Sayı Sistemlerinin Yada Sayıların Tarihi
Sayısal sistem
6 yıl önceönce bu sayı BCD kodu ile yazılır, daha sonra ilgili sayı sistemine dönüştürülür. Kodlar kısmında dönüşümler verilmiştir. Onluk sayının ikili sayıya çevrilmesi:...
Karmaşık sayı
2 yıl öncedışında karmaşık sayıların başka özellikleri de vardır. Örneğin bir karmaşık sayı düzlemde bir vektör olarak temsil edilebilir. Karmaşık sayılar kümesi birçok...
Karmaşık sayı, Cebirin temel teoremi, Cisim, Derece, Doğal sayılar, Eşlenik, Gerçel sayılar, Görüntü, Hiperbolik sayılar, Kök, MatematikGoogol
2 yıl önce000 1 rakamının ardından gelen bir googol sıfırla yazılan sayıya googolplex adı verilir. Bu sayı 10 üzeri bir googol olarak da ifade edilebilir: 10googol...
Googol, Google, Matematik, Sayı, Taslak, Edward KasnerArecibo Mesajı
6 yıl önce10'a kadar sayıların ikili sayı sisteminde gösterimlerini içerir. İlk üç satır sayılarla ilgili verileri belirlerken, en alt satır her sayının bitim noktasını...
Büyük sayılar
2 yıl öncebulunduğu uzun serilerdeki sayıların karıştırılma ihtimali azalmış olur. Her gün gerçek dünyada kullandığımız bazı nesnelerin büyük sayı ile ilişkili örnekleri:...
Unicode
2 yıl önceve her karaktere bir sayı değeri karşılığı atayan bir endüstri standardıdır. Sistemin amacı farklı karakter kodlama sistemlerinin birbiriyle tutarlı çalışmasını...
Unicode, ASCII, UTF-8, Unicode Consortium, UTF-7, ISO-8859-9, UTF-16, UTF-32, UCS-2, UCS, ISO 10646Matematik tarihi
2 yıl önceMatematiksel notasyonların tarihi Sayıların tarihi Sayı teorisinin tarihi İstatistiğin tarihi Trigonometri tarihi Sayıları yazmanın tarihi Matematik felsefesi...
Matematik tarihi, Arşimet, Bernhard Riemann, Blaise Pascal, Boole, Cantor, Cardano, Carl Friedrich Gauss, Cauchy, Charles Hermite, Daniel BernoulliBilgisayar
2 yıl öncesayılabilir: Konrad Zuse'nin "Z makineleri". Z3 (1941) ikili sayı tabanına dayalı işleyip, gerçel sayılar ile işlem yapabilen ilk makinedir. 1998 yılında Z3'ün...
Bilgisayar, 1837, ALU, Akümülatör, Aritmetik, Bilgisayar Mühendisliği, Bilgisayar ağları, Bilgisayar donanımı, Boolean, CPU, Charles Babbage, Anakart, Board, Fare, Klavye, LCD, İşlemci, Ekran kartı
misafir - 8 yıl önce
Tarih Öncesi Çağlarda Geometri
Cisimlerin uzunluklarını ve içindekileri ölçmek gerekince, genelde insan vücudunun bölümleri kullanılarak; parmak, ayak, karış gibi basit ölçüler kullanıldı. Arşın, kulaç adları bize bu geleneği hatırlatır. Ev yaparken Hint köylüleri de, Orta Avrupa'da kutup evi yapanlar da yapıları düz çizgiler boyunca ve yere göre dik açıyla yapmak için kurallar geliştirdiler. Örneğin;"Düz sözcüğü"germek" sözcüğü ile ilgilidir ve iple yapılan işlemleri gösterir."Doğru" ve"Keten kumaş" sözcükleri, dokumacılık ile geometrinin başlangıcı arasındaki bağlantıyı gösterir. Dokumacılık ölçmeye ilişkin ilginin başlama yollarından biriydi. Cilalı Taş Devri insanı geometrik desenlere büyük bir ilgi duyuyordu. Çömleklerin pişirilmesi ve boyanması, sazların örülmesi, sepet yapımı ve kumaş dokumacılığı, daha sonra da metallerin işlenmesi, düzlemsel ve alansal ilişkilerin kavranmasını geliştirdi. Dans figürleri de bunda rol oynamış olmalı ki Cilalıtaş Devri'nde yapılan süslemelerde benzerlik ve simetri görülür; eş şekiller kullanılırdı. Bazı tarih öncesi desenler de üçgensel sayılar, bazılarında ise"kutsal" sayılar yer alıyordu. Pisagor matematiğinde önemli rol oynayan üçgensel sayıların oluşturulma çabaları yansımaktadır. Bu tür desenler tarih boyunca yaygın olarak kullanılmıştır. Bunların çok güzel örneklerine Girit'teki Minos ve erken dönem Yunan vazolarında, daha sonra Bizans ve Arap moziklerinde, Pers ve Çin duvar halılarında rastlanır. Bu ilk desenlerin dinsel ya da büyüsel bir anlamı olabilir, ama zamanla görsel çekicilikleri ön plana çıkmıştır. Taş Devri dinlerinde, doğa güçlerine egemen olma çabasının ilkel bir biçimini fark edebiliriz. Dinsel törenler büyü ile iç içeydi. Büyü öğesi de o zamanlar var olan sayı ve biçime ilişkin kavramlarda, heykel, müzik ve resimlerde içeriliyordu. 3,4,7 gibi sihirli sayılar, Pentalpha ve Swastika gibi sihirli biçimler vardı. Matematiğin toplumsal kökenleri modern zamanlarda silikleşmişse de insanlık tarihinin ilk dönemlerinde bu kökler açıkça görülebilmektedir ve bazı yazarlar, matematiğin bu yönünün onun gelişiminde belirleyici olduğu görüşündedir."Modern" sayı bilimi, Cilalı hatta belki de Yontma Taş Devri'nin büyü törenlerinin mirasıdır.Zaman Kavramı
En ilkel kabilelerde bile bir"zaman" kavramına rastlanır ve bunun sonucu olarak da Güneş Ay ve yıldızların hareketleriyle ilgili bazı bilgileri edinmişlerdi. Bu bilgiler, çiftçilik ve ticaret geliştikçe daha bilimsel bir nitelik kazanmaya başladı. Bitkilerdeki değişimlerin Ay'daki değişimlerle ilişkilendirildiği Ay takviminin kullanılması, insanlık tarihinin çok erken dönemlerine kadar uzanır. İlkel insanlar gündönümünü ya da şafakta yedi yıldızlı Süreyya burcunun yükselişini ilgiyle izliyordu. İlk uygarlıkları kuran insanların astronomi bilgilerinin kökeni tarih öncesi dönemlerden gelen bilgilere dayanıyordu. İlk insanlar, takım yıldızlarından denizcilikte yararlandılar. Astronomiye ilişkin bu gözlemlerinin sonunda kürenin, dairenin ve açısal yönlerin özellikleri hakkında bilgi edinildi. Matematiğin başlangıcına ilişkin bu birkaç örnek bir bilimin tarihsel gelişiminin, şimdi bu alandaki öğretimde geliştirdiğimiz aşamalarla çakışmayabileceğini göstermektedir. İnsanlarca bilinen en eski geometrik biçimler olan düğümlere ve desenlere ancak son yıllarda bilimsel bir ilgi gösterilmiştir. Öte yandan, grafikle gösterim ya da istatistik gibi matematiğin temel dallarının başlangıcı modern zamanlardadır. Bir matematikçi olan A. Speiser bu konuda şöyle düşünmektedir: "Matematiğe girişin doğasında var olan sıkıcılığın ön plana çıkma eğiliminin geç başlangıcının sonucu olduğu söylenebilir; çünkü yaratıcı bir matematikçi ilgi çekici ve güzel problemlerle uğraşmayı yeğler."Eski Uygarlıklarda Matematik
Doğu Matematiği
Doğu matematiği uygulamalı bilim kökenliydi. Takvimin hesaplanması, tarımsal üretim ve bayındırlıkla ilgili işlerin örgütlenmesi, vergilerin toplanması uygulamalı aritmetik ve ölçme sorunlarına öncelikle ağırlık verilmesini gerektirdi. Bununla birlikte, yüzyıllar boyunca özel bir zanaat olarak gelişen bilim yalnızca uygulamaya yönelik değildi; sırlar öğretilirken, soyutlamaya yönelik eğilimler de ortaya çıktı. Aritmetiğin cebire dönüşmesi yalnızca daha pratik hesaplamalar sağladığı için olmadı; bu, aynı zamanda yazıcı okullarında öğretilen bir bilimin doğal bir gelişimiydi. Aynı nedenlerle ölçme ile ilgili bilgiler kuramsal geometrinin başlangıcını oluşturdu.Mısır Matematiği
Mısır matematiğine ilişkin bilgilerimizin çoğu iki kaynağa dayanır. Bunlar 85 problemi içeren Rhind Papirüsü ve bundan belki de 200 yıl öncesine ait olan ve 25 problemi kapsayan Moscow Papürüsü'dür. Bu elyazmaları düzenlenirken, içerdikleri problemler zaten eskiden beri biliniyordu; ama yakın dönemden, hatta Roma döneminden kalma az sayıdaki papirüsteki yöntemler de bundan farklı değildi. Kullandıkları matematik onlu sayı sistemine dayanıyordu ve 10'dan büyük her 10'lu birim için özel simgeler kullanılıyordu. Bu tür sistemleri Roma rakamlarından biliyoruz: MDCCCLXXVII = 1878. Bu sistemi kullanan Mısırlılar, çarpmayı ardışık toplamalara indirgeyen, toplama ağırlıklı bir aritmetik geliştirdi. Örneğin, bir sayıyı 13 ile çarpmak için onu önce 4 ve 8'le çarpıyorlardı daha sonra çıkan sonucu sayının kendisine ekliyorlardı. Bu işlemi yaparak inceleyelim: Normal çarpma işlemi: 3'13=39 Mısırlıların kullandığı yöntem: 3'4 = 12 3'8 = 24 24+12 = 36 36+3 = 39 Görüldüğü gibi sonuç aynı. Mısır matematiğinin en önemli yönü kesirlerle yapılan hesaplamalardır. Bütün kesirler, payı bir olan birim kesirlerin toplamı olarak yazılırdı. Bazı problemlerin teorik yanları ağır basıyordu. Örneğin 100 somun ekmeği 5 kişi arasında, her birine düşen pay aritmetik olarak artarak ve en büyük 3 payın toplamının yedide biri en küçük iki payın toplamına eşit olacak biçimde bölüştürülmesi problemi böyleydi. 7 evin her birinin 7 kedisi, her kedinin kovaladığı 7 farenin olduğu problem, geometrik olarak artan bir serinin toplamının formülünü bildiklerini gösteriyordu. Böyle problemler için yazılmış şiirler, şarkılar bile vardır. Şu şiiri anımsayalım: St. Ives'e giderken 7 karısı olan bir adamla karşılaştım Her karısının yedi sepeti Her sepetin yedi kedisi Her kedinin yedi yavrusu vardı Her yavrununda yedi çıngırağı vardı Yavrular, kediler, sepetler, kadınlar ve çıngıraklar Kaç tanesi St. Ives'e gidiyordu?Mezopotamya Matematiği
Mezopotamya matematiği, Mısır matematiğinin hiçbir dönemde ulaşamadığı bir düzeye erişti. Burada yüzyıllar içinde bile ilerlemeyi fark edebiliriz. M.Ö 2100'deki en eski metinlerde bile gelişmiş hesap izleri bulunur. Bu metinlerde 10'lu sistemin üzerine 60'lı sistemin eklendiği çarpım tabloları bulunmaktaydı. 1, 60, 3600; hatta 60 üstü ve 60 üstü 2'yi gösteren çiviyazısı simgeler kullanılmıştı. Ama bu onların matematiğinin tipik özelliği değildi. Mısırlılar daha büyük her sayıyı yeni bir simge ile gösterirken, Sümerliler aynı simgeyi kullanıp değerini bulunduğu yere göre belirliyorlardı. Ayrıca 60'lı sayı sistemi insanlığın kalıcı bir kazanımı oldu. Günümüzde kullandığımız saatin 60 dakika ve 3600 saniyeye bölünmesinin de, dairenin 360 dereceye, her derecenin 60 dakikaya, her dakikanın da 60 saniyeye bölünmesinin kökeni de Sümerliler'e kadar uzanır. Birim olarak 10 yerine 60'ın alınmasının sebebi ölçme sistemlerini birleştirmek olabileceği gibi 60'ın birçok böleninin olması da nedenlerden biri olabilir.Mısır Hiyeroglifleri
Eğer yazılarınızı eski Mısır hiyeroglifleriyle yazarsanız çoğu kişi bunları okumaya çalışmaktan vazgeçecektir. Eski Mısır Hiyeroglifleri'nden Mısır rakamlarını öğrenmek çok kolaydır; çünkü hepsinin bir görsel anlamı vardır. Büyük bir olasılıkla yazı yazmaya başlamadan once Mısırlılar, sayı saymak için parmaklarını kullanıyorlardı. Başka birinin okuması için sayı düzenlemeleri gerektiğinde de, yine büyük bir olasılıkla, yan yana sıralanmış yapraklar, ip parçaları ve çiçekler bırakıyorlardı. Neden mi böyle düşünüyoruz? Çünkü daha sonradan hiyeroglif yazı sistemini geliştirdiklerinde, yaprak ip parçaları, çiçek ve hatta yılan ve iribaşlar kullanmışlar.