Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Hantıca

Kısaca: Hantıca ya da Hantı dili veya Ostyak dili, Rusya'nın Hanti-Mansi ve Yamalo-Nenets özerk bölgelerinde yaşayan ve Hantılar tarafından konuşulan bir dildir. 1994 yılında Salminen ve Janhunen tarafından yapılan araştırmalara göre Rusya'da 12,000 adet Hantıy dili konuşan nüfus bulunmaktadır. Hantı dili, Mansi dili ile beraber Ob-Ugor dillerini oluşturmaktadır. Dil ayrıca Macarca ile akrabadır. ...devamı ☟

Hantıca ya da Hantı dili veya Ostyak dili, Rusya'nın Hanti-Mansi ve Yamalo-Nenets özerk bölgelerinde yaşayan ve Hantılar tarafından konuşulan bir dildir. 1994 yılında Salminen ve Janhunen tarafından yapılan araştırmalara göre Rusya'da 12,000 adet Hantıy dili konuşan nüfus bulunmaktadır. Hantı dili, Mansi dili ile beraber Ob-Ugor dillerini oluşturmaktadır. Dil ayrıca Macarca ile akrabadır. Hantı dilinin birçok lehçesi bulunmaktadır. Batı grubu lehçeleri Salekhard, Ob, İrtiş lehçeleri olarak ayrılır. Doğu grubu lehçeleri ise Surgut ve Vah-Vasyugan lehçelerini barındırır. Bu lehçelerin arasında on üç adet daha alt lehçe bulunmaktadır. Her bir lehçenin arasında okunuş, biçim, sözcük dağarcığı farklılıkları bulunmaktadır. Ancak her bir lehçenin arasında büyük benzerlikler de vardır. Öyle ki, bir lehçeyi konuşan biri, diğerini konuşan birini rahatlıkla anlayabilir. Batı ve doğu lehçe grupları çoğu zamanlarda birbirine çok benzeyen iki farklı dil olarak görülmektedir. Yazı dili tarihi Hantı yazı dili, Ekim Devrimi'nin ardından üretildi. Başta Latin alfabesiyle yazılan dil, 1937'deki düzenlemelerin ardından Kiril alfabesiyle yazılmaya başladı. Bu yeni sürüme ) fonemini belirtmek üzere <ң> harfi eklendi. Her bir lehçe yazı dilinde baz alınmış olsa da, yazı dilinde, gazetelerde, televizyonlarda ve radyolarda Kazım lehçesi esas alınır. == Dilbilgisi Adlar

Adlar

a özgü ekler arasında ikilik eki , çoğul eki , yönelme eki , bulunma ve yardımcı ek bulunmaktadır. Örnekle: :xot "ev" (Macarca ház, Fince koti "ev") :xotŋəna "iki eve" :xotətnə "evlerde (Fince kotona "evde") Tekil, ikilik ve çoğul iyelik ekleri; tekil, ikilik ve çoğul isimlere üç farklı şekilde eklenir. Buradan 33 = 27 farklı form bulunur. Örnekle: :məsem "benim ineğim" :məsemən "benim iki ineğim" :məsew "benim ineklerim" :məstatən "ineklerimden ikisi" :məsŋətuw "iki ineğimiz"

Adıllar

Yalın haldeki adıllar aşağıdaki gibidir: Ma'nın yazımı belirtme durumunda manət ve yönelme durumunda manəm şeklindedir. Adıl ve sıfatların açıklaması aşağıdaki gibidir: :tamə "bu", tomə "o", sit "şuradaki": tam xot "bu ev". Temel soru adılları aşağıdaki gibidir: :xoy "kim?", muy "ne?"

Sayılar

Hantıy dili ve Macarca arasındaki sayı benzerlikleri aşağıdaki gibidir: == Alfabe == Kiril (2000 sürümü) Kiril (1958 sürümü) Latin (1931-1937) * Hantıy dili * Omniglot * Doğu Hantıy lehçeleri * Ethnologue * Hantıy dili ve Hantılar * Hantıy Tarihi, nüfusu ve sosyoekonomisi * Hantıy kaynakça dizini

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.