Perde

Kısaca: Tiyatro eserinin bölümlerinin her birine perde denilir. Bu bölümler sahnedeki perdenin açılmasıyla başlayıp kapanmasıyla biter. ...devamı ☟

perde
Perde

Tiyatro eserinin bölümlerinin her birine perde denilir. Bu bölümler sahnedeki perdenin açılmasıyla başlayıp kapanmasıyla biter.

PERDE i. (fars. k.). Bir açıklığın önüne, görüşü veya ışığı engellemek veya bir şeyi gizlemek için gerilen örtü: Gözleri yemek masasından yarı inik perdelere kaydı (S.F. Abasıyanık). Neler saklıyor perdeleri I Garip ve çiçeklerle süslenmiş (F. H. Dağlarca). Salonu bir perde ikiye bölüyordu.

Mec. Bir şeyi görmeye engel olan veya iki şeyi birbirinden ayıran engel: Işığın eşya üzerinde bir örtü olduğunu, eşya ile bizim aramızda bir perde olduğunu sanıyoruz (N. Ataç).

— çeş. dey. Perde arkası, bir şeyin görünürde olmayan, gizli yanları, Perde arkasına (veya arkasında) gizlenmek, başkalarını öne sürüp gizlice onları yönetmek, ortaya çıkmamak: Çünkü, efendileri ortalıkta yok. Perde arkasına gizleniyorlar (S. Kocagöz).

Perde çekmek, (bir şeyin önüne) perde germek. Gizlemek, örtmek: Perde çek çehreme hicran günü ey kanlu sirişk I Ki gözüm görmeye ol mehlikadan gayrı (Fuzuli).

Perdelerini açmak, bir tiyatronun yeni mevsimde temsillere başladığını belirtir.

Perde ve sahne, sinema ve tiyatro,

Perdesi yırtık (veya sıyrık), utanmazca davranışlar yapan kimse,

Beyaz perde, sinema.

Demir perde. Bk. demirperde.

Gözlerinden perde kalkmak, gerçekleri görmeğe başlamak.

— Esk. Namus, iffet. \\ Perde-i iffet, kadınlar için namus.

Perde-i namus, şeref, itibar. ||. Perde-i nilgun, gökyüzü.

Perde-ber-endaz, utanmayı bırakan. Perde-berendaz

Perde-gi («iyice örtünmüş»), namuslu kadın. Perdegi.

Perde-giyan, namuslu kadınlar. Perdegiyen

Perde-kar, perde ile örtülen yer. Perdekar.

Perde-keş, perde çeken. Engel olan. Perdekeş

Perde-nişin, inzivaya çekilerek yaşayan. Evinden dışarıya çıkmayan namuslu kadın. Perdenişin.

Perde-puş, perdeyi çeken. Sır saklayan,.Perdepuş,

Perde-şinas, şarkı söyleyen.Perdeşinas.

— Ask. Kıtalarının büyük kısmına veya başka manevralara ait hareketleri maskelemek üzere kumandanlık tarafından meydana getirilen hafif ve devingen savunma hattı: Bir yöne karşı bir kıta perdesi meydana getirmek.

— Bot. Körpe iken bazı mantarların sapını ve şapkasını saran zarsı örtü. (Şapka genişleyip sap uzayınca bu perde yırtılır, sapın dibini bir çeşit kın gibi sarar; bazı mantarlarda da şapkanın üzerinde pul pul kalır.)

Konuk orkidelerde köklerin dışını saran, yağmur ve sisten su almasını sağlayan, içi hava ile dolu, gümüşi kül renginde dış doku.

Bakteri perdesi, bazı bakterilerin dışını saran ve sıvıların yüzeyinde sürekli bir örtü meydana getiren jelatinsi kılıf.

— Denize. Gemilerin ana güvertesi altındaki kısmı enine ve boyuna bölmelere ayıran düşey bölme. Perde güvertesi, su geçirmez perdelerin son bulduğu en üst devamlı güverte. (Su geçmez bölmeler teknenin dibiyle bu güverte arasındadır.)

Perde kapısı, su geçirmez perde üzerine açılmış su geçmez kapı.

