kurutma
Türkçe kurutma kelimesinin İngilizce karşılığı.n. drying, dehydration, desiccation
Bir maddeden suyun uzaklaştırılması işlemi. Bir maddede bulunan suyun uzaklaştırılmasını gerektiren nedenler birkaç örnek ile daha iyi anlaşılır. Kuru olmayan bir bileşiğin kantitatif analizi yapılamaz. Nem çekici maddelerin kristallendirilesi zordur. Birçok alkoller su ile sabit sıcaklıkta kaynayan (azeotropik) karışımlar oluştururlar. Bazı katalitik etkiler az miktardaki suyun kalmasından ileri gelir. Halojenürlerin ve daha birtakım orfanik bileşiklerin hidroliz yolu ile bozunmaları damıtılmadan önce iyi kurutulmadıklarından veya kuru halde korunmadıklarından dolayıdır.
Sulu maddelerin sudan ve ana çözeltiden kurtarılması krıistallendirme bölümünde anlatılacaktır. Burada gazların veya sıvıların oluşturdukları homojen veya heterojen falzardan suyun uzaklaştırılması üzerinde durulacaktır. Burada kimyasal reaksiyonlardan veya fizik işlemlerden yararlanılır. Kurutma işleminin kalitatif ya da kantitatif oluş şekli kurutucunun ve kurutulan maddeninn özelliklerine bağlıdır. Bundan başka kurutma şartlarıda etken olarak görülür.
Kurutucu maddeler: Kurutucu olarak kullanılan maddelerin bazıları su ile bir daha ayrışmaksızın birleşirler.
a.
P2O5 + H2O --> 2H3PO4
Na + H2O --> NaOH + 1/2H2
su molekülleri koordine edilerek bağladıklarından birleşme reaksiyonu iki yönlüdür. Isının arttırılması ve üzerlerindeki basıncın azaltılması ile bağladıkları suyu bırakarak susuz hallerine dönebilirler.
b.
Na2SO4 + 10H2O --> Na2SO4 10H2O
Hidrat üzerindeki buhar basıncı ile ortamdaki su buharı aralarındaki fark reaksiyonun ne yöne yürüyeceğini saptar. (a) reaksiyonu kurutmadır. Ortamdaki su buharı basıncı hidrat üzerindeki su basıncından daha yüksektir. (b) reaksiyonunda ise basınclar arasındaki dengesizlik tam tersine olup burada su bağlanır veya uzaklaşır.
Kurutma sistemleri ve Buhar Basınçları: Laboratuarda kullanılan çeşitli kurutucuların kurutma yöntemleri su molekülünü bağladıktan sonra oluşan sistemler üzerindeki buhar basınçları ile ölçülür.
Aşağıdaki cetvelde değişik kurutma araçları gittikçe azalan etkinlik derecelerine göre sıralanmışlardır.
Uygun bir kurutmada aşağıdaki özelliklerin bulunması gereklidir.a. Etkili kurutucu kullanmak
b. Az kurutucu ile çok su tutmak
c. Hızlı etkili kurutucuyla nemi hızla uzaklaştırmak
d. Kurutulan maddeyi ve kurutucuyu kolaylıkla ayırabilmek. Örneğin; çözücüler icinde çözünmemek v.b.
e. Kurutulacak madde ile etkileşmek, reaksiyon vermemek, kompleks vermek, polimerizasyon, kondensasyon, otooksidasyon gibi reaksiyonları katalizlemek
f. Ekonomik olmak
