Osmanlı Eyaletleri

Kısaca: Osmanlı Devleti, çeşitli yönetim bölümlerine ayrılmıştır. Bu yönetim bölümleri devlet teşkilatının bir parçasıdır. ...devamı ☟

Osmanlı klasik dönemde (1453-1826) sancakların birleşerek oluşturduğu beylerbeyi ile yönetilen idari birime vilayet/eyalet denirdi. Eyaletler salyaneli ve salyanesiz yani yıllıksız ve yıllıklı olarak ikiye ayrılırdı ve ayrica bağımlı iç özerk devletler Osmanli idaresi altındaydı.

Salyanesiz eyaletler, mahsulatı has, zeamet ve tımar olarak ayrılmış, öşür ve resimleri havas-ı hümayun ismiyle hazineye, beylerbeyi ve sancakbeyi haslarına ve bir de zeamet ile tımara ait olmak üzere bölünmüştü.

Salyaneli eyaletler; has, zeamet ve tımara ayrılmayarak doğrudan doğruya devlet hazinesi tarafından mıntıka mıntıka her sene iltizama verilirdi; bu eyaletlerin senelik hasılatından bir kısmı beylerbeyi, sancakbeyi, asker vs. maaşları için dağıtıldıktan sonra önceden belirlenmiş bir miktari (salyaneyi) devlet hazinesine yollanırdı. Salyaneli eyaletler daha çok merkezden uzak Arap Müslümanlarin çoğunlukta oldukları eyaletlerdi. Bu tip eyaletlerde hükümet Yeniçeri garnizonlari bulundurur ve merkezden beylerbeyi, defterdar ve kadilari tayin ederdi.

Bağımlı iç özerk devletler: Bu eyaletler doğrudan doğruya Osmanlı merkezi idaresi altında olmayıp belirli bir yıllık vergi ödemesi yapmak ve idarecilerinin Osmanlı merkezi tarafından seçilip onaylanmaları dolayısıyla Osmanlı devletine bağımlı idiler. Bunlardan Eflak, Bugdan, Transilvanya, Ragusa Cumhuriyeti, Gürcistan, Çerkezistan, Kazak Hetmanlığı, bir zaman icin Orta Macaristan Kiralligi Hiristiyan idi ve müslüman idarecileri olanları ise Kirim Hanlığı, Mekke Şerifliği, Gilan Hanlığı, Şirvan Hanlığı ve Osmanlı devletine ilk katıldıkları zamanlar ve Osmanlı devleti düşme devirinde Tunus, Trablus-Garp ve Cezayir idi. Doğu Anadolunun bazı bölgelerinde 1514 Amasya antlaşmasına göre ise veraset yolu ile tayin edilen kabile başkanlarinin sancak beyi olarak idare ettikleri sancaklar bulunmakta ve bunlara "Kürt hükümeti" sancagi adi verilmekte idi. "Kürt hükümeti" sancaklarinda butun vergi gelirler sancak beyinin olduğu kabul edilmekte idi, ama verasetle iş başına gelen sancak beyi hükümet merkezine belirli sayıda sipahi sağlamak zorunluluğu altındaydi.

Şunu da söylemek gerekmektedir ki eyalet sayısı devletin toprak kazançları ve kaybetmeleri ile devamli değişme göstermistir. Örneğin 1520de sadece 6 tane eyalet ve beylerbeylik varken Kanuni Sultan Süleyman devrinde eyalet ve beylerbeylik sayısı 16 olmuştur. Bir padişah zamanında bile eyalet sayısı ve statüsü değişme göstermiştir. Örneğin Kanuni zamaninda 1520de Mohaç Meydan Savaşı sonucu ele geçirilen Macaristanın çok büyük bir kısmı önce bağımlı iç özerk bir kırallık halinde idare edilmiştir. Ama Macar Kıralı olan Zapolyanın 1540da ölümü ile Habsburglar Macar kırallığına hak iddia etmeleri üzerine 1541 seferi sonucu olağanüstü yetkileri olan Budin Beylerbeyliği kurulmuştur.