Perde kaplaması, gemilerde taşınan yüklerin saçla temasını önlemek için perdelerin ambarlara bakan yüzüne yapılan ağaç kaplama. (Perde tirizi de denir.)

Perde takviyesi, su geçirmez perdeleri takviye etmek için perde saçları üzerine belirli aralıklarla tespit edilen çelik profiller. Arzani perde, geminin enine doğrultusunda yapılan perde.

Glend perdesi, şaftın gemi bünyesinden çıktığı sınırda yatak içine alındığı kovanın ön kısmının bağlandığı perde.

Kazan perdesi, kazan dairesini sınırlayan baş ve kıç perdelerden biri.

Kıç perde, bir bölmede geminin geri yönündeki perde.

Makine perdesi, makine dairesini komşu bölmelerden ayıran baş veya kıç perdelerden biri. (Genellikle baş taraftakine makine ön perdesi, kıç taraftakine makine arka perdesi denir.)

Oluklu perde, oluklandırılmış çelik levhalardan yapılmış perde.

— Dil bil. Bk. TİTREM.

— Ed. Esk. Gökyüzü.

— Fizyoi. Perde yüksekliği, seslerin sıklığına, frekansına bağlı olan işitme niteliği.

— Havc. Hız yüzünden ortaya çıkan fizyolojik bozuklukların bütünü.

— İnş. Tahta perde, tahtaların yan yana çakılmasıyle yapılan bölme. Perde duvar, çelik veya betonarme karkas bir yapıda döşemeleri taşımayan dış duvar. (Perde duvarın görevi içeri ve dışarıyı ayırmak, bazen de ışığın geçişine engel olmaktır. Perde duvarlar, döşemelerin ayrık istinat noktalarına dayandığı binalarda kullanılır. Karkas üzerine uygulanan, hafif ve yalıtkan olan perde duvarlar genellikle prefabrikedir. Bu duvarlarda malzeme olarak cam, çelik, alüminyum, ahşap, plastik maddeler v.b. kullanılır.). İnşaat tabiri.

— Kıyf. Esk. Yüze örtülen şey, peçe.

— Metalürji. Alev perdesi, kontrollü kavisi olan bir metalürji fırınının giriş kısmında meydana gelen alevli gaz ağı. (Alev perdesi, koruyucu bir ekran meydana getirerek kontrollü havada çalışan bir fırının içine hava girişini önler.)

— Mus. Makam.

Tambur, lavta, bağlama, mandolin gibi bazı mızraplı sazların saplarına, belirli sesleri vermek ve işaret etmek üzere bağlanan bağlar. || Sesin tizlik ve pestliği: Yüksek perdeden veya alçak perdeden söylemek. Yüksek veya alçak perdeden başlamak. || Ses: Dügah perdesi, segah perdesi, neva perdesi. Bk. ANSiKL.

— Oto. Tekerlek perdesi, tekerleği yan taraftan örterek çamurun girmesini önleyen ve taşıta süs olarak takılan saç parçası.

— Patol. Perde inmek (veya gelmek). Halk dili. Gözde katarakt olmak.

— Plast. malzeme. Dökümden sonra eşek-senli iki mil veya iki levhayı ya da bir levha ile kalıbın buna karşı gelen çeperini ayıran ve sonra bir delik veya bir kanal açmak için kesilen genellikle ince (milimetrenin onda biri) zar.

— Sine. ve Foto. Perdeye aktarmak, bir e-seri filme almak. || Peyaz perde. Bk. BEYAZ perde.

- Elektrolüminesan perde, büyük televizyon görüntülerini verebilen perde; bundan sinema salonlarında televizyon göstermede yararlanılır. Portre perdesi, uygun tir çerçeveye yerleştirilen siyah veya beyaz renkte bezden disk. (Bu disk çekim sırasında ışık etkilerini ayarlamak amacıyle ışık kaynağıyle nesne arasına uygun bir şekilde yerleştirilir.)

— Temş. santl. Karagöz oyununda görüntülerin yansıtıldığı ince kumaştan beyaz yüzey.

Perde kurmak, karagöz oyununa başlamak. .

