Samuel Beckett

Kısaca: Samuel Beckett (1906 - 1989) 20. yüzyılın en güçlü kalemlerinden ve absürd tiyatronun önde gelenlerinden biri olan Samuel Beckett 13 Nisan 1906'da İrlanda'da Dublin'de doğdu. İyi halli bir Protestan ailenin ikinci çocuğu olan Beckett, annesinin koyu dindarlığının yarattığı havanın ve babasının uzun yürüyüşler yapmaktan aldığı zevkin etkisinde kaldığı, mutlu bir çocukluk geçirdi. ...devamı ☟

Samuel Beckett
Samuel Beckett

Samuel Beckett (1906 - 1989) 20. yüzyılın en güçlü kalemlerinden ve absürd tiyatronun önde gelenlerinden biri olan Samuel Beckett 13 Nisan 1906'da İrlanda'da Dublin'de doğdu. İyi halli bir Protestan ailenin ikinci çocuğu olan Beckett, annesinin koyu dindarlığının yarattığı havanın ve babasının uzun yürüyüşler yapmaktan aldığı zevkin etkisinde kaldığı, mutlu bir çocukluk geçirdi. Annesinin dindarlığından ona sadece, tedirginlik ve doğaüstü olayları sorgulama eğilimi kalmıştı. Ama Beckett, dini sadece can sıkıntısı veren bir şey olarak görüyordu.

Kuzey İrlanda'da bulunan Enniskillen'de Portora Royal School'a ve Dublin'de bulunan Trinity College'e gitti. 1928-1930 yılları arasında Paris'te, Ecole Normale Superieure' da konferanslar verdi. Bu dönemde çalışmalarına büyük etkisi olan yazar James Joyce'la arkadaş oldu. 1930'da M.A. derecesini tamamlamak ve Trinity College'de Fransızca ders vermek için Dublin'e dönen Beckett'a akademi hayatı çekici gelmez ve 1931'de buradan ayrılır. 1936'da bir yıl boyunca Almanya'yı gezdikten sonra 1937'de Paris'e yerleşir. 1940'ta Nasyonel Sosyalistler Paris'i işgal edince Fransız direnişçilere katılır, ancak 1942'de Fransa'nın güneyine gidip savaşın geri kalanını Rousillon da geçirir ve burada Watt romanını yazar.

Almanlara karşı verdiği mücadeleden dolayı 1945'te iki ödül alır. Savaştan sonra Paris'e dönüp Fransızca yazmaya başlayan Beckett bu dönemde Molloy (1947), Malone Ölüyor (1948), Adlandırılamayan (1950), Özgürlük, Godot'yu Beklerken (1949) kitaplarını bitirir. Diğer Eserleri Aşksız İlişkiler Dört Dublinli Hiç İçin Metinler ve Uzun Öyküler İmge Mercier ile Camier Murphy Oyunları arasında: Oyunun Sonu (1957) Son Band (1959) Neşeli Günler(1961) Oyun (1964) Ben değil(1973) O an(1976) ve Tüm Düşenler (1976) vardır. Samuel Beckett 1969'da edebiyat dalında Nobel ödülünü almıştır.

Gittikçe sonlaşan, içi boşalan yaşamın ve insan varlığının sıfırlaşma sürecini oyunlarıyla özdeş kılan Beckett, bu süreç doğrultusunda dili bir hiçleşme aracı (metafizik palyaçolar olan), oyun kişilerini de bu hiçleşmenin birimleri olarak kullanır; böylece, hiçliğin kavranışlarıyla başlayan indirgeme, tüm nesnellik ve fiziksel varlık yok oluncaya kadar sürer ('Soluk' adlı oyununda olduğu gibi, doğan bir çocuğun çığlığı ile ölmek üzere olan bir adamın son nefesini kapsayan 35 saniyelik bir oyundur, ya da giderek "Ben Değil" de olduğu gibi, sadece içinden sözcük kırıntılarının zar zor döküldüğü bir ağızdır.)

"Mutsuzluktan daha hoş bir şey olamaz" sözünde özetlenebilecek olan Beckett'ın kapkara gülmecesi, çağdaş tragikomedyanın salt mutlaklaşmış biçimidir. (Rober Blin tarafından uzmanca sahnelenmiş olan) Beckett'ın oyunları, modern tiyatroyu anlayış olarak derinden etkilemiş ve her zaman özgünlüklerini korumuşlardır.

