Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Tsutinalar

Kısaca: üste: çadır önünde Tsutina adamı ve karısı altta: at üstünde geleneksel giysileriyle Tsutina çocukları, Temmuz 2005, Stampede Parade ...devamı ☟

üste: çadır önünde Tsutina adamı ve karısı altta: at üstünde geleneksel giysileriyle Tsutina çocukları, Temmuz 2005, Stampede Parade | etnik grup = | nüfus = 1.982 (2001) 1.916 (2012) | bölge1 = Kanada | nüfus1 = | diller = Tsutinaca, İngilizce | dinler = Hıristiyanlık, Animizm / Şamanizm | ilgili gruplar = Kanada Atabaskları, Ova Kızılderilileri }} Tsutinalar ya da eski adlarıyla Sarsiler (Tsutinaca Tsúùtínà, Karaayakça Saahsiwa, ), Kanada'nın Alberta eyaletinde Calgary yöresinde yaşayan, avcı ve toplayıcı, 18. ve 19 yüzyıllarda ata bağımlı tam göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Ova Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Kuzey Atabaskları içinde tek başına alt grup oluştururlar. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Tsutinalar da yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar. Bugün Kanada'da yalnızca Tsuu T'ina Nation adını taşıyan ve 283.14km² alan kaplayan tek rezervleri bulunur. Bu rezerv 1910-1996 yılları arasında Kanada Ordusu'nun eğitim kampı iken sonradan Tsutinalara devredilmiştir. 2001 sayımında 1.982 kişi olan nüfuslaerı 2012 sayımında 1.916 olarak kaydedilmiştir ya da «many people / every one (in the Nation)») dayanır. Karaayaklarla olan toprak anlaşmazlığından dolayı "cesurlar" ("inatçılar") adını almışlardır. Günümüzde kabilelerin çoğu komşularının verdiği kötü anlamlı adlar yerine kendi adlarının İngilizceleştirilmiş yazımlarını tercih ettiğinden Tsutinalar "Sarsi" adını offensive olarak görmekte ve "Tsutina" adının kullanılmasını istemektedirler. Kabileler 1921 yılında rezervi ziyaret eden Diamond Jenness Tsutinaların 5 band olarak yapılandığını kaydeder: Big Plumes, Crow Childs, Crow Chiefs, Old Sarcees, Many Horses. Rezerve kapatılmadan önce bu bandların herbiri bir şef altında özerk yapıya sahiptiler. Tsutinalar geçmişte Algonkin halklarından üç Karaayak (Piikáni, Káínaa, Siksikáwa) kabilesinin kurduğu Karaayak Konfederasyonu'na yabancı dilli halk olarak dahil olmuşlardı. 1877 yılında imzalanan Treaty No 7 anlaşmasına göre günümüzdeki rezerve kapatılmışlardır. Nüfus Kaptan Palliser 1857'den 1860'a kadarki yolculuğunda Sarsilerin nüfusunu 1400 olarak vermektedir. 1837 çiçek hastalığı salgını, 1864 kızıl hastalığı salgını ile diğer hastalıklar ve savaşlar sebebiyle azalan nüfustan ancak 400-450 kadarı rezerv kurulduğunda kaydedilmiştir. 1924 yıında ise nüfusları daha da düşerek 160 kişiye ulaşmıştır. 1996 yılında ise sayıları 1225 olarak kaydedilmiştir. 2012 sayımında 1.916 olarak kaydedilmiştir == Sosyal yaşam Aile Evlilik genelde aile arasında düzenlenir ve gücüne göre karşılıklı hediyeleşme görülürdü.

Tören ve şenlikler

Tsutinalar günümüzde folklorik de olsa yerli törenleri düzenlerler. bunlardan Beaver Bundle Ceremony ile Medicine Pipe Ceremony törenleri ilkbaharda, Rock Pile Feast bayramı ise yazın yapılır. Ayrıca, Christmas Powwow ile yıllık çok katılımlı ve renkli Aboriginal Days kutlamaları yapılır. == Din Animizm ve şamanizm Tsutinalar rüya yoluyla elde edilebilen doğaüstü gücün varlığına inanırlardı. Bu gücü elde edebilmek için beaver bundle, pipe bundle gibi saklanan eşyaların yerini rüyada görüldüğü yerde bulmalarıyla güce ulaşırlardı.

Hristiyanlık

Günümüzde rezervdeki Tsutinaların çoğu ya Anglikan ya da Katolik mezhebinden Hristiyandırlar. Avcılık ve toplayıcılık Diğer Atabask halkları gibi Tsutinalar da avcı ve toplayıcı göçebelerdi. Her band kendi alanında kışın tipi çadırında kalır ve orman kenarı boyunca avlanır, yazın ise bu beş band biraraya gelip Amerika bizonu avlar, yabani üzümsü ve böğürtlensi meyveleri toplar ve toplu güneş dansı ve bayram törenleri yaparlardı. Günümüzde son yıllarda sığır yetiştiriciliği de yapmaktadırlar. Dış bağlantılar * The Tsuu T'ina Home Page * Community Profile: Tsuu T'ina Nation 145 (Sarcee 145) Indian Reserve, Alberta; Statistics Canada

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.