Adaptasyon

Kısaca: Adaptasyon veya uyum, doğal seleksiyonda (doğal seçilim) başarılı olmuş, ona sahip olan organizmayı evrimsel olarak daha uyumlu kılan bir özelliktir. Sıfat olarak, yani böylesi bir özelliği tarif etmek için, ''adaptif'' (uyabilen) terimi kullanılır. ...devamı ☟

adaptasyon
Adaptasyon

Kelimenin kökeni

Fransızca
isim

adaptasyon (belirtme hâli adaptasyonu, çoğulu adaptasyonlar) .nu

  1. doğal seleksiyonda (doğal seçilim) başarılı olmuş, ona sahip olan organizmayı evrimsel olarak daha uyumlu kılan özellik, uyarlama, uyum

Kaynaklar

  • TDK Sözlüğü: "adaptasyon"

Adaptasyon, canlıların bulundukları bölgeye uyum sağlamaları. Çeşitli asırlarda yaşamış biyologlar, bilgi, tecrübe ve inançlarına göre adaptasyonu değişik şekilde yorumladılar. Canlıların basitten mükemmele doğru değiştiğini ilk yazan, Fransız doktoru Lamarc’tır. Lamarc 1809’da neşrettiği Filozofi Zoolojik ismindeki kitabında; “Canlıların bir asıldan türeyebileceğini” yazdı. Fakat aynı asırdaki biyologlar, Lamarc’ın verdiği misallerin, hayvanların birbirine dönmesini değil, “adaptasyon”u gösterdiğini söylediler.

Paleontoloji uzmanları, her çeşit canlının kendi çeşidi içinde değişebildiğini, bir canlının başka çeşit canlıya dönmediğini kabul etmektedir.

Askerlerin, bulunduğu araziye göre kendilerini uydurmaları, kamuflaj yapmaları, bir çok hayvanın bulunduğu çevreye ve mevsime göre rengini uydurması birer adaptasyondur. Bukalemunun bulunduğu yere rengini uydurması, çöllerde yaşayan hayvanların tüylerinin renginin çölde görünmeyecek şekilde olması hep adaptasyona misaldir. Kara kurbağa, üzerinde yaşadığı topraktan çok zor ayırt edilir. Göl kurbağası, üzerinde gezindiği yeşil yerler kadar yeşildir. Kutup ayısı ve kutup baykuşu, kar gibi beyazdır. Tropik balıklar, içinde saklandıkları parlak mercan kayalıkları gibi pırıl pırıldır. Kakum, kar tavuğu, kar tavşanının tüyleri kışın beyaz, yazın kahverengindedir. Bunlar gibi örnekleri çoğaltmak mümkündür.

Edebiyatta adaptasyon

Adapte etme, uyarlama. Her hangi bir dilde yazılmış edebi bir eseri örf, adet ve karakterler bakımından değiştirerek, başka bir dile aktarma yahut da bir türden başka bir türe dönüştürme işine denir. Ancak ifade etmek gerekir ki, adapte eserler orjinalleri kadar, hatta onlardan daha da değerli olabilmektedir.

Adaptasyonun edebiyatta iki şekli vardır:

1 — Başka bir dilde yazılmış edebi bir eserin milli örf ve adetlere uydurularak o dile aktarılmasıdır.

2 — Bir edebi eserin yazıldığı türden başka bir türe aktarılmasıdır.

Edebiyatımızda birinci maddede belirtileri adaptasyonun en güzel örneklerini Ahmet Vefik Paşa vermiştir. Ahmet Vefik Paşa'nın özellikle Moliere'den yaptığı adapteler Türk tiyatrosu için büyük önem taşımaktadır.

Herhangi bir eseri bütün olarak örf, adet, yer ve karakter bakımından değiştirerek, tercüme edildiği milletin hayatına uydurmaya da adapte denir. Adapte, adaptasyon işini yapmaktır.

Ahmet Vefik Paşa'nın Moliere'den yaptığı adaptasyonlardan birkaç eser:

a) Zor Nikahı b) Zoraki Tabib c) Yorgaki Dandini d) Dekbazlık

adaptasyon

1 . Uyarlama.
2 . edebiyatBir eseri çevrildiği dilin, konuşulduğu toplumun yaşayışına, inançlarına uyarlama.
3 . teknikBirbirine uydurma.
4 . zoolojiUyma.

adaptasyon

Osmanlıca adaptasyon kelimesinin Türkçe karşılığı.
Fr. Tatbik etme işi. Bir şeyin bir başkasına göre ayarlanması. Bir canlının, yaşadığı muhite uyması işi. * Yabancı dilde yazılmış bir eseri yerli adlar ile ve yerli hayata uydurarak çevirme.

İlgili konular

dil edebiyat

misafir - 9 yıl önce
Bence burada bir eksiklik var çünkü adaptasyonun fen alanındaki tanımı yok. Onu da ben yapayım isterseniz. Adaptasyon, bir canlının düşmanlarından ve tehlikelerden korunması için doğayla iç içeymiş gibi görünerek görülememesi.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Adaptasyon
3 yıl önce

terimi kullanılır. Adaptasyon, canlıların ortamlarında başarılı bir şekilde yaşamasını sağlayan kalıtsal değişikliktir. Adaptasyon, yapısal, davranışsal...

Adaptasyon, Dil, Edebiyat, Taslak
Birlikte adaptasyon
6 yıl önce

Birlikte adaptasyon veya eş adaptasyon, çevreye uyum sağlayan avantajlı genetik özelliklerin, karşılıklı bir mutual ilişki oluşturacak şekilde geliştirilmesi...

Deneysel evrim
6 yıl önce

kullanılarak; mutasyon, seçilim ve adaptasyonlar ile bunların gelişimine dair bulgular elde etmek mümkün olmaktadır. Adaptasyonun gerçekleşmesi için pek çok jenerasyona...

Polimorfizm
3 yıl önce

Doğada sıkça rastlanan polimorfizm; biyoçeşitlilik, genetik varyasyon ve adaptasyon ile ilişkilidir. ^ Ford, E.B.; 1965, Genetic Polymorphism, Faber & Faber...

Adi korunga
7 yıl önce

türü. Sulama imkânı olmayan topraklarda yetişmesi ve kireçli topraklara adaptasyon yeteneği açısından değerli bir bitkidir. Pembe renkli ve salkım şeklindedir...

Adi korunga, Taksokutu, Bilimsel sınıflandırma, Binominal nomenklatür, Bitki, Fabaceae, Magnoliophyta, Magnoliopsida, Plantae, Taslak, Tür
Evrimsel biyoloji maddeler dizini
6 yıl önce

İ J K L M N O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z Ayrıca bakınız Abiyogenez - Adaptasyon - Adaptif radyasyon - Alel - Alel frekansı - Allopatrik türleşme - Altrüizm...

Nyctanassa carcinocatactes
7 yıl önce

gösterilmiştir. Gaga ve bacak özellikleri kara yengeçleri ile beslenmek için bir adaptasyon olarak değerlendirilmiştir. Bu türe ait erken dönem tarihçilerin kayıtları...

Canlı
3 yıl önce

Canlılar alemi Canlılarda beslenme Canlılarda davranış Canlılarda çoğalma Adaptasyon Yaşam ^ a b TDK Güncel Türkçe Sözlük BBCNews 10 Eylül 2017 tarihinde Wayback...

Canlı, Canlı