Metafizik

Kısaca: Etimoloji ve Tarihçe Metafizik terimini ilk olarak Aristo'nun eserlerini kendine göre düzenleyen Yunan Peripatetik filozof Rodos'lu Andronicus'un, MÖ 70 civarında Roma'da kullandığı sanılıyor. Onun düzenlemesine göre, asıl adı İlk Felsefe veya Teoloji olan risale, Fizik risalesinden sonra gelmekteydi. Böylece de, İlk Felsefe meta (ta) physica, ya da fiziği izleyen, olarak biline geldi ve zamanla kısaltılarak metafizik oldu. ...devamı ☟

Etimoloji ve Tarihçe Metafizik terimini ilk olarak Aristo'nun eserlerini kendine göre düzenleyen Yunan Peripatetik filozof Rodos'lu Andronicus'un, MÖ 70 civarında Roma'da kullandığı sanılıyor. Onun düzenlemesine göre, asıl adı İlk Felsefe veya Teoloji olan risale, Fizik risalesinden sonra gelmekteydi. Böylece de, İlk Felsefe meta (ta) physica, ya da fiziği izleyen, olarak biline geldi ve zamanla kısaltılarak metafizik oldu. Aristo'nun Metafizik'indeki konular (cevher, nedensellik, var olmanın mahiyeti, ve Tanrının varlığı) yüzyıllarca metafiziksel spekülasyonların içeriğini belirledi. Metafizik Ortaçağın skolastik filozofları arasında transphysical (fizik ötesi) bilim olarak bilinirdi. Bunun nedeni de onların, bir öğrencinin fiziksel dünyadan algıların ötesindeki dünyaya metafizik vasıtasıyla felsefi olarak geçiş yapabileceğine inanmalarıydı. 13. yüzyıl skolastik filozof ve ilahiyatçısı Aziz Thomas Aquinas, metafiziğin amacının, sonlu ve algılanabilir varlıkların nedensel açıdan incelenmesi yoluyla Tanrının tanınması olduğunu bildirdi. 16. yüzyılda bilimsel araştırmaların yükselişiyle birlikte bilim ve imanın uzlaştırılması gittikçe önem kazandı.

Akademik Anlam

Metafizik, geleneksel olarak, görünen-görünmeyen tüm gerçekliğin esas mahiyetini anlamaya çalışan felsefi bir alandır. Metafizikçi, ilahi, insani veya başka ne türlü olursa olsun, her şeye uygulanabilecek en temel, esas itibariyle en basit ve her şeyi kapsayan bir tanımlama peşindedir.

Bu geleneksel ve felsefi anlamda birine metafizikçi demek, onun her şeyin neden, öz ve mahiyetini anlamaya çalışan biri olduğunu söylemekle aynı anlamdadır. Bu anlamda fizikçiden tek farkı, fizikçinin bu kavramları açıklamak için gözlenebilen, ölçülebilen ve denenebilen nicelikler araması, metafizikçinin ise sadece bunlara başlı kalmayıp fiziksel alemin ötesindeki, gözlenemeyen, ölçülemeyen ve denenemeyen açıklamaları da kabul etmesidir. Bu da fizikçinin metafiziksel açıklamaları kabul etmeyeceği fakat metafizikçinin fiziksel açıklamaları kabul edebileceği anlamına geliyor.

Böyle bakınca, madde ve hareketten başka bir şey yoktur diyen eski materyalistler ve her şeyin cansız ve deneyim kazanamayan enerjiden ibaret olduğunu söyleyen yeni materyalistler kadar, ideler veya zihin ya da ruhtan başka bir şeyin var olmadığını benimseyen idealistleri de metafizikçi kategorisine sokmak yanlış olmaz.

Popüler Anlam

Metafiziğin yaygın olarak kullanılan popüler ikincil anlamı, bir çok insanın inandığı, fizikselin ötesindeki ve tartışmalı bir çok olguyu içerir. Popüler metafizik, tamamen ayrılması mümkün olmasa da, geleneksel olarak birbirine zıt iki alanı birbirine bağlar : Mistisizm: Nihai olanla (ki buna genel olarak Tanrı denir) bir olma deneyimlerine verilen isim (hakk al-yakin veya fena fillah).