Godot'yu Beklerken

Samuel Beckett'ın en çok tanınan eseridir Godot'yu Beklerken. Gülünçlük ve tekrar üzerine temellenen ve absürd tiyatronun şaheseri olarak kabul edilen bu oyun, dünyaya ve insana ilişkin geleneksel ve yaygın kabulleri derinden sarsar. Aristoteles'ten beri tiyatroya egemen olan kuralların, bu oyun için hiçbir geçerliği yoktur. Herhangi bir olayın dile getirilmesi, aksiyonun yükselmesi, alçalması ve çözüm noktasına ulaşması söz konusu değildir. Çünkü bu oyunda, bir olayın hikayesi yer almaz.

Hiçbir yere götürmeyen bir yolun kenarında, yaprakları dökülmüş bir ağacın altında, yarı berduş yarı palyaço iki acayip insan, yani Vladimir ve Estragon, hiçbir zaman gelmeyecek olan Godot'yu beklerler. Birinci ve daha sonra ikinci perdede bir çocuk onlara Didi ve Gogo'nun (kendilerini böyle adlandırmaktadırlar) ertesi güne kadar beklemeleri gerektiğini belirten bir mektup getirir. Ama beklenen gerçekleşmez ve birbirlerine, efendi ile köle arasındaki şiddet ilişkisiyle bağlamış iki garip ve beklenmeyen kişi, yani Pozzo ile Lucky ortaya çıkar. Bu kişiler ikinci perdede görüldüklerinde, zamanın gaddar akışıyla düşkünleşmiş ve yaşlanmış haldedirler. Efendi kör, köle de dilsiz olmuştur. Vladimir ve Estragon ise değişmemiştir. Onlar bir şiddet ve egemenlik ilişkisiyle birbirlerine bağlı değildir ve sadece birlikte beklemek olan kaderlerini kabul etmişlerdir.

Oyunda tek tük aksiyona da rastlanır; kişiler ayakkabılarla ve şapkalarla oynar veya intihar etmeye çalışırlar. Ama hiçbir şey değişikliğe uğramadan kendini benzeyen bir günün sonu gelmezliğini ortadan kaldıramaz. Pozzo "bir gün doğduk ve bir gün öleceğiz; bu aynı andır" der. Seyirci belki de Tanrı'nın son imgesi, ulaşılabilir bir gerçeklik mi, yoksa onların hayal gücünün bir ürünü mü olduğunu hiçbir zaman bilemeyecektir.

Ek bilgi

SAMUEL BECKETT (1906-1989) çağdaş edebiyatın önemli yazarlarından biri olan İrlandalı oyun yazarı, romancı, şair ve eleştirmen ve Samuel Beckett, Protestan bir ailenin oğlu olarak 13 Nisan 1906'da Dublin yakınlarındaki Foxrockda doğdu. 1920'de Portora Kraliyet Okuluna gittikten sonra, 1923'te Dublindeki Trinity Collegee girerek Roman dilleri öğrenimi gördü. 1928de Paristeki Yüksek Öğretmen Okulunda İngiliz dili profesörü olarak görev aldı.

Bu dönemde, çağdaş roman ve öykü yazarları arasında önemli bir yeri olan İrlandalı yazar James Joyce ile tanışarak onun çevresine girmesi, Beckettin yazarlık yaşamını önemli ölçüde etkiledi. 1930da Dubline dönerek Trinity Collegede Fransızca dersleri verdi. 1931den sonra ise Londrada yaşamaya başlayarak Fransa ve İtalyaya yolculuklar yaptı. 1937de Parise yerleşen Beckett, II . Dünya Savaşı sırasında bir yer altı direniş grubuna katıldı. Nasyonel Sosyalistlerden kaçmak amacıyla gittiği Fransanın güneyindeki Vauclusede gündüzleri tarım işçisi olarak çalışırken, geceleri Watt adlı romanını yazdı. Savaştan sonra İrlandada Kızılhaç Örgütüne gönüllü olarak yazıldı ve bir askeri hastanede çevirmenlik yapmak üzere yeniden Fransaya gelerek 1945'te Paris'e yerleşti.

