Büyük alet/araçların birçoğunda yalıtım yer alır. Örneğin, fırınlarda, soğutucularda, dondurucularda ve su ısıtıcılarında. Çoğu halde, yalıtım çevreye olan ısı kaybını engellemeye yarar. Diğer hallerde ise, çevreden gelen ısıya karşı koruma sağlar.
Isı Transferi ve Yalıtım
Isı transferi üç yolla olur.- ``Kondüksiyon`` ya da ``iletim`` , madde veya cismin bir tarafından diğer tarafına ısının iletilmesi ile oluşan ısı transferinin bir çeşididir. Isı transferi daima yüksek sıcaklıktan, düşük sıcaklığa doğrudur. Yoğun maddeler genelde iyi iletkendirler; örneğin metaller çok iyi iletkenlerdir.
- ``Konveksiyon`` ya da ``taşınım``, katı yüzey ile akışkan arasında gerçekleşen ısı transferinin bir çeşididir. Akışkan içindeki akımlar vasıtası ile ısı transfer edilir. Akışkan içindeki veya akışkanla sınır yüzey arasındaki sıcaklık farklarından ve bu farkın yoğunluk üzerinde oluşturduğu etkiden doğabilmektedir.
- ``Işıma`` yolu ile ısı transferi, fotonlar (elektromanyetik radyasyon) yolu ile olan ısı transferidir.
Yalıtkanlar, bu ısı transfer yöntemlerindeki ısı akışlarının düşürülmesi ile yalıtım sağlar. Örneğin; ince bir köpük (strafor) tabakası konveksiyon ve kondüksiyon ile olan ısı geçişini düşürür. Yansıtıcı bir metalik film veya beyaz boya ısıl yayınımı düşürür. Bazı malzemeler bir ısı transfer yöntemi için iyi bir yalıtkandır, fakat diğeri için kötü olabilir. Örneğin, metal bir tabaka ışınım için iyi bir yalıtkandır, fakat iletim için çok kötü bir yalıtkandır.
Yalıtım İhtiyacının Nedenleri
Çoğu ülkede, ısıtma ve soğutma işi için oldukça büyük miktarda enerji yani para harcanmaktadır. Evler ve binalar verimli ve doğru bir şekilde yalıtıldığında:- Enerji verimi artacak ve parasal olarak tasarruf sağlanacaktır.
- Yalıtımın korunması için, ekstra bir güç ve maliyete gerek yoktur, kalıcıdır ve genelde bakım gerektirmez.
- Konforu arttırır. Bina boyunca, sıcaklık dağılımı daha homojen olur.
- Yalıtım, dışardan gelen gürültüyü emdiği için, ses yalıtımı da sağlar.
- Genel bir kazanç olarak da, yalıtım sayesinde ısınma amacı ile yakılan yakıttan çevreye olan zararlı atık gaz geçişi azalmış olur.
Eğer bina kötü yalıtılmış ve kötü havalandırılıyorsa şu işaretler görülür:
- Kış aylarında, taban altı ve tavan aralarında çiğlenme ve donmuş yüzeyler oluşur.
- Yaz aylarında, tavan arası son derece sıcak ve bunaltıcı olur.
Yalıtımın mutlaka tüm bina ihtiyacı gözönünde bulundurularak yapılması gereklidir. Sadece yaşam mekanlarının yalıtımı, tavan ve taban yalıtımı olmadan doğru yalıtım şekli değildir. Bina ısısının sürekliliğini koruyabilmek için mutlaka ısı kaybı olan tüm alanların saptanması ve yalıtımda göz önünde bulundurulması gereklidir.
Isı Yalıtım Malzemeleri
Bina ve tesisatlarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve standartları şu şekildedir.- Binalarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve ürün standartları:
- ``Camyünü,
- ``Taşyünü,
- ``Ekspande Polistiren
- ``Ekstrude Polistiren
- ``Poliüretan
- ``Fenol Köpüğü
- ``Cam Köpüğü
- ``Ahşap Lifli Levhalar
- ``Genleştirilmiş Perlit
- ``Genleştirilmiş Mantar
- ``Ahşap yünü levhalar
- Tesisatlarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve standartları:
- ``Camyünü
- ``Taşyünü
- ``Elastomerik Kauçuk
- ``Cam Köpüğü
- ``Kalsiyum Silikat
- ``Ekstrüde Polistiren
- ``Poliüretan
- ``Ekspande Polistiren
- ``Polietilen Köpük
- ``Fenolik Köpük
Kaynaklar
- İngilizce Wikipedia ısı yalıtımı maddesi
- Bina ve tesisatta ısı yalıtımı - İZODER
- Isı yalıtımı hakkında bilgi