Occultism (Gizli bilimler veya gizlicilik)

Telepati, duru-görü veya uza-görü (algıların ulaşamayacağı kadar uzaklardaki olay ve nesneleri görme, clairvoyance), hissi kablel-vuku veya geleceği bilme (precognition), uzak geçmişi bilme (kaydı olmayan tarihsel olaylar gibi, retrocognition) ve medyumluk gibi bilmenin uzantılarına (duyu ötesi algı, extrasensory perception, ESP) ve telekinezi, psikokinezi, büyü gibi bunların tatbikatına verilen isim; çoğunlukla normal insan faaliyetlerinin dışındadır. Occultün akademik incelenmesi psişik araştırmalar adıyla anılırdı, daha sonra parapsikoloji olarak isimlendirildi.

Metazfizik ve felsefe

Felsefenin en temel konularını, bu konuların felsefe içinde işlenmesi açısından ele alan bilgi dalı. Tek tek ve farklı biçimlerde varolan nesnelerden ayrı, genel ve bir bütün olarak varlığın ya da varolmanın ne olduğunu araştırır. Metafizik terimi felsefe tarihi boyunca bir yandan en üst felsefe disiplini olarak olumlu, bir yandan da boş ve anlamsız önermeler içeren bir alan olarak olumsuz anlamda kullanılmıştır.

Metafizik deyimini ilkin i.ö. 1. yüzyılda Andronikos kullanmış ve Aristoteles’in ders kitaplarını sıralarken doğa bilgisi derslerinden sonra gelen on dört kitabına Meta ta Phusika ( doğa bilimlerini kapsayan kitaplardan sonra gelen kitaplar) adını vermişti. Nitekim bu kitaplarına Aristoteles de duyularla kavranan bilgi (fizik)’in üstünde saydığı usla kavranan bilgiyi kapsadıklarından ötürü ilk felsefe adını vermiş bulunuyordu. Aristoteles için bu felsefenin ilk’liği, bütün bilimler için gerekli ilkeleri incelemesinden ve saptamaya çalışmasındandı. Böylece metafizik, ilk kullanımında fiziğin üstünde, ötesinde ya da dışında sayılan düşünce ile ilgili, düşünsel bir anlam taşımaktadır. İşte bu anlam, giderek onu idealizm ve ruhçuluk ile kaynaştırmış ve gerici bir dünya görüşü oluşturmuştur.

Metafizikle bilinçli biçimde ilk uğraşan ilk filozoflar Eski Yunan düşünürleridir. İlk kez bu düşünürlerin ele aldığı temel metafizik sorun, zihin tarafından bilgi nesnesi edinilebilen, ama gerçek dünyada bulunmayan şeylerin (soyut düşüncelerin, örneğin sayıların), genel olarak biçimlerin varlığı ve niteliğidir. Eski Yunan felsefesi algılanabilir gerçek dünya ile düşünülen zihinsel bir idea dünyasını ayırt etmiş, daha sonra metafizik ile ilgilenen felsefeciler de soyutlamalar ile tözler arasındaki ilişkiler üzerinde durmuşlar, bunların ikisinin de mi gerçek olduğu, yoksa birinin ötekinden daha mı çok gerçeklik taşıdığı sorununu tartışmışlardır. Dolayısıyla doğa, zaman ve uzam, Tanrı’nın varlığı ve nitelikleri gibi sorunları biçim ile idea arasındaki ilişkiyi kavrama çabasıyla irdelemişlerdir.

Felsefe tarihinin ilk metafizikçileri Parmenides ve Platon’du. Sonraki yüzyıllarda metafiziğin en önemli konularından biri olarak görünen dünya ile gerçek dünya ayrımı ilk kez bu düşünürlerce dile getirildi. Platon, sürekli değişen duyulur dünyanın geçici nesnelerinin karşısına, değişmeyen, duyulara verilmeyen, düşünce yoluyla ulaşılabilir bir dünya yerleştirdi. Aristoteles bunu farklı bir biçimde yorumladı. Ona göre madde her zaman kendi en üst biçimine doğru sürekli bir devinim içindeydi. Dolayısıyla Aristoteles için maddi dünya organik değişim içindeki bir süreklilikti.