Samuel Beckett, yazarlık yaşamanın en verimli dönemi olan 1946-1950 yıllarında, yapıtlarını önce Fransızca yazıp, sonra İngilizce'ye çevirmeye başladı. Bu dönemde yazdığı Molloy, Malone Meurt ve L"Innommable adlı roman üçlemesinde, etkisinde kaldığı düşünür Descartes'ın "Düşünüyorum, öyleyse varım" felsefesinden hareket ederek, insanın benlik ve varoluş arayışlarını irdeledi. Samuel Beckett'in, ülkemizde de sahnelenen Godot'yu Beklerken adlı oyunu, yazarın en çok tartışılan ve ona dünya çapında ün kazandıran yapıtıdır. Bu oyun ve bunu izleyen Sonu, Krapps Last Tape, Küller, Mutlu Günler ve Play gibi sahne ve radyo için yazılmış oyunlar, II. Dünya Savaşından sonra Avrupa'da ortaya çıkan ve gerek biçim, gerek içerik açısından yerleşmiş tiyatro kurallarına karşı çıkan Uyumsuzluk Tiyatrosunun en çarpıcı örneklerindendir. Bu oyunlarda Beckett, acıklı olanı bir çeşit mizahla dile getirerek bir kara güldürü havası yaratmış, en aza indirgenmiş kişiler ve dekorla, insanın amaçsız ve anlamsız bir evrendeki umutsuzluğunu, başkalarıyla iletişim kuramamasından kaynaklanan yalnızlığını aktarmaya çalışmıştır.

Sözsüz Oyun adlı dizi ve Come and Go gibi oyunları ise sözcüklerin en aza indirgendiği çok kısa yapıtlarıdır.

1970'te Nobel Edebiyat Ödülü Beckett'e verilmiştir.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Samuel Beckett Resimleri

Sözsüz Oyun II
6 yıl önce

paroles II), Samuel Beckett'ın Sözsüz Oyun I'den sonra yazdığı ikinci mim oyunudur. Özgün olarak Fransızca yazılan oyun daha sonra Beckett tarafından Act...

Geliş ve Gidiş
6 yıl önce

Geliş ve Gidiş (İngilizce: Come and Go), Samuel Beckett tarafından yazılmış, yazarın dramaticule olarak tanımladığı kısa bir tiyatro oyunudur. Ocak 1965'te...

Korlar
6 yıl önce

Korlar, Samuel Beckett'in bir radyo oyunu. 1957'de İngilizce yazıldı ve ilk olarak BBC Radio 3'te 24 Haziran 1959'da yayımlandı. Eserin başarısı konusunda...

Adımlar
6 yıl önce

Adımlar (Footfalls), Samuel Beckett oyunudur. 2 Mart ve Aralık 1975 tarihleri arasında İngilizce olarak yazıldı. İlk kez Samuel Beckett Festivali'nin bir...

Sözler ve Müzik (oyun)
7 yıl önce

Sözler ve Müzik, Samuel Beckett'in bir radyo oyunu. Yazar oyunu 1961 yılı Kasım ve Aralık aylarında yazmıştır. Oyun ilk olarak BBC'de kaydedilmiş ve 13...

Godot'yu Beklerken
3 yıl önce

Beklerken (Fransızca: En attendant Godot, İngilizce: Waiting for Godot), Samuel Beckett'ın 1949 yılında Fransızca olarak yazılan ve ilk kez 1953'te Paris'te...

Godot'yu Beklerken (oyun), 1949, 1953, 1954, 1990, Avangard, Can Yayınları, Fransızca, ISBN, Paris, Roman
Söyle Joe
7 yıl önce

Söyle Joe (İngilizce Eh Joe), Samuel Beckett'in televizyon için yazdığı ilk eseridir. Yazar eseri İngilizce olarak elli dokuzuncu doğumgünü olan 13 Nisan...

Sözsüz Oyun I
6 yıl önce

Sözsüz Oyun I (Fransızca Acte sans paroles I), Samuel Beckett'ın yazdığı bir kısa oyundur. Beckett'ın birçok eseri gibi önce Fransızca yazılmış, ardından...