— Teşk. tar. Perde çavuşu, bazı devlet dairelerinin kapısında duran görevli asker. (Resmi dairelerin kapısına perde asılırdı. Buradaki görevli, çavuş rütbesinde olurdu. Bu yüzden, bunlara perde çavuşu denirdi. Perde çavuşu daireye görüşmeğe gelenlerle devlet görevlilerine çok vali ve kumandan aracılık yapardı.)

— Tiyat. Sahneyi seyirciye açan ve kapayan örtü,

Bir oyunun, perdenin açılmasıyle başlayıp, kapanmasiyle biten bölümlerinden her biri.

Teşm. yol. Bir perde, iki perde v.b., bir perdelik oyun, iki perdelik oyun v.b.

— Zır. Ağaç perdesi, süs amacıyle veya tarımsal faydası düşünülerek, suni olarak meydana getirilen değişik uzunlukta ve dar (birkaç metre ile 200 m) ağaç dizisi. Bk. ANSİKL.

— Zool. Parmaklan birbirine bitiştiren zar. (Hayvan ve canlılar için kullanılır. Örnek ördeklerde parmak araları perdelidir.

— Bot. Perde metodu. Renkli perdeler, bazı ışın gruplarını geçirmediğinden çeşitli ışık ışınımlarının rolünü anlamak için fotosentez incelemelerinde kullanılır. Bu çeşit perdeler ya renkli camlarla, ya da çift katlı bir camın iki çeperi arasına renkli bir sıvı konarak elde edilir. bkz. Klorofil.

— Havc. Perde ikiye ayrılır: siyah perde ve kırmızı perde. Başkoltuk yönünde 4 g’-den büyük bir ivmeden sonra beyni beslemeğe yeterli gücü bulamaz ve bu yüzden beyne giden kan yavaş yavaş azalır. Pilotun gözlerine, kansızlık sebebiyle görüşü azaltan siyah bir perde iner. Bu bozukluk geçicidir ve ivmenin azalmasıyle hemen kaybolur. Kırmızı peıde, baş-koltuk yönünde çok büyük bir ivmeyle karşılaşan pilotun gözlerine iner. Siyah perdenin aksine kırmızı perde, kanın beyin bölgesine hücum etmesinden ileri gelir. Bu bozukluk siyah perdeye oranla çok daha ağır sonuçlar doğurur; çünkü kanın beyne hücumu beyin damarlarında patlamaya yol açabilir. Bundan dolayı bu etki ivme ile birlikte kaybolmaz. Bu kötü etkileri önlemek için «g elbise» adı verilen uçuş elbisesi geliştirilmiştir.

— Mobl. Pencere perdelerinin kullanılışı Eskiçağa kadar çıkar. Perdeler, kapı ve pencere kasalarının kötü kapanışlarını gizlemek amacıyle kullanılırdı. Günümüzde saydam tüller ve pencereyi kaplayan az veya çok geniş kumaşlar perde adını taşır. Perdeler genellikle devingendir; asılı veya takılı olduğu ip, ray v.b.nin üzerinde kayarak yer değiştirir. Bazı perdeler ise sabittir. Ama bir açıklığı tam olarak kapamayan bu perdeler daha çok ev dekorasyonu için estetik görüntü ve süs amacıyle kullanılır. Dekorasyon aksesuarı olarak perde yüzyıllar boyunca değişik şekil ve niteliklerde dekor olmuşlardır.

Türkler, uzun süre pencerelere tahta kafesler koyarak hem ışık ayarlamasını, hem evlerin içinin görünmemesini sağladılar. Kafesli pencerelerin içine konan perdeler sadece süs amacıyle yapılıyordu. Bu perdeler el tezgahlarında ince bezden dokunurdu. Büyük evlerde pencere kenarlarından yere kadar inen ince, çatma perdeler geçerliydi. Kadife, hereke ipeklileri ve ağır yünlü kumaşlardan içi astarlı kalın perdeler kullanılırdı. Türk evlerinde, kapı perdeleri de, pencere perdeleri kadar önemliydi. Bu perdeler daha çok odaların sıcak tutulması amacıyle asılır; kilimden, keçeden bazen de deriden olurdu.