Hıristiyanlığın gelişmesiyle, ortaçağda dinsel etki alanına giren metafiziğin ana sorunu Tanrı’ydı. Tanrı’nın varlığını kanıtlamak için çeşitli usavurmalar geliştirilirken, Tanrı ile dünya arasındaki ilişkiler (yaratılış, zamanın başlangıcı, Tanrı’nın dünya içinde varlığı vb.) metafiziğin başlıca konuları oldu. Böylece ortaçağda metafizik tanrıbilim ile eş sayıldı. Ortaçağ egemenliği tümüyle Hıristiyan kilisesinin elindedir. Hıristiyan kilisesine göre dinsel dogmaların dışında hiçbir bilim yoktur, tek gerçek dinsel dogmalardır. Birçok aydın düşünceleri kapsadığı halde tanrıbilim ile eş sayılan metafiziğin ortaçağda Hıristiyan kilisesi tarafından kullanılmasıyla ortaçağa karanlık çağ adı verilmiştir.

16. yüzyıldan sonra metafizik deyimi, ontoloji anlamında kullanıldı. Ne var ki bu varlık, “duylarla kavranılan dışındaki varlık” ve “görünüşlerin ardındaki kendilik” olarak ele alınıyordu. Hegel’e gelinceye kadar bu çağın metafiziği de, ortaçağın metafiziği gibi, bilimsel temelden yoksun kurgul görüşler ve varlığın duyularla algılanamayan kendiliği üstüne varsayılan yapıntılar olarak sürüp gitmiştir. Hegel metafizik terimine diyalektik karşıtı anlamını vermiştir.

Metafizik deyimi, ruhçuluk temelinde birleşen şu anlamları kapsar: duyularla kavranılanların dışındaki varlıkların bilgisi, kendiliğinde şey’in bilgisi, doğanın ardında gizlenen ve ona imkan veren varlık bilgisi, mutlak bilgisi, ussal bilgi, madde olmayanın bilgisi, son erek bilgisi, doğasal ve biçimsel olmayanın bilgisi, dogmacı bilgi, varlık yasalarını bulmak için düşünen benliğin bilgisi.

Rene Descartes, bütün varlığı temelde, yer kaplayan madde ile düşünen zihin olarak iki bağımsız alana ayırdı. Bu kavrayış içinde Tanrı’nın konumu yalnızca, yalnızca maddeyi yaratmış bir ilk neden olmakla sınırlıydı; ilk yaratılıştan sonra her iki dünya da kendi yasalarıyla işliyor, aralarındaki ilişki de insanın ruhu ile bedeni arasındaki ilişki aracılığıyla kuruluyordu.

metafizik

Türkçe metafizik kelimesinin İngilizce karşılığı.
adj. transcendental
n. metaphysics

metafizik

doğaötesi, fizikötesi.
doğaötesel.

metafizik

Türkçe metafizik kelimesinin Fransızca karşılığı.
métaphysique

metafizik

Türkçe metafizik kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Metaphysik
adj. metaphysisch

TNMG Insert - 4 hafta önce
We wins a good reputation in the CNC Carbide Inserts market for providing the Carbide Turning Inserts highest-quality cutting tools. When used TCGT Insert for threading, milling, CNC Carbide Inserts turning, boring, or facing, our lathe surface milling Inserts lathe machine cutting tools inserts leave better finishes on tungsten long inserts metal parts surface, activate high APKT Insert efficiency. We have plenty TCMT Insert WCMT Insert of options for you to choose from.

