Formaldehit

Kısaca: Metanal da denilen ve formülü H2C= O olan bir organik bileşik. Özellikleri: Doymuş aldehitler sınıfının en küçük üyesidir. Saf formaldehit, renksiz ve zehirli bir gazdır. ...devamı ☟

formaldehit
Formaldehit

Formaldehit, Aldehitlerin en küçük üyesidir. Diğer ismi Metanal`dir. Karbonil grubunun boş olan iki bağına birer hidrojen bağlanmasıyla oluşur.

Kaynama noktası -21°C ve erime noktası -29°C’dir. Formaldehit, genellikle % 37’lik sulu çözeltisi şeklinde taşınır veya depo edilir. Bu çözeltiye formalin denir. Formalinden, düşük basınç altında su buharlaşıp, ayrıldığı zaman, paraformaldehit meydana gelir. Bu bir polimer olup, formülü HO (CH2O)xH olan beyaz katı bir maddedir (x yaklaşık 30’dur). Bu polimer ısıtıldığı zaman, gaz formaldehide dönüşür. Bundan dolayı, gaz formaldehit elde etmek için, uygun bir kaynaktır. Saf formaldehitten, polimer ürünler elde edilebildiği gibi, fenol ve kazein ile de sentetik reçine ve plastikler imal edilmektedir.

Elde edilişi

Ticari olarak, metanol buharının hava oksijeni ile oksitlenmesinden veya tabii gazların uygun oksidasyonu ile elde edilir. Kullanılışı: Formaldehit polimerleştirilirse, polioksimetilen adında katı, beyaz, suda çözünmeyen bir ürün elde edilir. Formaldehit, proteinler ile suda çözünmeyen bileşikler meydana getirdiğinden, zehirlidir. Bu özelliği ve ucuz olması dolayısı ile dezenfektan (mikrop öldürücü) olarak kullanılır. Sudaki çözeltileri anatomik ve mikroskobik preparatları korumakta kullanılır. Formaldehidin amonyak ile reaksiyonundan urotropin adında bir böbrek ilacı elde edilir. (bkz. Galalit) 


Kullanım alanı

Formaldehit kimya endüstrisinde en yaygın olarak kullanılan ve üretilen maddelerden birisidir. formik aldehit ve metil aldehit olarak ta bilinmektedir. renksiz bir gazdır ve sıklıkla en fazla %40 lık olmak üzere sulu çözelti halinde kullanılır (formalin). formalin çözelitlerinde bir miktar da metil alkol bulunmaktadır. gerek gaz hali gerekse sıvı çözeltisi kendisine özgü, hoşa gitmeyen bir kokuya sahiptir. oksitleyen maddelerle hızla tepkimeye girer, yüksek derişimlerinde yanıcı bir sıvıdır. hidroklorik asitle bis (klorometil) eter buharı oluşturacak şekilde tepkimeye girer, oluşan bu madde ise kanser yapıcı bir maddedir. tıbbi laboratuvarlarda koruyucu sıvı ve sterilize edici madde olarak kullanılmaktadır. başlıca reçine imalatında ve kimyasal üretim ara maddesi olarak kullanılmaktadır. üreformaldehit ve fenolformaldehit reçineler köpük yalıtımı malzemelerinin, yapımında, sunta ve kontraplak imalinde tekstil ürünlerinin işlenmesinde, ve ayrıca, formaldehit üre, fenol ve melamin reçinelerinin yapımında kullanılmaktadır.

Formaldehit etkilenimi çoğu kez gaz halinde iken solunum yoluyla alınmasına bağlı olarak meydana gelir. ancak sıvı formaldehit deri yoluyla da emilebilir. işçiler, üretim sırasında, maddelerin işlenmesinde ve reçine imalatında etkilenebilir. sağlık elemanları, eğitim görevlileri ve öğrenciler de formaldehit içerisinde saklanan ve hazırlanmasında formaldehit kullanılan materyallere bağlı olarak yüksek etkilenim riski altındadır. tüketiciler inşaatta kullanılan bazı malzemelerden, kozmetiklerden, ev mobilyalarından ve dokuma ürünlerinden yayılan formaldehitten etkilenebilirler. ani formaldehit etkilenimi ölüme neden olabilir. koku eşiği 1 ppm civarındadır. koku duyusu yorgunluğuna bağlı olarak formaldehit kokusunu algılama eşiği zamanla yükselebildiğinden kokunun uyarıcı bir faktör olarak kabul edilmesi çok zordur. uzun süreli olarak düşük dozlarda formaldehite maruziyet solunum güçlüğü, ekzema ve allerjik reaksiyonlara yol açabilir. formaldehit insanlarda kanser yapıcı maddeler arasında sayılmaktadır. burun ve akciğer kanseri ile bağlantılı, beyin kanseri ve lösemiyle de ilişkili olduğu düşünülmektedir. havada 0, 1 ppm bulunduğunda, gözlerin sulanmasına, öksürüğe, nefes darlığına, hırıltılı solunuma, deri döküntülerine, allerjik tepkilere, göz, burun ve boğazda yanmaya neden olur. etkilenime bağlı olarak kusma ve ishale de yol açar. duyarlığa yol açması nedeniyle daha sonraki etkilenimler aynı derişimde daha şiddetli reaksiyolara yol açabilir. 2 ppm konsantrasyonda gözlerde tahriş yapar, 20 ppm de tek bir etkilenimle bile korneada kalıcı matlaşmaya neden olur. 25 ppm üzerindeki etkilenimler öldürücü akciğer ödemi dahil çok şiddetli tepkilere yol açar. sahte rakı içiminde esas insanı ölüme/körlüğe sürükleyen madde. sahte rakı üretiminde etil alkol yerine metil alkol kullanılır. metil alkol karaciğerde parçalanarak formaldehit`e dönüşür. olaylar gelişir.

Kaynak

* Vikipedi
  • Rehber Ansiklopedisi

formaldehit

Doymuş aldehitlerin ilk üyesi olan H-CHO formülündeki aldehit.

formaldehit

Türkçe formaldehit kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. formaldehyde

formaldehit

doymuş aldehitlerin ilk üyesi olan h-cho formülündeki aldehit.

formaldehit

Türkçe formaldehit kelimesinin Fransızca karşılığı.
formol [le]

formaldehit

Türkçe formaldehit kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Formaldehyd

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Formaldehit
3 yıl önce

Formaldehit CH2O formülüne sahip bir organik bileşiktir. Aldehitlerin en basit üyesidir, diğer ismi Metanal'dir. Karbonil grubunun boş olan iki bağına...

Formaldehit, Aldehit, Hidrojen, Karbonil grubu, Kimya, Taslak, Metanal
Formalin
3 yıl önce

Formalin, formaldehit gazının sudaki %37'lik derişimli çözeltisine verilen addır. Formaldehitin gaz hâlde taşınmasının güvenli olmadığından dolayı sulu...

Aldehit
3 yıl önce

yükseltgenerek karboksilli asitleri, indirgenerek alkolleri verirler.Formaldehit ve asetaldehit gibi aldehitler kolayca polimerleşir. Bu basit aldehitler...

Aldehitler, Alkol, Antiseptik, Bileşik, Formaldehit, Glikoz, Hidrojen, Karbonil grubu, Kimya, Steroit, Taslak
Galalit
3 yıl önce

Galalit, sütün kazeini ile formaldehitten elde edilen bir plastik madde. Formaldehit molekülleri kazein (protein) molekülleri ile birleşirken su çıkar...

Galalit, Formaldehit, Kazein, Oyuncak, Plastik, Protein, Reaksiyon, Süt, Düğme, Tarak, Kondansasyon
Takılıp kalma
6 yıl önce

zamanla yapı değişimini önleyip; örneğin kararlı hale gelmesini sağlayan alkol, formaldehit çözeltisi vb. bir sıvıda yeterli süre bekletilmesi işlemidir....

Fenol
3 yıl önce

çözeltisi FeCl3 ile mor renk verir.Bu fenolun tanınma reaksiyonudur. Fenol formaldehit ile polimerleşerek plastik oluşturabilir. Fenoller ve alkoller arasında...

Toksin
3 yıl önce

iki grubundan birisi yok edildiğinde ötekisi etkinlik kazanır. Misal, formaldehit veya ısıyla toksik grup ortadan kalkar. Sadece haptofor grubu sabit kalır...

Toksin, Akyuvar, Anatoksin, Antijen, Antikor, Atardamar, Bakteriler, Barsak, Beyin, Böbrek, Damar
Bakalit
3 yıl önce

tarafından 1909 yılında bulunmuş suni bir reçinedir. İletken değildir. Formaldehit ve fenolün, bazik ortamda amonyakla ısıtılması ile elde edilir. Reçineleşme...