— Mus. 24 Eşit olmayan aralıklı türk dizisinde bulunan ve üst üste 12 tam dörtlü ile 11 tam beşli alınmak suretiyle doğrudan doğruya tabiattan elde edilen perdeler şunlardır:

— Sine. Büyük perde. Sinema, televizyonun küçük görüntülerine karşı mücadele edebilmek için tabanı 22 m genişliğinde olan büyük veya geniş perde sistemini benimsedi. Bu konuda çeşitli usuller uygulayan birçok grup vardır; bunlardan biri de hıristiyan anamorfozuyle ilgili incelemeler üstüne kurulmuş olan ve sinemaskopu, sinepanoramik’i ve diyaliskopu kapsayan gruptur. Bir başka grup da (vistavizyon) yatay şekilde geçen 35 mm’lik negatif standart filim kullanmaktadır. Nihayet Todd-AO perde sisteminde de saniyede 30 kere geçen 65 mm’lik filim kullanılır.

— Tiyat. Eski Yunanlılarda oyun perdelere bölünmezdi ve çeşitli olaylar araya girer, bunlar da koro ile birbirine bağlanırdı.

Perde önce, Romalılarda bir sahne oyununun tamamı ve Yunanlıların «drama» kelimesinin karşılığı anlamında kullanıldı; daha sonra da bugünkü anlamını kazandı. Klasik oyunlarda genellikle 5 perde vardı. Komedilerle dramlarda perde sayısı değişirdi. Bazı oyunlar «gün»lere, bazıları da «tablo» denen daha küçük bölümlere, ayrıca her perde de «sahne»lere bölünürdü.

— Zır. Ağaç perdesi, kurutucu rüzgarlara karşı bir engeldir; dik yamaçlarda sel yarıntıları açılmasını azaltır; ağaçların terlemesi havanın nem oranını yükseltir; nemin artması ağaçlardaki buharlaşmayı azaltır. 1948′den beri. Don steplerinde ve Aşağı Volga’da sistemli şekilde ağaç perdeleri meydana getirilmekte ve bu kurak bölgeler verimli topraklar haline dönüştürülmektedir.

♦ Perde perde zf. Azar azar: Şahinde’nin perde perde yükselen sesinin yanında… (Sabahattin Ali). Sular sarardı… Yüzün perde perde solmakta ! Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta… (Ahmet Haşim).

perde

Portekizce perde kelimesinin İngilizce karşılığı.
] v. waste, lose; miss, drop; mislay; shed

perde

Türkçe perde kelimesinin İngilizce karşılığı.
[perdre] v. lose, waste; drop, cast, forfeit; squander
v. lose, miss, pass up, mislay; leak; waste; ruin
v. waste, lose; miss, drop; mislay; shed

perde

görüşü, ışığı engellemek ya da bir şeyi gizlemek için bir açıklığın önüne gerilen örtü; katarakt, aksu, akbasma.
üzerine bir cismin görüntüsü yansıtılan saydam olmayan yüzey; bir sahne yapıtının büyük bölümlerinin her biri.
doğruyu görmeye engel olan şey; bir müzik parçasını oluşturan seslerden her birinin kalınlık ya da incelik derecesi.

perde

İtalyanca perde kelimesinin Almanca karşılığı.
verliert

perde

Türkçe perde kelimesinin Fransızca karşılığı.
rideau [le], cloison [la], store [le]; acte [le]; cataracte [la]

perde

Türkçe perde kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Akt, Aufzug, Vorhang

