Calil 15 Şubat 1906`da Orenburg bölgesi Mustafino köyünde doğmuştur. 1914 ve 1917 yıllarında Orenburg`da Hüseyniye Medresesi`nde eğitim gördü. 9 yaşında iken şiirler yazmaya başladı. 1919 yılında Kızıl Yıldız adıyla cephede çıkan gazetede mücadele ruhlu şiirleri basıldı. Bu yıldan itibaren Musa Celilin şiirleri sürekli olarak matbuatta basılmaya başladı. 1925 yılında Gidiyoruz adlı ilk şiir kitabı yayınlandı. 1927-1931 yıllarında Moskova Üniversitesinde eğitim gördü.
1939 yılından Temmuz 1941`e kadar, yani savaş öncesi, Tataristan Yazarlar Birliği`nin başkanlığı görevini yürüttü. Haziran 1942`de Volkov cephesinde yapılan muhare-belerin birinde ağır yaralı olarak esir düştü. Esarette de, düşman toplama kamplarında milli ruhlu şiirler yazmaya devam etti. 1943 yılında Sovyet subayları tarafından kurulan ve Almanlara karşı mücadele amaçlayan birliğe katıldı ve aktif faaliyet gösterdi. Faaliyetin daha verimli olması için Almanların kurduğu İdil-Ural Lejyonu`nda çalışmaya razı oldu ve bu görevin maskesi altında esir kamplarını dolaştı, milliyetçi esirleri kendi gizli birliğine topladı, Sovyet propagandasını yürüttü. Celilcilerin bir kısmı Berlin merkezinde, bazıları Polonya`da Radom ve başka kamplarda faaliyet gösterdiler. 1943 yılında Beyaz Rus partizanlarına karşı gönderilen İdil-Ural Lejyonu tamamen partizanlara katıldı. Tatar esirleri ayaklanma hazırlığı yaparken gizli polis örgütü bu gizli örgütü buldu ve Celilciler tutuklandı.
Seçilmiş şiirler ve parçalar
- 1929 ``İptí¤şkí¤
- 1934 ``Ordenlı millionnar``
- 1940 `` Xat taşuçı``
- 1935-1941 ``Altınçí¤ç``
- 1940 ``İldar``