Salyanesiz eyaletler


  1. Anadolu Beylerbeyliği
  2. Rumeli Beylerbeyliği
  3. Karaman Beylerbeyliği
  4. Rum Beylerbeyliği
  5. Trabzon Beylerbeyliği
  6. Diyar-ı Bekr Beylerbeyliği
  7. Dülkadir Beylerbeyliği
  8. Cezayir Bahriye Beylerbeyliği
  9. Kars Beylerbeyliği
  10. Erzurum Beylerbeyliği
  11. Cezair-i Bahr-i Sefid Beylerbeyliği
  12. Bosna Beylerbeyliği
  13. Budin Beylerbeyliği
  14. Van Beylerbeyliği
  15. Kıbrıs Beylerbeyligi
  16. Tunus Bahriye Beylerbeyliği
  17. Şehr-i Zor Beylerbeyliği
  18. Çıldır Beylerbeyliği
  19. Kefe Beylerbeyliği
  20. Özü Beylerbeyliği

Salyaneli eyaletler

  1. Mısır Beylerbeyliği
  2. Trablus-Sam Beylerbeyliği
  3. Halep Beylerbeyliği
  4. Bagdat Beylerbeyliği
  5. Basra Beylerbeyliği
  6. Musul Beylerbeyliği
  7. Trablus-garp Beylerbeyliği
  8. Bingazi Beylerbeyliği
  9. Hicaz Beylerbeyliği
  10. Yemen Beylerbeyliği
  11. Rakka Beylerbeyliği
  12. Habeş Beylerbeyligi
  13. Lahsa Beylerbeyliği

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Osmanlı eyaletleri listesi
3 yıl önce

Osmanlı eyaletleri ve Osmanlı beylerbeylikleri listesi, Osmanlı Devleti'nde 250'den fazla eyalet vardır. 5 tane özerk bölge vardır. 1864'te kabul edilen...

Trablusşam Eyaleti
3 yıl önce

Cebeliyye, günümüz Cebele, Suriye ve civarı) Osmanlı eyaletleri listesi Şam Eyaleti Halep Eyaleti Osmanlı vilayetleri listesi Şam Vilayeti Humus, Suriye...

Şehrizor Eyaleti
3 yıl önce

oldu. Eyaletin başkenti Şehrizor yani bugünkü Kerkük idi. Bağdat Eyaleti Osmanlı eyaletleri listesi Şehrizor ^ John Macgregor (1850). Commercial statistics:...

Cezayir-i Garp Eyaleti
6 yıl önce

fundamentalism in the modern world, Twenty-First Century Books, 1995, ISBN 978-1-56294-435-3, p. 73. ^ Osmanlı eyaletleri ^ Yeni Rehber Ansiklopedisi....

Nogay Eyaleti
6 yıl önce

Nogay Eyaleti veya Küçük Nogay Eyaleti, geçici Osmanlı Devleti eyaletidir. Eyalette gerçek bir Osmanlı Devleti yönetimi kurulamamış sadece Osmanlı hakimiyeti...

Zülkadriye Eyaleti
3 yıl önce

Zülkadriye Eyaleti veya 1831'den sonraki adıyla Maraş Eyaleti, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 19. yüzyıldaki yüz ölçümü 77.352 milkare (200.340 km2)...

Mora Eyaleti
3 yıl önce

Mora Eyaleti veya Mora Beylerbeyliği, 1661 yılında IV. Mehmed zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. 1460'ta Fatih Sultan Mehmed'in komutasındaki Türk...

Halep Eyaleti
3 yıl önce

Halep Eyaleti veya Halep Beylerbeyliği, 1516 yılında kurulan Osmanlı eyaleti. 1516'da I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusunun Mercidabık Muharebesi'nde...