Türkçe Bilgi: John Hanning Speke

John Hanning Speke (d.1827 - ö.1864) İngiliz kaşif Afrika ve Nil Nehrinin kaynağını araştırdı. Nehrin kaynağını bulmuştur. Richard Burton ile Afrika'ya yolculuk Rirchard Burton ile nehrin kaynağını bulmak üzere "Londra Kraliyet Coğrafya Derneği" tarafından görevlendirildi. Speke, Burton'un yardımcısı olarak atandı. Grup liderliği, planmacılık vb. görevleri üstlendi. Nehrin kaynağını, Ujiji Denizi olarak düşünüyorlardı. 30 eşek, iki yıl yetecek kadar erzak ile yolculuk başladı. Afrika'da uzun süren yolculuk ardından, Ujiji Denizi'ne vardılar. Ancak, bölgedeki yerlilerden aldığı bilgiler ve göle olan akıntı yönü nedeniyle, Nil Nehri'nin kaynağının Ujiji Denizi olmadığını anladılar. Hayal kırıklığına uğramış olarak, Arabistan'a gittiler. Orada, uzun süren bir misafirlikten sonra Richard Burton ile yolları ayrıldı. Speke, Nil Nehrinin kaynağını bulmak üzere ikinci yolculuğa çıktı. Bu sefer, kaynağı bulmak için kararlıydı. Çünkü, etraftakilerin söylediği bilgiler nedeniyle; Nyanza Gölü'nün Nil Nehrinin kaynağı olduğunu düşünüyordu. Nitekim, öyleydi de. James Grant ve ikinci yolculuk 1860 baharında, Speke ve yardımcısı James Grant, Afrika'ya doğru yola çıktılar. Nyanza Gölü'nün güney ucundaki "Karagwe"ye varmaları 1861'in sonunu buldu. 1862 yılının Ocak ayında, genç Kral I. Mutesa ile karşılaştıkları Uganda'ya giren ilk Avrupalılar oldular. Uganda yerlileri, onlara şenlikler düzenledi. Burada Temmuz'a kadar kalarak yeniden yola koyuldular. Kısa süre sonra Grant, ağır hastalandı. Speke, onun iyileşmesini beklemeyip yoluna yalnız devam etti. 21 Temmuz 1862'de vardığı Nyanza Gölü'nün kıyısında durdu. Burasının, Nil Nehrinin kaynağı olduğuna emindi. Ancak, yeterince kanıt toplamadan Londra'ya döndü. Sır dolu bir ölüm Speke ve Grant, zaferle yurda döndüler;ancak Speke'in bulguları konusunda hala kuşkular vardı. Tartışmaya son vermek amacıyla Burton'ın da bulunacağı, bilim adamlarından oluşan bir jürinin önünde bir açık oturum yapılması kararlaştırıldı. Ancak Speke, Eylül 1864'te, açık oturumdan bir gün önce, kaza kurşunu sonucu öldü. Bu olayın üzerine, Speke'in parlak bir zekaya sahip Richard Burton ile yüzleşmeyi göze alamadığı için intihar ettiği iddia edildi. Yıllar sonra, kaşif ve gazeteci H. M. Stanley, Nyanza Gölü'nün Nil Nehri'nin kaynağı olduğunu kanıtladı. Bunun üzerine, gölün kıyısına "Speke" adına bir anıt dikildi. Anıt üzerinde; "Speke'in anısına - Victoria Nyanza ve Nil - 1864" yazılıdır. Ayrıca bakınız * Richard Burton Kaynaklar * Richard Burton * TÜBİTAK Popüler Bilim Kitaplığı, Kaşifler, s.10-11 * İngilizce maddesi * Kaşifler

Kaynaklar

Vikipedi

John Hanning Speke

John Hanning Speke Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar