Madde

Kısaca: Boşlukta yer kaplayan, kütlesi ve eylemsizliği olan her şey maddedir. ...devamı ☟

Boşlukta yer kaplayan, kütlesi ve eylemsizliği olan her şey maddedir.

Madde ile ilgili örnekler Oturduğumuz sıralardan, yediğimiz yiyeceklere, dev yıldızlardan gezegenlere, kullandığımız basit aletlerden bilgisayarlara, tek hücreli canlılardan karmaşık yapılı canlılara, gözümüzle görebildiğimiz bütün nesnelerden, göremediğimiz atmosferdeki gazlara kadar her şey maddedir.

Maddenin sınıflandırılması Maddeler saf maddeler ve Karışımlar olmak üzere ikiye ayrılır. Saf maddeler, Elementler ve Bileşiklerdir. Karışımlar, Homojen karışım ve Heterojen karışım olmak üzere ikiye ayrılır

Maddenin ortak özellikleri



Madde türleri



Maddenin halleri



} Maddenin hali bir maddenin faz durmunu tanımlar. Şu anda 16 tane madde hali tanımlanır. Maddenin dört klasik hali:

Maddenin hallerinin evrende bulunuş yüzdeleri %99 plazma, %0.6 gaz, %0.3 sıvı, %0.1 katı şeklindedir.

Maddenin Ortak Özellikleri

Kütle

Madde miktarı ile büyüklüktür.Kütlenin SI’daki birimini kilogram(kg) dır.Ancak kg’ın binde biri olan gram (g)’da kullanır.

Hacim

Bir maddenin Atmosferde kapladığı yerdir.Hacim’in birimi metre küp (m3) olarak kullanırız.günlük hayata ve deneylerde Litre (L)olarak kullanırız.

Maddenin Ayırt Edici Özellikleri

Özkütle

Maddenin kütlesine ve hacmine bağlıdır

Erime Noktası

Bir maddenin katı haleden sıvı hale geçmesidir.Sıvılar için ayırt edicidir.

Donma Noktası

Bir maddenin sıvı halden katı hale geçmesidir. Sıvılar için ayırt edicidir.

Kaynama Noktası

Bir maddenin sıvı halden Gaz haline geçmesidir. Sıvılar için ayırt edicidir.

Yoğunlaşma Noktası

Bir maddenin gaz halinden sıvı hale geçmesidir.Gazlar için ayırt edicidir.

Süblinleşme

Bir maddenin katı halden gaz haline geçmesidir.Katılar için ayırt edici özelliktir.

Etrafımızda çok değişik maddeler vardır.Bu maddelerin aynı yada farklı olduklarını nasıl ayırt edebilirsiniz.Bu maddelerin sadece kütlelerini yada hacimlerini ölçmemiz bunları farklılandırmak için yeterli mi?

Bir maddenin farklı olduğunu Hacim ve kütlelerini ölçmekle tamamen farklı olduğunu söyleyemeyiz. Bunun yanında karşılaştırılan maddelerin erime noktası, kaynama noktası gibi özelliklerine de bakmamız gerekmektedir. Sadece kütle ve hacimleri ölçmekle yoğunluk hesabı yaparak kısmen de olsa maddenin aynı ya da farklı olduğunu söylemek de mümkündür.

Suyun kaynama noktası 100 oC dir. Su kaç oC de buharlaşır? Buharlaşma olayını açıklayarak, kaynama noktası ile karşılaştırmasını yapınız.

Suyun kaynama noktası 100 oC olması demek Suyun bu noktanın altında buharlaşmayacağını göstermez. Su her zaman donma noktasının üzerinde buharlaşır. Suyun Kaynama noktası dış Basınca karşı yapılan bir işlemdir. Su dış basınç ile aynı düzeye geldiğinde kaynamaya başlar. Su donma noktasının dışında dışarıdan aldığı ısıyı değerlendirerek kaynama noktasına bakmaksızın buharlaşma işlemini gerçekleştirir.

Göller ve nehirler kışın donarlar, ama içlerindeki hayat devam eder. Bu nasıl gerçekleşir Buzun yoğunluğu suyunkinden azdır ve bu nedenle buz su üzerinde yüzer. Isı iletimi konusunda kötü bir iletken olan buz, Suyu aşağıda yalıtır ve bu suyun sıcaklığının donma noktasının altında kalmasını sağlar. Aslında böyle olması işimize gelir, çünkü en üstten en alta kadar bütün su kütlesi donacak olsa, su içindeki hayat tamamen yok olurdu. Üstelik Sıcaklık 0 o C’ın biraz üstüne çıktığında, buz tabakasının üst kısımları erimeye başlamaz. Bunun nedeni buzun bazen erime noktasının üzerindeyken bile yarı kararlı katı halde kalabilmesidir. Bu durum buzun saflık derecesiyle ilgilidir.

Element Yapısında tek cins Atom ihtiva eden saf maddelerdir. Örneğin, Fe, C, N, O

Metaller Ve Genel Özellikleri

1. Isı ve Elektriği iyi iletirler. 2. Hg hariç hepsi oda sıcaklığında katıdır. 3. Asit çözeltileriyle çoğu H2 Gazı açığa çıkarırlar. 4. Kendi aralarında bileşik yapamazlar, fiziksel bir karışım olan alaşımları oluştururlar. Örneğin prinç (Cu-Zn), tunç (Cu-Sn) , çelik (Fe-C-Cr...), 18 ayar Altın (%75 altın-%25 Cu) 5. Elektron almazlar. 6. Yüzeyleri parlaktır. 7. Dövülebilir,tel ve levha haline getirilebilirler.

Ametaller Ve Genel Özellikleri

1. ısı ve elektriği iletmezler. 2. Oda sıcaklığında çoğu gaz halindedir. 3. Kendi aralarında ve metallerle bileşik yapabilirler. 4. Elektron alış-verişi yapabilirler. 5. Sulu Asitlere çoğu etki etmez. 6. Yüzeyleri mattır. 7. Kırılgandırlar.

Bileşik

Yapısında en az iki cins atom ihtiva eden saf maddelerdir. Örneğin, H2O, C6H12O6, NH3...

Çözelti

Birbiri içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlara çözelti denir. Hava, lehim,gazoz,deniz suyu....gibi.

Süspansiyon

Bir katının bir sıvı içerisinde ya da Havada (sis içinde) çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır. Ayran,kahve,tebeşir tozu+su....

Emülsiyon

Bir Sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır.

Örnek Zeytinyağlı Su, benzinli su

Karışımlarla Bileşikler Arasındaki Farklar ve Ortak Yanları

1. Karışımı oluşturan maddeler karışım içerisinde kendi özelliğini koruduğu halde bileşiği oluşturan Elementler fiziksel ve kimyasal tüm özelliklerini kaybederler.

2. Karışımı oluşturan maddeler her oranda karıştığı halde, bileşiği oluşturan Elementlerin kütleleri arasında her zaman basit bir oran vardır.

3. Karışımlar fiziksel yollarla oluşur ve fiziksel yöntemler bileşenlerine ayrılır. Bileşikler ise kimyasal yolla oluşur ve kimyasal yöntemlerle ayrışırılar.

4. Karışımların formülü olmadığı halde, her bileşiğin mutlaka bir kimyasal formülü vardır.

5. Karışımların belirli fiziksel özelliği (öz kütle, kaynama noktası, erime noktası...) olmadığı halde bileşikler bu özelliklere sahip saf maddelerdir.

6. Karışımlar ve bileşikler oluşurken toplam kütle korunur. Bu durum her ikisi içinde ortaktır.

7. Karışımlar ve bileşikler en az iki cins atom ihtiva ederler.

Ayırt Edici Özellikler

1.Öz Kütle Bir maddenin birim Hacminin kütlesine denir. Katı-sıvı-gazlar için ayırt edicidir.

m = d.v Öz kütleyi sadece sıcaklık ve basınç değiştirebilir. Sıcaklık arttıkça maddenin hacmi artar fakat kütle değişmez. Hacim artınca öz kütle azalır.

2. Kaynama Sıcaklığı Saf bir sıvının buhar Basıncının Atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklığa kaynama Sıcaklığı denir. Sıvılar ve Gazlar için ayırt edici bir özelliktir, çünkü kaynama sıcaklığı yoğunlaşma sıcaklığına eşittir.

Tüm maddelerin ortak iki özelliği, kütle ve hacimdir.

Kütle

Kütle bir cisimde ki madde miktarıdır. (Kütle ile ağırlık aynı anlama gelmez)Bir cisme etkiyen yer çekimi kuvveti onun ağırlığıdır. Dünya'da ve Ay'da yer çekimi farklı olduğundan burada ölçülen ağırlıklarda farklıdır.Ama madde miktarı(kütlesi) her yerde aynı olduğundan değişmez.

Hacim

Maddenin boşlukta kapladığı yerdir.Her maddenin bir hacmi vardır

Bir maddenin diğer maddelerden farklılık gösteren özellikleri,onun ayırt edici özelliğidir. Maddenin şekline, miktarına, tadına, kokusuna vb. bağlı olmayan,madde üzerinde doğrudan doğruya görünmeyen farkları ortaya koyan özelliklere ayırt edici özellikleri diyoruz Öz kütle, esneklik,erime ve kaynama noktası,öz ısı, genleşme ve çözünürlük sıkça karşılaştığımız belli başlı ayırt edici özelliklerdir.

madde

Türkçe madde kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. material, matter, stuff, item, substance, article, clause, entry

madde

duyularla algılanabilen, bölünebilen, ağırlığı olan nesne, özdek; sözlük ve ansiklopedilerde tanımlanan, anlatılan sözcük ya da konulardan her biri.
öğe, unsur; para, mal vb. ile ilgili şey.
yasa, sözleşme, antlaşma gibi metinlerde, her biri başlıbaşına bir yargı getiren ve çoğu kez rakamla belirtilen bölüm; ileri sürülen sorun.

madde

Türkçe madde kelimesinin Fransızca karşılığı.
matière [la], substance [la], article [le], clause [la]

madde

Türkçe madde kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Artikel, Chemikalie, Gegenstand, Masse, Material, Materie, Objekt, Stoff, Substanz

madde

1 . Duyularla algılanabilen, bölünebilen, ağırlığı olan nesne, özdek:
"Bütün uyuşturucu maddeler gibi, vazgeçemeyeceği kadar bağlanarak yalana alışır."- N. Cumalı.
2 . Bir şeyi oluşturan öge:
"Cam yapmak için silisli maddeler kullanılır."-
3 . Yasa, sözleşme, antlaşma vb. metinlerde, her biri başlı başına bir yargı getiren ve çoğu kez rakamla belirtilen bölüm:
"Kanun tatbikatında merhamet bilmez. Suçları maddeleriyle ölçer. Hükmünü verir, çarpar."- H. R. Gürpınar.
4 . Sözlük ve ansiklopedilerde tanımlanan, anlatılan kelime, ad veya konulardan her biri:
"Bir uzmanla buluşacağı zaman ansiklopediyi açar, o konuyla ilgili maddeyi okur."- S. Birsel.
5 . İleri sürülen sorun:
"Bu maddeyi ileride inceleriz."-
6 . Para, mal vb. ile ilgili şey:
"Maddeye önem vermek."-
7 . Kendi içinde bütünlüğü olan anlatım:
"Cevapları bir, iki, üç diye maddeledi."-

madde

Osmanlıca madde kelimesinin Türkçe karşılığı.
Zahir duygularla hissedilen, ruhâni olmayıp, ağırlığı olan, cismâni bulunan. * Asıl, esas, cevher, mâye. * Bend, fıkra, kısım. * İlm-i Kelâmda: His âzâmız üzerine bir takım muayyen ihtisâsât husule getiren veya getirebilen, her şey. * Tıb: Çıbanın içinde hasıl olan yara.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Madde
2 yıl önce

Normal madde Ters Madde Karanlık Madde Baryonik madde Baryonik karanlık madde Maddenin hâli bir maddenin faz durumunu tanımlar. Şu anda 16 tane madde hâli...

Atom, Kütle, Hacim, Sıvı, Gaz, Plazma, Amorf Katılar, Katı, Maddenin halleri, Ağırlık, Ters Madde, Karanlık Madde, Özkütle
Karanlık madde
2 yıl önce

girmeyen, varlığı yalnız diğer maddeler üzerindeki kütleçekimsel etkisi ile belirlenebilen maddelere denir. Karanlık maddelerin varlığını belirlemek için gök...

Karanlık madde, 1970, Aksiyon, Astrofizik, Astronomlar, Hubble Uzay Teleskobu, Nötrino, Parçacık fiziği, Taslak, İsviçre, Washington Carnegie Enstitüsü
Kimyasal madde
2 yıl önce

Kimyasal madde, bir kimyasal maddenin sabit bir kimyasal bileşimi ve karakteristik özelliklere sahip bir madde türüdür. Bu kimyasal bağlar bozulmadan...

Maddenin hâlleri
2 yıl önce

Bir fizik terimi olarak maddenin hali, maddenin aldığı farklı fazlardır. Günlük hayatta maddenin dört farklı hal aldığı görülür. Bunlar; katı, sıvı, gaz...

Patlayıcı madde
2 yıl önce

Medyayı oynat Patlayıcı madde, hararet veya şok tesiri ile kimyasal değişikliğe uğrayan, yüksek derecede ısı, çok hacimde gaz meydana getiren, katı, sıvı...

Patlayıcı madde, Taslak şablonları, Taslak madde
Yoğun madde fiziği
2 yıl önce

Yoğun madde fiziği, maddenin yoğun hallerinin fiziksel özellikleriyle ilgilenen bir fizik dalıdır. Yoğun madde fizikçileri bu hallerin davranışını fizik...

Beyaz madde
2 yıl önce

Beyaz madde veya ak madde, sinir sisteminde bulunan nöronların aksonlarının oluşturduğu topluluklara denir. Rengi beyaz olan ve ismini buradan alan maddenin...

Beyaz madde, Akson, Anatomi, Gri madde, Nöron, Sinir sistemi, Taslak, Miyelin
Psikotrop madde
2 yıl önce

Psikotrop madde ya da psikoaktif madde, asıl olarak merkezi sinir sisteminde etkisini gösteren ve beynin işlevlerini değiştirerek algıda, ruh hâlinde,...