolu ile Kuzey Kolu kavşak noktasının rakımı 690 m iken nehrin hemen kuzey kenarında olan devasa bir kule gibi göğe erişen "Spanish Peak"'ın zirve rakımı 3064 m olmaktadır. Sierra Nevada'da bulunan dağların ve canyon-vadilerin çoğu granit tipi kayadan oluşmuşlardır. Bu kayalar yeraltında iken erişimiş halde olan kayaların yerüstüne çıkıp soğuyup katılaşması ile ortaya çıkmışlardır. Bunlar jeolojik olay olarak 100 milyon yıl önce "Kretase Dönemi" adı verilen jeolojik çağda yeryüzünün iki önemli tektonik plakasını levha hareketleri ile çarpışıp birinin diğeri altına girmesi (batan levha hareketi) dolayısıyla ortaya çıkmıştır. Batan okyanus levhasındaki şu gayet yüksek ışılara yetişip yeryüzüne çıkmakta iken etrafındki kayaları eritmiştir. Granit tipi kayalar sanki üzerlerine tuz ve biber ekilmiş gibi pütürülü siyah beyaz renkte olup (kuvars, feldspat, mika gibi) çeşitli mineralleri içinde bulundurmaktadırlar. Jeologlar ayrıntılar üzerinde tartışma yapmakta olmakta beraber, Sierra Nevada dağları ve bölgesinin genç (10 milyon yıldan daha genç) dağlar silsilesi olduğu tartışmalı değildir. "Great Basın" adlı havzanın gelimesi sırasında yeryüzünün inanılmaz gücü yer levhasını gayet büyük kıvrımlara sokarak göklere uzanan dağların oratay çıkıp yükselmelerine neden olmuştur. Ortaya çıkan bu yüksek dağlar sonraki 10 milyon yılda dört kez "buz devri" ortaya çıkmasına sahne olmuşlardır. Her buz çağında bu dağlar çok kalın bir buz tabakası ile kaplanmış ve sonra buzul faaliyetleri dağları etkilerine almıştır. Çok uzun süren soğuk ve yağışlı hava şartları altında buzullar ortaya çıkmıştır. Buzullar yüksek dağlardan sanki çok yavaş akan nehir gibi aşağılara akmış ve diplerinde kayalarda çok derin vadiler ve çok dik kenarlı sarp zirveler oluşturmuşlardır. Sierra Nevada'da çok uzun süren buzul hareketleri dönemleri ve bu dağların çok sert ve erozyona karşı gelen granit kayalıklı olma nitelikleri dolayısıyla Sierra Nevada bölgesinde asılı vadiler, sarp zirveler, çağlayanlar, alp-tipi dağ golleri ve buzul artığı kanyon-vadiler oluşmuştur. Ziyaret etme tesisleri Kings Canyon Ulusal Parkı ve Sekoya Ulusal Parkı birbirine birleşik olup federal Ulusal Park Hizmetleri tarafından tek bir kurum olarak idare edilmektedir. Bu ulusal parklardan faydalanamak için halka açık kamping alanları kurulmuştur. Bu camping mevkileri sıcak ve kuru dağ eteklerinde bulunan meşe ağaçlıklı arazilerinde ve daha yüksek rakımlı ve daha serin olan iğne yapraklı orman arazilerinde kurulmuşlardır. Bu kamping alanlarını kurulmuş olduğu mevkilerin rakımları 640 m ile 2,300 m arasında değişmektedir. "Lodgepole", "Dorst", "Grant Grove" ve "Atwell Mill" adlı kamping alanları dev sekoya ağacları koruları kenarlarındadır. Genelikle kampımg alanının rakımı ne kadar yüksek ise kamping alanının dev sekoya ağacı korularına o kadar yakın olduğu kabul edilebilmektedir. Dosya:KingsCanyonNP.JPG |Kings Canyon Ulusal Parkı bir yürüyüş patikasından Kings Canyonu vadisi Dosya:ParadiseValley.JPG |Kings Canyon Ulusal Parkı'nda "Paradise Valley (Cennet Vadisi)" Dosya:Cloud Canyon.jpg |Kings Canyon Ulusal Parkı'nda "Cloud Canyon (Bulut Kanyonu)" Dosya:Painted Lady at Sunset (6117821355).jpg |Kings Canyon Ulusal Parkı'nda Rea Gölleri Dosya:Kings Canyon-Kearsage Pinnacles Aah07.jpg |Kings Canyon Ulusal Parkı'nda "Kerasage Dorukları" zirveleri. Foto:Ansel Adams (1930) Ayrıca bakınız * ABD'deki ulusal parklar listesi Kaynaklar Dış bağlantılar * Ulusal Park Servisi: Kings Canyon Ulusal Parkı * * Kings Canyon Ulusal Parkı kuzeyinde sanal gezi * Kings Canyon Ulusal Parkı güneyide sanal gezi] * Kings Canyon Ulusal Parkın'da Kearsarge Geçiti'nden görüntüler

Kaynaklar

Vikipedi

Kings Canyon Ulusal Parkı

Kings Canyon Ulusal Parkı Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar