Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık)

} Muhafazakar Parti (İngilizce; Conservative Party), resmí adı Conservative and Unionist Party - Muhafazakar ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler, İngiltere'de merkez sağ partidir. 20. yüzyılın başlarından itibaren İşçi Partisi ile birlikte İngiltere'nin en büyük iki siyasí fırkasından biri olmuştur. Muhafazakar Parti büyük ölçüde eski Tory Partisi'nin uzantısı olarak kuruldu.Tory Partisi'nin üyeleri 1832'de çıkarılan Reform Yasası'nın ardından muhafazakar dernekler kurmaya başladılar.İlk muhafazakar hülkümeti kuran Sir Robert Peel, Tamworth Manifestosu'nda (1834) programını ortaya koyarak yolsuzluklarla mücadelenin, düzenin korunmasının ve düzenli bir vergilendirme sisteminin önemini vurguladı, ayrıca toprak sahiplerinin, tüccar ve sanayicilerin çıkarlarının özenle korunacağı belirtti. 1846'da Tahıl Yasası'nın kaldırılması konusunda partide çıkan anlaşmazlık Muhafazakar hükümetin düşmesine yol açtı. Bu tarihten başlayarak 1915'te Liberal-Muhafazakar kaolisyon hükümetinin kurulmasına değin siyasí iktidar Muhafazakarlarla Liberaller arasında el değiştirdi. Muhafazakar Parti 1868'de ve 1874-1880 arasında başbakanlık yapan Benjamin Disraeli tarafından yeniden örgütlendi.Disraeli 1870'te Merkezi Büro'yu kurarak parti örgütlerinin birleştirilmesini ve partinin güçlenmesini sağladı.Ayrıca uyguladığı toplumsal reformları etkili bir dış politikayla birleştirerek parti ilkelerinin ve çizgisinin yerleşmesinde önemli rol oynadı. Parti 1886'da İrlanda'ya yönetsel özerklik verilmesi planına karşı çıkan Liberallerin koruduğu Liberal Birlikçilerle işbirliğine girişerek daha da güçlendi. Sonraki 20 yıl boyunca üç yıl dışında iktidarı elinde tutan parti, gümrük politikası konusundaki anlaşmazlığın ardından 1906 seçimlerinde büyük bir yenilgiye uğradı. Mayıs 1915'te katıldığı koalisyon hükümetinden 1922'de çekilerek rahat bir çoğunlukla iktidara gelen Muhafazakar Parti, iki Dünya savaşı arasındaki dönemde 1924 ve 1929-1931 yılları dışında iktidarda kaldı.II. Dünya Savaşı sırasında Winston Churchill'in savaş kabinesinde çoğunluğu Muhafazakarlar oluşturdu.Ama parti 1945 genel seçimlerinde, uzun süredir ülkenin ikinci büyük partisi durumundaki İşçi Partisi karşısında ağır bir yenilgiye uğradı. 1940'ların sonunda ise toparlanarak 1951'de yeniden iktidara geldi.1955 ve 1959 seçimlerinde artan bir çoğunluk elde etti.1964'ten sonra iktidar İşçi Partisi'yle Muhafazakarlar arasında el değiştirdi.1975'te Margaret Thatcher sağ kanadın desteğiyle partinin liderliğine seçildi. Böylece büyük İngiliz partilerinin birinde ilk kez bir kadın parti önderliğini üstlendi. Thatcher daha sonra Mayıs 1979 seçimlerini de kazanarak Avrupa'nın seçimle gelen ilk kadın başbakanı oldu. Muhafazakarlar 1983 seçimlerinde Parlamento'da büyük çoğunluk sağladı.Muhalefet oylarının İşçi Partisi ile Sosyal Demokrat-Liberal ittifak arasında bölünmesi ve Thatcher'ın Falkland Savaşı'da elde ettiği başarı bu sonucu hazırlayan en önemli etkenlerdi.Parti 11 Haziran 1987'de yapılan seçimde 311 sandalye elde ederek parlamentoda çoğunluğunu korudu.Muhafazakar Parti'nin art arda üç seçim kazanmasına rağmen, Thatcher, parti içindekİ desteğinin azalması üzerine Kasım 1990'da liderlikten çekildi, yerine John Major seçildi.Muhafazakar Parti John Major'ın liderliğinde girdiği 1992 genel seçimlerinden de iktidar olarak çıktı. John Major hükümetinin Sterlin'i spekülasyonlardan korumak için Avrupa Kur Mekanizmasından (ERM) çıkararak, devalue etme kararı 16 Eylül 1992'de Kara Çarşamba olarak adlandırılan krize neden oldu.Bu karar, işsizlik oranında büyük bir artışa yol açtı. 1997'deki genel seçimlerde, etkili bir seçim kampanyası yürüten İşçi Partisi'nin tarihindeki en büyük zeferlerinden birini kazandı, Muhafazakar Parti de 18 yıl aradan sonra muhalefete düştü.

Kaynaklar

Vikipedi

Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık)

Muhafazakâr Parti (Birleşik Krallık) Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar