Türk Dil Kurumu

Kısaca: Türk Dil Kurumu, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur. Cemiyetin kurucuları, hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan Sâmih Rif'at, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri'dir. Kurumun ilk başkanı Sâmih Rif'at'tır. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin amacı, "Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek" olarak tespit edilmiştir. ...devamı ☟

Türk Dil Kurumu
Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştur. Cemiyetin kurucuları, hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan Samih Rif'at, Ruşen Eşref, Celal Sahir ve Yakup Kadri'dir. Kurumun ilk başkanı Samih Rif'at'tır. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin amacı, "Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek" olarak tespit edilmiştir. Atatürk'ün sağlığında, 1932, 1934 ve 1936 yıllarında yapılan üç kurultayda hem Kurumun yönetim organları seçilmiş, hem dil politikası belirlenmiş, hem de bilimsel bildiriler sunulup tartışılmıştır. 26 Eylül-5 Ekim 1932 tarihleri arasında Dolmabahçe Sarayı'nda yapılan Birinci Türk Dili Kurultayı sonunda Kurumun "Lügat-Istılah, Gramer-Sentaks, Derleme, Lenguistik-Filoloji, Etimoloji, Yayın" adları ile altı kol halinde çalışmalarını sürdürmesi kabul edilmiştir. Sonraki kurultaylarda bu kollardan bazıları ayrılmış, bazıları tekrar birleştirilmiş; fakat ana çatı değiştirilmemiştir. 1934'te yapılan kurultayda Cemiyetin adı, Türk Dili Araştırma Kurumu; 1936'daki kurultayda ise Türk Dil Kurumu olmuştur.

Türk Dil Kurumu başlangıçtan beri çalışmalarını iki ana eksen üzerinde yürütmüştür: 1. Türk dili üzerinde araştırmalar yapmak, yaptırmak; 2. Türk dilinin güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmak.

Atatürk'ün kendisi de Türk dili üzerindeki yerli ve yabancı araştırmaları bizzat inceleyerek, dönemindeki bilginleri Türk dili üzerinde araştırmalar yapmaya yönlendirmiştir. Nitekim Türk dilinin en eski anıtları olan Göktürk (Runik) yazılı metinlerin ilk iki cildi onun sağlığında yayımlanmış; 1940'larda yayın hayatına çıkabilen Divanü Lügati't-Türk, Kutadgu Bilig gibi eserler üzerinde de yine onun sağlığında çalışılmaya başlanmıştır. Daha sonra birçok cilt halinde ortaya çıkacak olan Tarama ve Derleme Sözlüğü'yle ilgili çalışmalar da Atatürk'ün sağlığında başlamıştır. Tarama Sözlüğü, 13. yüzyılda başlayan Batı Türkçesinin eski eserlerinin taranmasıyla; Derleme Sözlüğü, Anadolu ağızlarında kullanılan kelimelerin derlenmesiyle oluşturulmuş büyük sözlüklerdir. Çağdaş Türkçenin grameri, sözlüğü, imlası ve terimleriyle ilgili çalışmalar da Atatürk tarafından ilgiyle izlenmiştir.

Türk Dil Kurumunun kuruluşuyla birlikte çağdaş Türkçede çok hızlı bir arılaştırma akımı da başlamıştır. Bizzat Atatürk'ün öncülük ettiği, Türk dilinin yabancı kökenli sözlerden temizlenmesi akımı 1935 güzüne kadar sürmüş; halkın diline girip yerleşmiş kelimelerin dilden atılması işleminden bu tarihte vazgeçilmiştir. Atatürk'ün ölümünden sonra öz Türkçe akımı Türk aydınları arasında sürekli tartışılan bir konu olmuş ve özellikle 1960'tan sonra Türk Dil Kurumu bu akımın öncülüğünü yapmaya devam etmiştir. 1980'den sonra tartışmalar durulmuş, bilimsel çalışmalar hız kazanmıştır.

Atatürk, ölümünden kısa bir süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumuna bırakmıştır. Bu iki kurumun bütçesi bugün de Atatürk'ün mirasından karşılanmaktadır. Bu miras bugün Türkiye'nin en büyük bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası sermayesinin %28,9'unu oluşturmaktadır.

Türk Dil Kurumunun yapısıyla ilgili ilk önemli değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapılmıştır. Atatürk'ün sağlığında Milli Eğitim Bakanının Kurum başkanı olmasını sağlayan tüzük maddesi 1951'de değiştirilmiş; böylece Kurumun devletle bağlantısı koparılmıştır. İkinci önemli yapı değişikliği 1982-1983 yıllarında gerçekleştirilmiştir. 1982'de kabul edilen ve şu anda da yürürlükte olan Anayasa ile Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu, bir Anayasa kuruluşu olan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu çatısı altına alınmış; böylece devletle olan bağlar yeniden ve daha güçlü olarak kurulmuştur.

Linkler

http://www.tdk.gov.tr/

misafir - 9 yıl önce
Türk dil kurumu Atatürk tarafından kurumustur ve türçemizin gelişmesi amaçlanmıştır

misafir - 9 yıl önce
paylaşım için çok teşekkürler tdk türkçenın yabancı dil baskısından ayrılması için kurulmuştur bu kurumta ataturk turkçeyi herkes bilecek türkçemiz bozulmayacak demiştir

misafir - 9 yıl önce
Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek için kurulmuştur türk dil kurumu

Misafir - 3 yıl önce
Çok uzun daha kısası yok mu hiç yararlı olmadı. Üzgünüm.

Gizli ? - 3 yıl önce
Hiç yararlı olmadı. Bilgiler çok güzel ama biraz kısa olabilirdi ben kısaltarakta olsa yazdım ama genede çok uzun teşekkürler. Ben Gizli.?

saaane lann adımdan olum hayırdır lann - 2 yıl önce
beğenmedim çok uzun kee

anan - 2 yıl önce
çk uzundu

TCMT Insert - 4 hafta önce
We carbide inserts contain properties shoulder milling Inserts that will parting tool Inserts be suitable for a precision inserts wide milling Insert variety carbide drilling Inserts Carbide Inserts of standard applications. If you CNC Carbide Inserts are bta drilling a parting tool Inserts reliable supplier in China for inserts, then We will be your cast iron Inserts perfect place.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Türk Dili (dergi)
3 yıl önce

Heyeti tarafından adının Türk Dili olmasına karar verilen dergi, Ekim 1951'den itibaren Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan Türk Dili dergisi ile 1952'de...

Türk Tarih Kurumu
3 yıl önce

Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Bilim Kurulu Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmeliğe 2018 yılında Bilim Kurulu oluşturulmuştur. Türk Dil Kurumu ^...

Tarih, Türkiye, Başbakanlık, Cımhurbaşkanlığı, Atatürk, Cumhuriyetin İlanı, TBMM
Türk dilleri
3 yıl önce

Türk dilleri veya Türkî diller, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alana yayılmış ve içerisinde 35 yaşayan dil barındıran dil ailesi...

Türk Dilleri Ailesi, Türk Dilleri Ailesi, 1922, 1924, 1930, 1936, 1940, 2005, 2010, Afganistan, Almanya
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
6 yıl önce

belirtilen alt kurumların denetlenmesiyle görevlendirilmiştir: Türk Tarih Kurumu Türk Dil Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı...

Türk dili
3 yıl önce

Türk Dili şu anlamlara gelebilir: Türk dilleri: Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alanda ana dil olarak 180 milyon kişi tarafından...

Türk Dilleri Ailesi, 1922, 1924, 1930, 1936, 1940, 2005, 2010, Afganistan, Almanya, Altay dilleri
I. Türk Dili Kurultayı
3 yıl önce

I. Türk Dili Kurultayı, 26 Eylül 1932 - 5 Ekim 1932 tarihleri arasında Türk Dil Kurumu tarafından düzenlenen dil kurultayı. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir...

I. Türk Dili Kurultayı, 12 Ekim, 1928, 1932, 26 Eylül, 28 Ağustos, 5 Ekim, Dil, Taslak, Türk Dil Kurumu, Ruşen Eşref
Hayır kurumu
3 yıl önce

"hayrat." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 15 Mayıs 2012 ^ "hayır." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 15 Mayıs 2012 Vakıf...

Türkler
3 yıl önce

yılında Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla bağımsız bir kurum olarak kurulmuştur. Türk Dil Kurumu dilin yalınlaşması, Türkçe ile ilgili bilimsel araştırmaların...

Türk, Türkiye, Osmanlı Devleti, Göktürkler, Orta Asya, Türkiye Cumhuriyeti, Türk Devletleri, Anadolu, Asya