perde

1 . Görüşü, ışığı engellemek, bir şeyi gizlemek için pencereye veya bir açıklığın önüne gerilen örtü:
"Perdeleri nasıl kendi eliyle pencerelere taktığını ... düşündü."- Y. K. Karaosmanoğlu.
2 . Üzerine bir cismin görüntüsü yansıtılan saydam olmayan yüzey:
"Sinema perdesi. Karagöz perdesi."-
3 . İki yeri birbirinden ayıran bölme:
"Duvarın önüne çekilen tahta perdeye yapıştırılmış ilanlara bakıyordu."- M. Ş. Esendal.
4 .Fotoğrafçılık; SLR tipi fotoğraf makinalarında ışığın merceğe düşmesine engel olan aparat.
5 . Seste pes perde:
"Sonra da ince ve çok acıklı bir perdeden şarkı söylemeye başladı."- A. Mithat.
6 . MecaziDoğruyu görmeye engel olan şey:
"Bu sözü duyunca gözlerimdeki perde kalkıverdi."-
7 . MüzikBir müzik parçasını oluşturan seslerden her birinin kalınlık veya incelik derecesi.
8 . MüzikBu ses derecelerini sağlamak için çalgılarda bulunup parmaklarla basılan yer.
9 . tıp (***)Katarakt:
"Gözlerine perde inmiş."-
10 . TiyatroBir sahne eserinin büyük bölümlerinin her biri:
"Oyunun üç perdesi de böyle alkışlar içinde geçti."- M. Ş. Esendal.
11 . ZoolojiKaz, ördek, martı gibi hayvanların parmaklarını birbirine bitiştiren zar.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
perde çekmek , perde inmek , perde kurmak , perdelerini açmak , perdelerini kapamak

perde

Osmanlıca perde kelimesinin Türkçe karşılığı.
f. Kapı, pencere gibi yerlere asılan veya iki yeri birbirinden ayıran, görünmeğe mâni olan şey. * Mc: Irz, namus, iffet.* Bir müzik parçasını meydana getiren seslerden herbirinin kalınlık veya incelik derecesi. * Bir sahne eserinin büyük bölümlerinden her biri. * Ekran, sinema perdesi. * Tıb: Aksu. * Mc: Gaflet. Basiretsizlik. (Bak: Esbabperest.)

İlgili konular

sahne tiyatro

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

perde Resimleri

Perde
2 yıl önce

Perde; genellikle kumaştan üretilen ve dikey vaziyette asılan, görüntü engelleyici eşya. Pencere perdeleri genellikle iç mekanın görülmemesi ya da ışığın...

Perde, Sahne, Taslak, Tiyatro
Perde (müzik)
2 yıl önce

Perde, bir müzik parçasını oluşturan seslerden her birinin kalınlık veya incelik derecesi. Perde, bir notanın frekans değeriyle ilişkilidir. Bu nedenle...

Peri
2 yıl önce

Peri, birçok farklı kültürün efsane, folklor ve mitolojisinde bulunan bir ruh veya doğaüstü yaratıktır. Genellikle insan görünümünde, çoğunlukla çok küçük...

Demir perde
2 yıl önce

kurulmuştur. Demir Perde fiziksel olarak kıtanın ortasında Avrupa ülkeleri arasında savunma sınırı şeklini almıştır. Bir bütün olarak Perde'nin sembolü olan...

Doğu Bloğu, 12 Eylül Darbesi, 1946, 1947, 1956, 1960, 1968, 1973 ޞili Darbesi, 1980, 1989, 5 Ekim
Mutlak kulak
2 yıl önce

mutlak perde yeteneği, duyulan bir notayı bir referans almadan, başka bir notayla karşılaştırmadan tanıyabilme yeteneği. Ayrıca kusursuz perde ve mükemmel...

Mutlak kulak, Mutlak kulaklı kişiler, Müzik, Nota, Taslak
Demir Perde (film, 1951)
2 yıl önce

Edige Rahmi Kafadar Kadri Ögelman Kayahan Arıkan IMDb'de Demir Perde SinemaTürk'te Demir Perde ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından...

Perde (anlam ayrımı)
6 yıl önce

her birine verilen ad Perde (fotoğrafçılık) Perde, 1960'larda yayımlanmış haftalık sinema, tiyatro ve müzik dergisi. Perdeler, rock müzik sanatçısı Şebnem...

Per Mertesacker
2 yıl önce

Per Mertesacker(d. 29 Eylül 1984, Hannover, Almanya), eski futbolcudur. Per Mertesacker futbol kariyerine TSV Pattensen'de başladı ve 1995 yılında Hannover...

Per Mertesacker, Almanya ülke bayrağı, Almanya, Ülke bayrağı, 1984, 2006 FIFA Dünya Kupası, 29 Eylül, Almanya Milli Futbol Takımı, Arne Friedrich, Bastian Schweinsteiger, Bernd Schneider