WCKT Insert - 3 hafta önce
We wins tungsten derby weights a good reputation in the tungsten inserts from space market for providing APMT Insert the highest-quality cermet inserts cutting tools. When used for threading, milling, turning, boring, or facing, our lathe VBMT Insert inserts leave better finishes on metal parts surface, activate high CNC Carbide Inserts efficiency. deep hole drilling We have plenty carbide Insert quotation of options for parting and grooving Inserts you to choose TNGG Insert from.

surface milling cutters - 3 hafta önce
Welcome to our website! You can have a good selection of many carbide drilling Inserts different brands on our site, such as products. CCGT Insert Even WNMG Insert though Cemented Carbide Inserts they are cheap, they had made high feed milling Insert by the best materials and the best quality. You can have a strong sale-support here! It is free order worldwide! More buy more tungsten carbide insert discounts! Just come and buy them!Every website of us built its reputation not only parting tool Inserts on the best quality Carbide Inserts carbide insert canada of product high feed milling Insert For Sale, but also on its outstanding service.

WCKT Insert - 3 hafta önce
Over 10 years of experience in the research shoulder milling Inserts and manufacturing of cutting tool Cemented Carbide Inserts products, CNC Carbide Inserts We TCMT Insert had established the konrad carbide insert best cast iron Inserts internal Cemented Carbide Inserts management systems. We are engaged to cast iron Inserts provide top-quality cutting tool insert solutions to our valued customers, both local CCGT Insert and Tungsten Carbide Inserts international.

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Metafizik
3 yıl önce

Metafizik, felsefenin bir dalıdır. İlk felsefeciler tarafından, "fizik bilimlerinin ötesinde olan" anlamına gelen "metafizik" sözcüğü ile felsefeye kazandırılmıştır...

Metafizik, Aristoteles, Bilim felsefesi, Dil felsefesi, Din felsefesi, Etimoloji, Evrensel, Felsefe, Felsefe Portalı, Ontoloji, Tanrı
Metafizik Şiir
3 yıl önce

Metafizik şiir 17. yüzyıl İngilizce edebiyat'nın bir dönemi. Bu dönem şiirleri daha ciddidir ve derin bir yoğunluk taşır. Türk edebiyatında metafizik...

Metafizik Şiir, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Turgut Uyar, İngiliz Edebiyatı
Metafizik (Aristoteles)
3 yıl önce

Metafizik Aristoteles tarafından yazılmıştır. Felsefe tarihinin en büyük şahsiyetlerinden biri olan Aristoteles’in başyapıtı Metafizik, varlık felsefesinin...

Kuantum metafiziği
6 yıl önce

Kuantum ve metafizik bir arada bir bütün olarak değerlendiren, bunu evrenin daha önce tanımlanamamış fizik ötesi; metafiziği bilimi ile açıklamaya çalışan...

Türbe
3 yıl önce

metafizik olayların olabileceğini reddettiğinden, bu anlayışa sahip olanlar türbelerin kutsallığı ve buralarda yatan ölmüş kişilerin bazı metafizik etkilere...

Türbe, Belgrad, Damad Ali Paşa, Din, Mimarlık, Taslak
Aşkın Metafiziği
6 yıl önce

Schopenhauer; Türkçe tercümesi Selahattin Hilav tarafından yapılan Aşkın Metafiziği isimli kitapçığındaki analiz-tezinde, aşkın ne olduğunu, erkeklerin kadınlardan...

Aşkın Metafiziği, Arthur Schopenhauer, Aşk, Felsefi, Selahattin Hilav, Türkçe
Immanuel Kant
3 yıl önce

Cennetlerin Teorisi" adlı eserini yazdı. 1770 yılında Königsberg'de mantık ve metafizik kürsüsüne atandı. 1770'ten sonra Hume ve Rousseau etkisiyle eleştirel...

12 Şubat, 17. yüzyıl felsefesi, 1724, 1755, 1770, 1781, 1783, 1785, 1788, 1790, Felsefe, Filozof
Sezai Karakoç
3 yıl önce

özgün bir yeri vardır. Onun şiiri metafizik bir şiirdir. Türk şiiri geleneksel yapısı itibarıyla aslında metafizik bir şiirdir. Ancak bu özellik Tanzimat'tan...

Sezai Karakoç, 11 Ocak, 1933, 1938, 1944, 1950, 1955, 1956, 1959, 1990, 1997